วานนี้ (10มี.ค.) สถาบันพระปกเกล้า จัดงานสัมมนาวิชาการ "ร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่กับการปฏิรูปประเทศ" ครั้งที่ 3 ในเรื่องความปรองดอง โดยนายวุฒิสาร ตันไชย เลขาธิการสถาบันพระปกเกล้า กล่าวว่า การแก้ไขความขัดแย้ง ต้องอาศัยความเข้าใจร่วม หรือความเห็นร่วมกัน ซึ่งไม่ใช่ให้ทุกฝ่ายเห็นเหมือนกันทั้งหมด แต่ต้องหาจุดที่ทุกฝ่ายเห็นร่วมกัน นอกจากนั้นจะต้องมีกระบวนการหาความจริงของเหตุการณ์ที่จะทำให้ทุกฝ่ายศรัทธาและเชื่อถือซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญ และในที่สุดต้องมีกระบวนการลงโทษ และการให้อภัย โดยกลไกที่จะตอบโจทย์เรื่องการปฏิรูป ตนจึงคิดว่าเป็นการสร้างความยุติธรรมที่ประชาชนเชื่อมั่นและศรัทธา โดยมีข้อเสนอว่า จะต้องมีการสร้างบรรยากาศความปรองดอง งดการเคลื่อนไหวมวลชน งดการทำให้เกิดความหวาดระแวงของกลุ่มต่างๆ หากไม่สร้างบรรยากาศเหล่านี้ ความปรองดองจะเกิดขึ้นได้ยาก
ทั้งนี้ มองว่าการแก้ปัญหาระยะยาว จะต้องร่วมกันออกแบบภาพอนาคตของประเทศร่วมกัน และปฏิรูปโครงสร้างทางเศรษฐกิจและสังคม เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม ทั้งนี้ ตนเชื่อว่ารัฐธรรมนูญที่ดีมีการวางดุลยอำนาจที่สมดุล จะเป็นรากฐานไปสู่การสร้างความปรองดองได้ ขณะเดียวกันผู้มีอำนาจจะต้องใช้อำนาจโดยยึดหลักนิติธรรม โดยกระบวนการปรองดองต้องค่อยเป็นค่อยไป รีบร้อนไม่ได้
ขณะที่ นายคณิต ณ นคร อดีตประธานคณะกรรมการอิสระตรวจสอบและค้นหาความจริงเพื่อการปรองดองแห่งชาติ (คอป.) กล่าวว่า ต้องยอมรับว่ากระบวนการยุติธรรมของเราไม่เป็นโล้เป็นพายพอสมควร ซึ่งไม่ใช่ว่ากฎหมายไม่ดี แต่คนของเรามีความรู้ด้านกฎหมายไม่เพียงพอ ที่ผ่านมามีความพยายามปฏิรูปการเมือง แต่กลับไม่มีการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ทั้งที่กระบวนการยุติธรรมของเราเป็นปัญหา
ที่ผ่านมาตนได้ทำข้อเสนอผ่านการร่างรัฐธรรมนูญ ปี 40 ให้มีการปฏิรูปศาล แต่เมื่อเสนอไป ก็ไม่มีการตอบรับ และจนถึงขณะนี้ก็ยังไม่ได้ทำการปฏิรูปศาล หรือปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ซึ่งตนก็ได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมมอบให้นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม และ ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ(สนช.) เพราะคิดว่าถ้าเราไม่ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ความสงบเรียบร้อยในประเทศก็เกิดยาก และหากไม่มีความสงบ การสร้างความปรองดองก็เลิกพูดได้เลย ทั้งนี้ไม่ใช่เรื่องกฎหมาย แต่เป็นเรื่องของคน ที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องในหลายๆ เรื่อง ทั้งการทำงานของศาลสูง ที่ควรจะเป็นระบบพิจารณาข้อกฎหมายเท่านั้น
ทั้งนี้ในการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ต้องไม่ใช่การขยายปีก เพราะเท่าที่ตนติดตาม ยังเป็นการสร้างองค์กร ขยายปีกอำนาจ ทั้งที่การปฏิรูปในบางเรื่องก็เป็นการจำกัดอำนาจ
ด้านพล.ท.บุญธรรม โอริส ผู้อำนวยการศูนย์ปรองดองสมานฉันท์เพื่อการปฏิรูป (ศปป.) กล่าวว่า การสร้างความปรองดองต้องใช้ใจ โดยมีข้อเสนอว่า จะต้องสร้างค่านิยม สร้างความสามัคคี ปลูกจิตสำนึกการเสียสละเพื่อส่วนรวม สร้างการมีส่วนร่วมกิจกรรมสังคมการเมือง สร้างวัฒนธรรมการอยู่ร่วมในความแตกต่าง สร้างต้นแบบผู้นำและจัดให้มีการเจรจาระหว่างคู่ขัดแย้ง ทั้งนี้ ความขัดแย้งที่ผ่านมา ไม่ได้เกิดขึ้นจากทางการเมืองอย่างเดียว เพราะมีการส่งผลกระทบไปได้กับทุกเรื่อง ต่อไปนี้ไม่ว่ามีเรื่องอะไรขึ้นมา ก็จะเกิดความขัดแย้งขึ้น ทั้งนี้ หากแต่ละฝ่ายควรมีความเข้าใจซึ่งกันและกัน และให้อภัยกัน ความปรองดองก็จะเกิดขึ้น
อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าบทบัญญัติหลายข้อในร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้ จะนำไปสู่การสร้างความปรองดองในอนาคตได้
ทั้งนี้ มองว่าการแก้ปัญหาระยะยาว จะต้องร่วมกันออกแบบภาพอนาคตของประเทศร่วมกัน และปฏิรูปโครงสร้างทางเศรษฐกิจและสังคม เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม ทั้งนี้ ตนเชื่อว่ารัฐธรรมนูญที่ดีมีการวางดุลยอำนาจที่สมดุล จะเป็นรากฐานไปสู่การสร้างความปรองดองได้ ขณะเดียวกันผู้มีอำนาจจะต้องใช้อำนาจโดยยึดหลักนิติธรรม โดยกระบวนการปรองดองต้องค่อยเป็นค่อยไป รีบร้อนไม่ได้
ขณะที่ นายคณิต ณ นคร อดีตประธานคณะกรรมการอิสระตรวจสอบและค้นหาความจริงเพื่อการปรองดองแห่งชาติ (คอป.) กล่าวว่า ต้องยอมรับว่ากระบวนการยุติธรรมของเราไม่เป็นโล้เป็นพายพอสมควร ซึ่งไม่ใช่ว่ากฎหมายไม่ดี แต่คนของเรามีความรู้ด้านกฎหมายไม่เพียงพอ ที่ผ่านมามีความพยายามปฏิรูปการเมือง แต่กลับไม่มีการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ทั้งที่กระบวนการยุติธรรมของเราเป็นปัญหา
ที่ผ่านมาตนได้ทำข้อเสนอผ่านการร่างรัฐธรรมนูญ ปี 40 ให้มีการปฏิรูปศาล แต่เมื่อเสนอไป ก็ไม่มีการตอบรับ และจนถึงขณะนี้ก็ยังไม่ได้ทำการปฏิรูปศาล หรือปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ซึ่งตนก็ได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมมอบให้นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม และ ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ(สนช.) เพราะคิดว่าถ้าเราไม่ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ความสงบเรียบร้อยในประเทศก็เกิดยาก และหากไม่มีความสงบ การสร้างความปรองดองก็เลิกพูดได้เลย ทั้งนี้ไม่ใช่เรื่องกฎหมาย แต่เป็นเรื่องของคน ที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องในหลายๆ เรื่อง ทั้งการทำงานของศาลสูง ที่ควรจะเป็นระบบพิจารณาข้อกฎหมายเท่านั้น
ทั้งนี้ในการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ต้องไม่ใช่การขยายปีก เพราะเท่าที่ตนติดตาม ยังเป็นการสร้างองค์กร ขยายปีกอำนาจ ทั้งที่การปฏิรูปในบางเรื่องก็เป็นการจำกัดอำนาจ
ด้านพล.ท.บุญธรรม โอริส ผู้อำนวยการศูนย์ปรองดองสมานฉันท์เพื่อการปฏิรูป (ศปป.) กล่าวว่า การสร้างความปรองดองต้องใช้ใจ โดยมีข้อเสนอว่า จะต้องสร้างค่านิยม สร้างความสามัคคี ปลูกจิตสำนึกการเสียสละเพื่อส่วนรวม สร้างการมีส่วนร่วมกิจกรรมสังคมการเมือง สร้างวัฒนธรรมการอยู่ร่วมในความแตกต่าง สร้างต้นแบบผู้นำและจัดให้มีการเจรจาระหว่างคู่ขัดแย้ง ทั้งนี้ ความขัดแย้งที่ผ่านมา ไม่ได้เกิดขึ้นจากทางการเมืองอย่างเดียว เพราะมีการส่งผลกระทบไปได้กับทุกเรื่อง ต่อไปนี้ไม่ว่ามีเรื่องอะไรขึ้นมา ก็จะเกิดความขัดแย้งขึ้น ทั้งนี้ หากแต่ละฝ่ายควรมีความเข้าใจซึ่งกันและกัน และให้อภัยกัน ความปรองดองก็จะเกิดขึ้น
อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าบทบัญญัติหลายข้อในร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้ จะนำไปสู่การสร้างความปรองดองในอนาคตได้
