ในที่สุดเราก็ได้คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญชุดใหม่จำนวน 21 คน หลังจากร่างรัฐธรรมนูญล่าสุดถูกฉีกทิ้งไปอย่างไม่รู้ต้นสายปลายเหตุ ว่ากันว่า เหตุผลเดียวที่ต้องฉีกทิ้งร่างรัฐธรรมนูญก็คือ เพื่อให้รัฐบาลได้ยืดระยะเวลาอยู่ในอำนาจออกไปอีก
ขณะที่บางคนกลัวว่าร่างรัฐธรรมนูญฉบับนั้นจะไม่ผ่านประชามติ เพราะถูกปฏิเสธจาก 2 พรรคการเมืองใหญ่คือ พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคเพื่อไทย
คราวนี้หัวหน้าเนติบริกรเปลี่ยนมาเป็นนายมีชัย ฤชุพันธุ์ ซึ่งเป็นสมาชิกของ คสช.อยู่แล้ว ทันทีที่รับตำแหน่งนายมีชัยประกาศกรอบของรัฐธรรมนูญที่จะร่างไว้ 5 ประการว่า
ประการที่ 1 ร่างรัฐธรรมนูญให้เป็นที่ยอมรับนับถือของสากล แต่ขณะเดียวกันต้องสอดคล้องกับสภาพปัญหา ประเพณี วัฒนธรรม และวิถีชีวิตของประเทศและคนไทยที่มีอยู่หรือเป็นอยู่ ประการที่ 2 ให้มีกลไกที่มีประสิทธิภาพในการปฏิรูปและสร้างความปรองดองเกิดขึ้นให้ได้ ประการที่ 3 ให้มีมาตรการป้องกันไม่ให้การเมืองใช้อำนาจแสวงหาประโยชน์เพื่อตนเองและพวกพ้อง โดยใช้เงินแผ่นดินไปอ่อยเหยื่อกับประชาชนเพื่อสร้างความชอบธรรม โดยมิได้มุ่งหมายให้ประชาชนอยู่ดีมีสุขในระยะยาว จนเกิดความเสียหายแก่ประเทศอย่างร้ายแรง และเกิดวิกฤตที่หาทางออกไม่ได้ ประการที่ 4 มีแนวทางขจัดการทุจริตและประพฤติมิชอบอย่างได้ผล ประการที่ 5 ให้สร้างกลไกที่มีประสิทธิภาพเพื่อให้มีส่วนร่วมของประชาชนในอันที่จะปกป้องผลประโยชน์ของประเทศ และร่วมกันรับรู้รับผิดชอบต่อความเจริญ การพัฒนาประเทศ และสังคมโดยรวม
ดูเหมือนยังมีความคาดหวังกันว่า รัฐธรรมนูญที่จะเขียนขึ้นมานี้เป็นตัวคลี่คลายวิกฤตของสังคมไทย
เรารู้กันว่า ปัญหาของสังคมไทยทุกวันนี้คือ ความแตกแยกทางการเมืองที่แบ่งออกเป็น 2 ฝ่ายคือ ฝ่ายที่เอาทักษิณและฝ่ายที่ไม่เอาทักษิณ บางคนบอกว่าตอนนี้มีคนอีกกลุ่มเกิดขึ้นมา นั่นคือ ฝ่ายที่เอาประยุทธ์หรือฝ่ายที่เชียร์รัฐประหาร แต่เอาจริงๆ แล้วฝ่ายที่เชียร์ประยุทธ์ก็คือ ฝ่ายที่ไม่เอาทักษิณนั่นแหละ กลุ่มนี้อยากให้ประยุทธ์อยู่ไปนานๆ เพราะเห็นว่า ไม่มีทางที่จะเลือกตั้งสู้พรรคของทักษิณได้
ความกลัวเลือกตั้งแพ้ทำให้ประชาชนกลุ่มหนึ่งต่อต้านการเลือกตั้ง ในขณะที่ คสช.เองก็รู้ว่า ไม่สามารถอยู่ในอำนาจแบบนี้ไปได้นาน วันหนึ่งจะต้องคืนอำนาจกลับมาสู่ระบอบประชาธิปไตยและกลับไปสู่การเลือกตั้งกันอีก
ฝ่ายที่เอาทักษิณและไม่เอาทักษิณมีจุดยืนที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน จนกระทั่งอาจพูดได้ว่า มีความเข้าใจเรื่องความดีกับความเลวกันคนละชุด ฝ่ายไม่เอาทักษิณมองว่าทักษิณเป็นคนเลวที่ต้องกำจัด ขณะที่ฝ่ายเอาทักษิณมองว่าทักษิณเป็นคนดีที่น่าเทิดทูนบูชา
การเห็นต่างทางการเมืองของคนในสังคมไม่ใช่สิ่งที่ต้องห่วงใย แต่ที่เราห่วงใยก็คือ การแยกแยะความดีเลวที่ต่างกันของคนในสังคมนั่นเอง
เราเขียนกฎหมายเพื่อให้ทุกคนเชื่อเหมือนกันไม่ได้ ให้ความแตกแยกในสังคมไทยหายไปไม่ได้หรอกครับ เราเขียนกฎหมายกีดกันคนแบบทักษิณไม่ได้ สิ่งสำคัญก็คือ ต้องทำความเข้าใจกับประชาชนทั้งสองฝ่ายให้มีทัศนคติเรื่องความดีกับความชั่วที่ตรงกัน
ดังนั้นสิ่งที่ทำได้ก็คือ ต้องทำความจริงให้ปรากฏว่า ระบอบทักษิณนั้นเป็นอันตรายต่อประเทศชาติอย่างไร ทำให้เข้าใจว่าการต่อต้านระบอบทักษิณไม่ใช่การต่อต้านระบอบประชาธิปไตย แต่เป็นการใช้สิทธิในระบอบประชาธิปไตยเพื่อต่อต้านการปกครองที่ชั่วช้า
ทุกวันนี้คนชั้นล่างในชนบท โดยเฉพาะภาคเหนือและอีสานมองว่าทักษิณเป็นเหมือนเทพเจ้าองค์ใหม่ที่ลงมาโปรดคนยากจนเอาเงินมาให้คนยากจนได้จับจ่ายใช้สอย ประชาธิปไตยของทักษิณไม่ใช่เรื่องเลื่อนลอยอีกต่อไปแต่มันจับต้องได้กินได้ และบังเอิญคนเหล่านี้เป็นคนส่วนใหญ่ของสังคม เมื่อประชาธิปไตยต้องยึดมั่นในความเท่าเทียมกันเมื่อถึงเวลาเลือกตั้งแบบวันแมนวันโหวตก็ไม่แปลกที่ชัยชนะจะตกเป็นของพรรคทักษิณเสมอมาในชั่วระยะ 10 ปีที่ผ่านมานี้
เมื่อทักษิณมีอำนาจเขาก็เอาเงินของแผ่นดินนี่แหละไปแจกจ่ายประชาชน แต่คนจำนวนไม่น้อยนึกว่าทักษิณรวยแล้วเอาเงินไปแบ่งปันประชาชน ในขณะที่ความจริงชาวบ้านไม่รับรู้ก็คือ บริษัทของทักษิณร่ำรวยขึ้นหลายเท่าเมื่อเขาอยู่ในอำนาจ
ความเป็นเทพองค์ใหม่ของทักษิณได้เปลี่ยนแปลงทัศนคติของชาวบ้านออกไป จนสั่นคลอนความเชื่อมั่นต่อสถาบันสำคัญของสังคมไทย เราจึงเห็นคนไม่เอาเจ้าเปิดตัวมากขึ้นแม้จะยังหลบอยู่ในมุมมืดแต่ก็กล้าท้าทายกฎหมายมากขึ้นทุกวัน และแม้จะพูดไม่ได้ว่าคนเสื้อแดงทั้งหมดไม่เอาเจ้า แต่ก็พูดได้ว่าคนไม่เอาเจ้าทั้งหมดเป็นคนเสื้อแดง
ความเชื่อเขียนบังคับเป็นกฎหมายไม่ได้ จะเขียนเป็นรัฐธรรมนูญก็เอามาบังคับได้ในทางกฎหมาย แต่บังคับสิ่งที่เชื่ออยู่ในจิตใจไม่ได้
ต้องยอมรับว่าสิ่งที่กำลังถูกชักนำในจิตใจของคนเสื้อแดงขณะนี้ก็คือระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขกับระบอบสาธารณรัฐ ถึงกับแกนนำเสื้อแดงบางคนออกมาประกาศกล้าว่า วันไหนที่มวลชนของพวกเขาจะลุกฮือ
สิ่งเหล่านี้ต่างหากที่ คสช.จะต้องใช้ช่วงเวลาที่ยังอยู่ในอำนาจทำความเข้าใจที่ถูกต้องกับประชาชนแยกให้ประชาชนเห็นว่าระบอบทักษิณต่างกับระบอบประชาธิปไตยอย่างไร ระบอบทักษิณทำความเสียหายต่อชาติบ้านเมืองอย่างไร แท้จริงแล้วทักษิณคือเทพหรือซาตานของสังคมไทย
คนเสื้อแดงบางคนยังเชื่อว่าทักษิณถูกกลั่นแกล้งจากอำมาตย์ดังที่แกนนำเสื้อแดงพูดจากรอกหู และทักษิณถูกบังคับใช้กฎหมายอย่างไม่เป็นธรรม พวกเขาไม่เข้าใจว่าสิ่งที่ทักษิณทำนั้นผิดกฎหมายอย่างไร ผัวเซ็นชื่อให้เมียไปซื้อที่ดินทำไมต้องติดคุกด้วย ความเชื่อเหล่านี้ฝังอยู่ในหัวของชาวบ้าน
แต่ถ้าใครอธิบายให้ชาวบ้านรู้ว่า ทักษิณทำอะไรบ้างที่เอื้อประโยชน์ให้เมียได้ที่ดินแปลงนี้ ให้เขารู้ว่ากฎหมายไทยห้ามเจ้าหน้าที่รัฐห้ามเป็นคู่สัญญากับหน่วยงานของรัฐ เพราะเป็นการขัดกันระหว่างประโยชน์ส่วนบุคคลและประโยชน์ส่วนรวม (Conflict of Interest)
ความเชื่อเรื่องทักษิณถูกกลั่นแกล้งก็จะหมดไป ความเชื่อเรื่องกฎหมายศักดิ์สิทธิ์เป็นธรรมก็จะกลับคืนมา
ผมคิดว่า ช่วงระยะ 10 ปีมานี้การปลุกปั่นให้ประชาชนสนใจการเมืองของกลุ่มเสื้อสีต่างๆ เป็นเรื่องที่ดี ข้อมูลข่าวสารต่างๆ เข้าถึงประชาชนมากขึ้น แต่ขณะเดียวกันประชาชนจำนวนมากก็ได้รับข้อมูลข่าวสารที่บิดเบือนเพราะต่างคนต่างก็มีเครื่องมือสื่อสารของตัวเอง
แต่เครื่องมือสื่อสารของกลุ่มการเมืองก็ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่ากับเครื่องมือสื่อสารของรัฐ ดังนั้น จึงอยู่ที่ว่ารัฐจะใช้เครื่องมือสื่อสารของตัวเองเพื่อให้เกิดประโยชน์หรือไม่ หรือรัฐบาลประยุทธ์มองเห็นศักยภาพของตัวเองหรือไม่
ผมไม่เชื่อว่าจะเขียนรัฐธรรมนูญเพื่อให้พรรคของทักษิณแพ้เลือกตั้งได้ การทำความเข้าใจกับประชาชนที่หลงเคลิ้มประชาธิปไตยที่กินได้ของระบอบทักษิณต่างหากคือทางออกที่แท้จริง
ขณะที่บางคนกลัวว่าร่างรัฐธรรมนูญฉบับนั้นจะไม่ผ่านประชามติ เพราะถูกปฏิเสธจาก 2 พรรคการเมืองใหญ่คือ พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคเพื่อไทย
คราวนี้หัวหน้าเนติบริกรเปลี่ยนมาเป็นนายมีชัย ฤชุพันธุ์ ซึ่งเป็นสมาชิกของ คสช.อยู่แล้ว ทันทีที่รับตำแหน่งนายมีชัยประกาศกรอบของรัฐธรรมนูญที่จะร่างไว้ 5 ประการว่า
ประการที่ 1 ร่างรัฐธรรมนูญให้เป็นที่ยอมรับนับถือของสากล แต่ขณะเดียวกันต้องสอดคล้องกับสภาพปัญหา ประเพณี วัฒนธรรม และวิถีชีวิตของประเทศและคนไทยที่มีอยู่หรือเป็นอยู่ ประการที่ 2 ให้มีกลไกที่มีประสิทธิภาพในการปฏิรูปและสร้างความปรองดองเกิดขึ้นให้ได้ ประการที่ 3 ให้มีมาตรการป้องกันไม่ให้การเมืองใช้อำนาจแสวงหาประโยชน์เพื่อตนเองและพวกพ้อง โดยใช้เงินแผ่นดินไปอ่อยเหยื่อกับประชาชนเพื่อสร้างความชอบธรรม โดยมิได้มุ่งหมายให้ประชาชนอยู่ดีมีสุขในระยะยาว จนเกิดความเสียหายแก่ประเทศอย่างร้ายแรง และเกิดวิกฤตที่หาทางออกไม่ได้ ประการที่ 4 มีแนวทางขจัดการทุจริตและประพฤติมิชอบอย่างได้ผล ประการที่ 5 ให้สร้างกลไกที่มีประสิทธิภาพเพื่อให้มีส่วนร่วมของประชาชนในอันที่จะปกป้องผลประโยชน์ของประเทศ และร่วมกันรับรู้รับผิดชอบต่อความเจริญ การพัฒนาประเทศ และสังคมโดยรวม
ดูเหมือนยังมีความคาดหวังกันว่า รัฐธรรมนูญที่จะเขียนขึ้นมานี้เป็นตัวคลี่คลายวิกฤตของสังคมไทย
เรารู้กันว่า ปัญหาของสังคมไทยทุกวันนี้คือ ความแตกแยกทางการเมืองที่แบ่งออกเป็น 2 ฝ่ายคือ ฝ่ายที่เอาทักษิณและฝ่ายที่ไม่เอาทักษิณ บางคนบอกว่าตอนนี้มีคนอีกกลุ่มเกิดขึ้นมา นั่นคือ ฝ่ายที่เอาประยุทธ์หรือฝ่ายที่เชียร์รัฐประหาร แต่เอาจริงๆ แล้วฝ่ายที่เชียร์ประยุทธ์ก็คือ ฝ่ายที่ไม่เอาทักษิณนั่นแหละ กลุ่มนี้อยากให้ประยุทธ์อยู่ไปนานๆ เพราะเห็นว่า ไม่มีทางที่จะเลือกตั้งสู้พรรคของทักษิณได้
ความกลัวเลือกตั้งแพ้ทำให้ประชาชนกลุ่มหนึ่งต่อต้านการเลือกตั้ง ในขณะที่ คสช.เองก็รู้ว่า ไม่สามารถอยู่ในอำนาจแบบนี้ไปได้นาน วันหนึ่งจะต้องคืนอำนาจกลับมาสู่ระบอบประชาธิปไตยและกลับไปสู่การเลือกตั้งกันอีก
ฝ่ายที่เอาทักษิณและไม่เอาทักษิณมีจุดยืนที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน จนกระทั่งอาจพูดได้ว่า มีความเข้าใจเรื่องความดีกับความเลวกันคนละชุด ฝ่ายไม่เอาทักษิณมองว่าทักษิณเป็นคนเลวที่ต้องกำจัด ขณะที่ฝ่ายเอาทักษิณมองว่าทักษิณเป็นคนดีที่น่าเทิดทูนบูชา
การเห็นต่างทางการเมืองของคนในสังคมไม่ใช่สิ่งที่ต้องห่วงใย แต่ที่เราห่วงใยก็คือ การแยกแยะความดีเลวที่ต่างกันของคนในสังคมนั่นเอง
เราเขียนกฎหมายเพื่อให้ทุกคนเชื่อเหมือนกันไม่ได้ ให้ความแตกแยกในสังคมไทยหายไปไม่ได้หรอกครับ เราเขียนกฎหมายกีดกันคนแบบทักษิณไม่ได้ สิ่งสำคัญก็คือ ต้องทำความเข้าใจกับประชาชนทั้งสองฝ่ายให้มีทัศนคติเรื่องความดีกับความชั่วที่ตรงกัน
ดังนั้นสิ่งที่ทำได้ก็คือ ต้องทำความจริงให้ปรากฏว่า ระบอบทักษิณนั้นเป็นอันตรายต่อประเทศชาติอย่างไร ทำให้เข้าใจว่าการต่อต้านระบอบทักษิณไม่ใช่การต่อต้านระบอบประชาธิปไตย แต่เป็นการใช้สิทธิในระบอบประชาธิปไตยเพื่อต่อต้านการปกครองที่ชั่วช้า
ทุกวันนี้คนชั้นล่างในชนบท โดยเฉพาะภาคเหนือและอีสานมองว่าทักษิณเป็นเหมือนเทพเจ้าองค์ใหม่ที่ลงมาโปรดคนยากจนเอาเงินมาให้คนยากจนได้จับจ่ายใช้สอย ประชาธิปไตยของทักษิณไม่ใช่เรื่องเลื่อนลอยอีกต่อไปแต่มันจับต้องได้กินได้ และบังเอิญคนเหล่านี้เป็นคนส่วนใหญ่ของสังคม เมื่อประชาธิปไตยต้องยึดมั่นในความเท่าเทียมกันเมื่อถึงเวลาเลือกตั้งแบบวันแมนวันโหวตก็ไม่แปลกที่ชัยชนะจะตกเป็นของพรรคทักษิณเสมอมาในชั่วระยะ 10 ปีที่ผ่านมานี้
เมื่อทักษิณมีอำนาจเขาก็เอาเงินของแผ่นดินนี่แหละไปแจกจ่ายประชาชน แต่คนจำนวนไม่น้อยนึกว่าทักษิณรวยแล้วเอาเงินไปแบ่งปันประชาชน ในขณะที่ความจริงชาวบ้านไม่รับรู้ก็คือ บริษัทของทักษิณร่ำรวยขึ้นหลายเท่าเมื่อเขาอยู่ในอำนาจ
ความเป็นเทพองค์ใหม่ของทักษิณได้เปลี่ยนแปลงทัศนคติของชาวบ้านออกไป จนสั่นคลอนความเชื่อมั่นต่อสถาบันสำคัญของสังคมไทย เราจึงเห็นคนไม่เอาเจ้าเปิดตัวมากขึ้นแม้จะยังหลบอยู่ในมุมมืดแต่ก็กล้าท้าทายกฎหมายมากขึ้นทุกวัน และแม้จะพูดไม่ได้ว่าคนเสื้อแดงทั้งหมดไม่เอาเจ้า แต่ก็พูดได้ว่าคนไม่เอาเจ้าทั้งหมดเป็นคนเสื้อแดง
ความเชื่อเขียนบังคับเป็นกฎหมายไม่ได้ จะเขียนเป็นรัฐธรรมนูญก็เอามาบังคับได้ในทางกฎหมาย แต่บังคับสิ่งที่เชื่ออยู่ในจิตใจไม่ได้
ต้องยอมรับว่าสิ่งที่กำลังถูกชักนำในจิตใจของคนเสื้อแดงขณะนี้ก็คือระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขกับระบอบสาธารณรัฐ ถึงกับแกนนำเสื้อแดงบางคนออกมาประกาศกล้าว่า วันไหนที่มวลชนของพวกเขาจะลุกฮือ
สิ่งเหล่านี้ต่างหากที่ คสช.จะต้องใช้ช่วงเวลาที่ยังอยู่ในอำนาจทำความเข้าใจที่ถูกต้องกับประชาชนแยกให้ประชาชนเห็นว่าระบอบทักษิณต่างกับระบอบประชาธิปไตยอย่างไร ระบอบทักษิณทำความเสียหายต่อชาติบ้านเมืองอย่างไร แท้จริงแล้วทักษิณคือเทพหรือซาตานของสังคมไทย
คนเสื้อแดงบางคนยังเชื่อว่าทักษิณถูกกลั่นแกล้งจากอำมาตย์ดังที่แกนนำเสื้อแดงพูดจากรอกหู และทักษิณถูกบังคับใช้กฎหมายอย่างไม่เป็นธรรม พวกเขาไม่เข้าใจว่าสิ่งที่ทักษิณทำนั้นผิดกฎหมายอย่างไร ผัวเซ็นชื่อให้เมียไปซื้อที่ดินทำไมต้องติดคุกด้วย ความเชื่อเหล่านี้ฝังอยู่ในหัวของชาวบ้าน
แต่ถ้าใครอธิบายให้ชาวบ้านรู้ว่า ทักษิณทำอะไรบ้างที่เอื้อประโยชน์ให้เมียได้ที่ดินแปลงนี้ ให้เขารู้ว่ากฎหมายไทยห้ามเจ้าหน้าที่รัฐห้ามเป็นคู่สัญญากับหน่วยงานของรัฐ เพราะเป็นการขัดกันระหว่างประโยชน์ส่วนบุคคลและประโยชน์ส่วนรวม (Conflict of Interest)
ความเชื่อเรื่องทักษิณถูกกลั่นแกล้งก็จะหมดไป ความเชื่อเรื่องกฎหมายศักดิ์สิทธิ์เป็นธรรมก็จะกลับคืนมา
ผมคิดว่า ช่วงระยะ 10 ปีมานี้การปลุกปั่นให้ประชาชนสนใจการเมืองของกลุ่มเสื้อสีต่างๆ เป็นเรื่องที่ดี ข้อมูลข่าวสารต่างๆ เข้าถึงประชาชนมากขึ้น แต่ขณะเดียวกันประชาชนจำนวนมากก็ได้รับข้อมูลข่าวสารที่บิดเบือนเพราะต่างคนต่างก็มีเครื่องมือสื่อสารของตัวเอง
แต่เครื่องมือสื่อสารของกลุ่มการเมืองก็ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่ากับเครื่องมือสื่อสารของรัฐ ดังนั้น จึงอยู่ที่ว่ารัฐจะใช้เครื่องมือสื่อสารของตัวเองเพื่อให้เกิดประโยชน์หรือไม่ หรือรัฐบาลประยุทธ์มองเห็นศักยภาพของตัวเองหรือไม่
ผมไม่เชื่อว่าจะเขียนรัฐธรรมนูญเพื่อให้พรรคของทักษิณแพ้เลือกตั้งได้ การทำความเข้าใจกับประชาชนที่หลงเคลิ้มประชาธิปไตยที่กินได้ของระบอบทักษิณต่างหากคือทางออกที่แท้จริง
