ปฏิรูปเศรษฐกิจก็เฉกเช่นภาพสะท้อนในสระน้ำ
หากไม่มีวิสัยทัศน์ภาพมันจะฟ้อง
บทบาทหน้าที่ที่สำคัญอีกประการหนึ่งของรัฐบาลก็คือ การแสวงหาฉันทานุมัติ (Consensus) จากประชาชนทั้งในทางการเมืองและเศรษฐกิจ
เหตุผลที่ต้องทำในเชิงเศรษฐกิจก็เพราะมีสินค้าบริการบางอย่างในบริบทของสังคมใดสังคมหนึ่งซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องระบุว่าเป็นสินค้าคุณธรรมหรือไร้คุณธรรม (Merit or Demerit Goods) ตัวอย่างง่ายๆ ก็คือ โสเภณีและการพนัน ที่ในบางประเทศบางสังคมก็ถูกทำให้ถูกกฎหมาย ขณะที่เป็นสิ่งผิดกฎหมายในอีกสังคมหนึ่ง
รัฐบาลจึงมีหน้าที่ในทางการเมืองที่จะต้องเป็นผู้จัดการแสวงหาฉันทานุมัติจากคนในสังคมด้วยวิธีใดวิธีหนึ่ง การเลือกตั้งตามนโยบายที่พรรคการเมืองนำเสนอหรือการออกเสียงประชามติ เพื่อที่จะสามารถระบุว่าอะไรเป็นสินค้าคุณธรรมที่ควรได้รับการส่งเสริมให้ผลิตแม้จะขาดทุน ในขณะที่อะไรเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่จำเป็นต้องได้รับการจำกัดมิให้มีการบริโภคอย่างเสรี
ตัวอย่างสินค้าคุณธรรม เช่น นม พิพิธภัณฑ์ หรือการศึกษาภาคบังคับ ที่สมควรส่งเสริมหรือในบางกรณีบังคับให้บริโภค ขณะที่ หวย บุหรี่ หรือ เหล้า ก็จะเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่สังคมจะจำกัดการบริโภค ไม่สามารถใช้กลไกราคามากำหนดการผลิตการบริโภคได้เหมือนเช่นสินค้าบริการทั่วไป
เหล้าและบุหรี่ในประเทศไทยเป็นตัวอย่างของสินค้าไร้คุณธรรม แม้จะมี ผลภายนอก (Externalities) ต่อสังคมโดยรวมในเรื่องความปลอดภัยและสุขภาพของคนเสพและมิได้เสพโดยตรง แต่การจำกัดการบริโภคที่เกิดขึ้นมาในระยะหลังก็เนื่องจากสังคมสามารถหาฉันทานุมัติร่วมกันได้ว่าเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่ต้องจำกัดการบริโภค มิใช่ส่งเสริมหรือจัดหาให้คนในสังคมมีโอกาสเท่าเทียมกันในการบริโภค
ดังนั้นนอกเหนือจากการเก็บภาษีที่มีผลต่อราคาของสินค้าแล้ว รัฐบาลยังใช้มาตรการที่มิใช่ราคาที่มีผลในการจำกัดการบริโภคไม่ว่าจะเป็น การจำกัดอายุผู้ซื้อ เวลาในการซื้อ สถานที่ในการบริโภค การโฆษณา จึงถูกนำมาใช้นอกเหนือจากการใช้กลไกด้านราคาซึ่งไม่ค่อยได้ผลมากนักเพราะเป็นสินค้าเสพติดอย่างอ่อน ความยืดหยุ่นต่อราคานั้นจึงมีต่ำ กโลบายของผู้ขายจึงมีความจำเป็นต้องแสวงหาลูกค้าคนใหม่โดยเฉพาะลูกค้าวัยรุ่นที่มีอายุในการเสพเหลือนานกว่าลูกค้าเก่าเสพติดแล้วซึ่งจะมีอายุในการเสพน้อยลงไปเรื่อยๆ หาใช่เพราะเป็นสินค้าที่มีผลภายนอกแต่เพียงลำพังแต่อย่างใดไม่
นโยบายที่มีต่อการพนัน เช่น หวย จึงสะท้อนให้เห็นถึงวิสัยทัศน์ของรัฐบาลในขณะนั้นได้อย่างชัดเจน
รัฐบาลไทยที่ผ่านมากล่าวได้ว่ามิได้มีการแสวงหาฉันทานุมัติจากสังคมไทยว่าเห็นดีงามด้วยหรือไม่ที่จะกำหนดให้ หวย ทั้งบนดินหรือใต้ดินเป็นสินค้าคุณธรรมหรือไร้คุณธรรม อาศัยแต่เพียงมาตรฐานของตนเองเป็นสำคัญ
เห็นมีแต่ประเด็นเรื่องการขายหวยบนดินเกินราคา และอาศัยประเด็นนี้เป็นข้ออ้างของพรรคการเมืองแทบจะทุกพรรคที่จะพยายามแก้ไขโดยเพิ่มหวยแบบออนไลน์หรือแบบอื่นๆ เพื่อให้คนในสังคมได้มีสิทธิซื้อหวยเพื่อพนันเสี่ยงโชคโดยเท่าเทียมกันถ้วนหน้า มิได้ตั้งคำถามเสียก่อนว่าสังคมไทยจะพิจารณาว่าหวยเป็นสินค้าประเภทใด คำตอบหรือวิธีการแก้ไขเรื่องหวยจึงผิดฝาผิดตัวไปเสียเพราะมิได้เริ่มต้นจั้งคำถามให้ถูกตั้งแต่ต้น
ถ้าสังคมมีฉันทานุมัติว่าหวยเป็นสินค้าไร้คุณธรรมเช่นเดียวกับบุหรี่หรือเหล้า รัฐบาลก็ไม่มีหน้าที่หรือความจำเป็นต้องไปเพิ่มปริมาณหวยเพื่อรองรับความต้องการแต่อย่างใด จะขายเกินราคาเป็นใบละพันบาทก็ยิ่งดี หากแพงแล้วยังจะสมัครใจเล่นก็ตามใจ
ทำไมรัฐบาลจึงจำเป็นที่จะต้องเป็นเจ้ามือหรืออนุญาตให้ผู้อื่นมาเป็นเจ้ามือ ควบคุมรักษาราคาหวยโดยเพิ่มปริมาณ เพื่อให้คนทุกคนในสังคมได้เล่นการพนันในราคาถูกอย่างทั่วถึงเท่าเทียมกัน ในทางตรงกันข้ามสังคมควรจะจำกัดการบริโภคมิใช่หรือ
หวยจึงมีได้ในสังคมเหมือนเช่นบุหรี่ เหล้า หรือสินค้าทั่วไป แต่ปัญหาเชิงโครงสร้างก็คือรัฐบาลไม่พยายามแสวงหาฉันทานุมัติจากสังคมว่าหวยควรเป็นสินค้าไร้คุณธรรม เช่น บุหรี่ เหล้า หรือไม่ ในการตัดสินใจที่ผ่านมาส่วนใหญ่ใช้มาตรฐานเอาตนเองเป็นที่ตั้งหรืออ้างเพราะเกรงความขัดแย้งจะเกิดขึ้นในสังคม
วิสัยทัศน์ของรัฐบาลจึงสะท้อนให้เห็นจากวิธีการตอบคำถาม ควรส่งเสริมให้ทุกคนได้เข้าถึงอย่างเสรีหรือไม่ มีสังคมใดบ้างที่คนส่วนใหญ่ได้ดีจากการพนัน มีบ้างไหม?
หากไม่มีวิสัยทัศน์ภาพมันจะฟ้อง
บทบาทหน้าที่ที่สำคัญอีกประการหนึ่งของรัฐบาลก็คือ การแสวงหาฉันทานุมัติ (Consensus) จากประชาชนทั้งในทางการเมืองและเศรษฐกิจ
เหตุผลที่ต้องทำในเชิงเศรษฐกิจก็เพราะมีสินค้าบริการบางอย่างในบริบทของสังคมใดสังคมหนึ่งซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องระบุว่าเป็นสินค้าคุณธรรมหรือไร้คุณธรรม (Merit or Demerit Goods) ตัวอย่างง่ายๆ ก็คือ โสเภณีและการพนัน ที่ในบางประเทศบางสังคมก็ถูกทำให้ถูกกฎหมาย ขณะที่เป็นสิ่งผิดกฎหมายในอีกสังคมหนึ่ง
รัฐบาลจึงมีหน้าที่ในทางการเมืองที่จะต้องเป็นผู้จัดการแสวงหาฉันทานุมัติจากคนในสังคมด้วยวิธีใดวิธีหนึ่ง การเลือกตั้งตามนโยบายที่พรรคการเมืองนำเสนอหรือการออกเสียงประชามติ เพื่อที่จะสามารถระบุว่าอะไรเป็นสินค้าคุณธรรมที่ควรได้รับการส่งเสริมให้ผลิตแม้จะขาดทุน ในขณะที่อะไรเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่จำเป็นต้องได้รับการจำกัดมิให้มีการบริโภคอย่างเสรี
ตัวอย่างสินค้าคุณธรรม เช่น นม พิพิธภัณฑ์ หรือการศึกษาภาคบังคับ ที่สมควรส่งเสริมหรือในบางกรณีบังคับให้บริโภค ขณะที่ หวย บุหรี่ หรือ เหล้า ก็จะเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่สังคมจะจำกัดการบริโภค ไม่สามารถใช้กลไกราคามากำหนดการผลิตการบริโภคได้เหมือนเช่นสินค้าบริการทั่วไป
เหล้าและบุหรี่ในประเทศไทยเป็นตัวอย่างของสินค้าไร้คุณธรรม แม้จะมี ผลภายนอก (Externalities) ต่อสังคมโดยรวมในเรื่องความปลอดภัยและสุขภาพของคนเสพและมิได้เสพโดยตรง แต่การจำกัดการบริโภคที่เกิดขึ้นมาในระยะหลังก็เนื่องจากสังคมสามารถหาฉันทานุมัติร่วมกันได้ว่าเป็นสินค้าไร้คุณธรรมที่ต้องจำกัดการบริโภค มิใช่ส่งเสริมหรือจัดหาให้คนในสังคมมีโอกาสเท่าเทียมกันในการบริโภค
ดังนั้นนอกเหนือจากการเก็บภาษีที่มีผลต่อราคาของสินค้าแล้ว รัฐบาลยังใช้มาตรการที่มิใช่ราคาที่มีผลในการจำกัดการบริโภคไม่ว่าจะเป็น การจำกัดอายุผู้ซื้อ เวลาในการซื้อ สถานที่ในการบริโภค การโฆษณา จึงถูกนำมาใช้นอกเหนือจากการใช้กลไกด้านราคาซึ่งไม่ค่อยได้ผลมากนักเพราะเป็นสินค้าเสพติดอย่างอ่อน ความยืดหยุ่นต่อราคานั้นจึงมีต่ำ กโลบายของผู้ขายจึงมีความจำเป็นต้องแสวงหาลูกค้าคนใหม่โดยเฉพาะลูกค้าวัยรุ่นที่มีอายุในการเสพเหลือนานกว่าลูกค้าเก่าเสพติดแล้วซึ่งจะมีอายุในการเสพน้อยลงไปเรื่อยๆ หาใช่เพราะเป็นสินค้าที่มีผลภายนอกแต่เพียงลำพังแต่อย่างใดไม่
นโยบายที่มีต่อการพนัน เช่น หวย จึงสะท้อนให้เห็นถึงวิสัยทัศน์ของรัฐบาลในขณะนั้นได้อย่างชัดเจน
รัฐบาลไทยที่ผ่านมากล่าวได้ว่ามิได้มีการแสวงหาฉันทานุมัติจากสังคมไทยว่าเห็นดีงามด้วยหรือไม่ที่จะกำหนดให้ หวย ทั้งบนดินหรือใต้ดินเป็นสินค้าคุณธรรมหรือไร้คุณธรรม อาศัยแต่เพียงมาตรฐานของตนเองเป็นสำคัญ
เห็นมีแต่ประเด็นเรื่องการขายหวยบนดินเกินราคา และอาศัยประเด็นนี้เป็นข้ออ้างของพรรคการเมืองแทบจะทุกพรรคที่จะพยายามแก้ไขโดยเพิ่มหวยแบบออนไลน์หรือแบบอื่นๆ เพื่อให้คนในสังคมได้มีสิทธิซื้อหวยเพื่อพนันเสี่ยงโชคโดยเท่าเทียมกันถ้วนหน้า มิได้ตั้งคำถามเสียก่อนว่าสังคมไทยจะพิจารณาว่าหวยเป็นสินค้าประเภทใด คำตอบหรือวิธีการแก้ไขเรื่องหวยจึงผิดฝาผิดตัวไปเสียเพราะมิได้เริ่มต้นจั้งคำถามให้ถูกตั้งแต่ต้น
ถ้าสังคมมีฉันทานุมัติว่าหวยเป็นสินค้าไร้คุณธรรมเช่นเดียวกับบุหรี่หรือเหล้า รัฐบาลก็ไม่มีหน้าที่หรือความจำเป็นต้องไปเพิ่มปริมาณหวยเพื่อรองรับความต้องการแต่อย่างใด จะขายเกินราคาเป็นใบละพันบาทก็ยิ่งดี หากแพงแล้วยังจะสมัครใจเล่นก็ตามใจ
ทำไมรัฐบาลจึงจำเป็นที่จะต้องเป็นเจ้ามือหรืออนุญาตให้ผู้อื่นมาเป็นเจ้ามือ ควบคุมรักษาราคาหวยโดยเพิ่มปริมาณ เพื่อให้คนทุกคนในสังคมได้เล่นการพนันในราคาถูกอย่างทั่วถึงเท่าเทียมกัน ในทางตรงกันข้ามสังคมควรจะจำกัดการบริโภคมิใช่หรือ
หวยจึงมีได้ในสังคมเหมือนเช่นบุหรี่ เหล้า หรือสินค้าทั่วไป แต่ปัญหาเชิงโครงสร้างก็คือรัฐบาลไม่พยายามแสวงหาฉันทานุมัติจากสังคมว่าหวยควรเป็นสินค้าไร้คุณธรรม เช่น บุหรี่ เหล้า หรือไม่ ในการตัดสินใจที่ผ่านมาส่วนใหญ่ใช้มาตรฐานเอาตนเองเป็นที่ตั้งหรืออ้างเพราะเกรงความขัดแย้งจะเกิดขึ้นในสังคม
วิสัยทัศน์ของรัฐบาลจึงสะท้อนให้เห็นจากวิธีการตอบคำถาม ควรส่งเสริมให้ทุกคนได้เข้าถึงอย่างเสรีหรือไม่ มีสังคมใดบ้างที่คนส่วนใหญ่ได้ดีจากการพนัน มีบ้างไหม?
