ในขณะที่การเมืองภาคประชาชนซึ่งนำโดยกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย กำลังเดินหน้ารุกคืบเข้าใกล้เป้าหมายในการให้ความรู้ และปลูกฝังความคิดในเรื่องประชาธิปไตย โดยการติดอาวุธทางปัญญาให้แก่ประชาชนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
ทางฝ่ายรัฐบาลผสม 6 พรรค ซึ่งนำโดยพรรคพลังประชาชนภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช กำลังประสบภาวะปั่นป่วนเหมือนเรือที่ถูกคลื่นในยามมีพายุรุนแรงในทะเลลึกจวนเจียนจะจมอยู่ร่อแร่ และในขณะเดียวกัน คนในเรือก็เกิดแตกแยกกันอย่างรุนแรงถึงกับมีท่าทีว่าจะหนีเอาตัวรอด โดยการกระโดดออกจากเรือ
แต่ส่วนใหญ่ก็ได้แต่แสดงท่าทีไม่กระโดดจริง ทั้งนี้น่าจะอนุมานได้จากเหตุปัจจัยในทางตรรกะดังต่อไปนี้
1. ถึงแม้ว่าพอจะมองเห็นชะตากรรมของรัฐบาล ภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช ว่าคงจะอยู่ต่อไปจนถึงฝั่งได้ยาก แต่ก็ไม่อยากทิ้งเรือเพราะยังยึดติดกับตำแหน่งเหมือนลูกเรือที่ไม่ยอมทิ้งเรือด้วยห่วงสมบัติที่อยู่ในเรือ
2. ในขณะคนในเรือส่วนหนึ่ง และอาจเป็นส่วนใหญ่ด้วยมองเห็นภัยอันอาจเกิดขึ้นจากการที่เรือถูกคลื่นลม
แต่ก็ยังมีส่วนหนึ่งและอาจเป็นส่วนน้อย แต่ต่างเป็นผู้มีส่วนได้เสียกับสมบัติในเรือมากกว่ากลุ่มอื่น ยังมีความหวังว่าเรือลำนี้จะไปถึงฝั่งได้โดยปลอดภัย และมีโอกาสที่จะขนข้าวของที่หามาได้จากการลงเรือ เพื่อเป็นทุนในการลงเรือออกทะเลอีกครั้ง ส่วนว่าจะเป็นลำนี้หรือลำใหม่ในสังกัดเจ้าของเดียวกัน จึงไม่ยอมทิ้งเรือ
ด้วยเหตุ 2 ประการดังกล่าวข้างต้น จึงทำให้เชื่อได้ว่าน่าจะเป็นเหตุให้คนในเรือกอดคอกันอยู่ ทั้งๆ ที่มีความกลัวครอบงำ
แต่อย่างไรก็ตาม ใช่ว่าลูกเรือทุกคนจะโลภและหลงอยู่กับความหวังดังที่บอกไว้ในข้อ 2 เพราะอย่างน้อยก็มีผู้กล้าทิ้งเรือที่นายสมัคร สุนทรเวช เป็นกัปตันอยู่อย่างแน่นอนแล้วหนึ่งคน ในขณะที่เขียนบทความนี้ และคนที่ว่านี้ก็คือนายสุวิทย์ คุณกิตติ หัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน และมีตำแหน่งรองนายกฯ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมในรัฐบาลชุดนี้
ในครั้งแรกที่ได้ฟังข่าวนายสุวิทย์ คุณกิตติ ประกาศถอนตัว ผู้คนทั้งหลายรวมทั้งผู้เขียนด้วยมองว่าจะทำให้เอกภาพของรัฐบาลสั่นคลอน ทั้งนี้ด้วยเหตุปัจจัยในทางตรรกะดังต่อไปนี้
1. นายสุวิทย์ คุณกิตติ เป็นหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดินที่มี ส.ส.ในพรรค 24 คน เมื่อหัวหน้าพรรคประกาศถอนตัว ก็หมายถึงว่าจะมี ส.ส.ประกาศถอนตัวตามทั้งหมด จะทำให้ ส.ส.ในฝ่ายรัฐบาลขาดหายไป 24 คน และจะมีผลต่อภาพลักษณ์ของรัฐบาลได้ในระดับหนึ่ง
2. ในการเข้าร่วมรัฐบาลของพรรคเพื่อแผ่นดิน มิได้เข้าไปอย่างโดดเดี่ยว แต่ได้ควงคู่ไปกับพรรคชาติไทยภายใต้เงื่อนไขในการเข้าร่วม 5 ข้อ
ดังนั้นถ้าพรรคเพื่อแผ่นดินประกาศถอนตัว จึงเท่ากับว่าพรรคชาติไทยเองก็ต้องมีการถอนตัวออกไปพร้อมกับพรรคเพื่อแผ่นดิน ในทำนองเดียวกับเข้ามาตามคติเพลงเลือดสุพรรณมาด้วยกันไปด้วยกัน
ถ้าทั้งพรรคเพื่อแผ่นดินและพรรคชาติไทยถอนตัวออกไปพร้อมกัน แน่นอนว่ารัฐบาลภายใต้แกนนำของพรรคพลังประชาชนก็เกิดอาการหวั่นไหวไม่น้อยไปกว่าเรือที่กำลังถูกคลื่นลมใกล้จม และลูกเรือกระโดดหนีทำให้กัปตันโดดเดี่ยวแน่นอน
แต่ความจริงที่ปรากฏหลังเหตุการณ์ที่นายสุวิทย์ คุณกิตติ ประกาศถอนตัวตรงกันข้ามกับที่ผู้คนคาดเดาทุกประการ กล่าวคือ ส.ส.ส่วนใหญ่ของพรรคเพื่อแผ่นดินประกาศอยู่ร่วมกับรัฐบาลต่อไป และได้ประโยชน์จากการจากไปของนายสุวิทย์ด้วยซ้ำ จะเห็นได้จากการที่ ส.ส.ของพรรคนี้ยังดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีเท่าเดิม ขาดไปเพียงมิได้เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมแทนนายสุวิทย์เท่านั้น แต่ ดร.มั่น พัธโนทัย ก็ได้ตำแหน่งรองนายกฯ เพิ่มขึ้นจากการเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงไอซีทีอีกตำแหน่งหนึ่ง
จากปรากฏการณ์ที่ว่านี้ เป็นเครื่องพิสูจน์ปรากฏการณ์ทางการเมืองในพรรคเพื่อแผ่นดิน และปรากฏการณ์ที่พรรคชาติไทยกับพรรคเพื่อแผ่นดินเมื่อครั้งเข้าร่วมรัฐบาลภายใต้เงื่อนไข 5 ข้อได้เป็นอย่างดีภายใต้สัจธรรมทางการเมืองที่ว่า ไม่มีมิตรแท้และไม่มีศัตรูถาวร มีแต่ผลประโยชน์เท่านั้นถาวร
ด้วยเหตุนี้ การถอนตัวจากรัฐบาลของหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน จึงเป็นเหมือนสร้างโอกาสต่อรองผลประโยชน์ให้แก่ ส.ส.ในพรรคเพื่อแผ่นดิน และ ส.ส.ในพรรคชาติไทยได้เป็นอย่างดี เพียงแต่ว่าจะได้ประโยชน์จากการต่อรองในครั้งนี้มากน้อยเท่าใดเท่านั้น
เมื่อ ส.ส.ส่วนใหญ่ของพรรคเพื่อแผ่นดินและ ส.ส.ทั้งหมดของพรรคชาติไทยไม่ถอนตัว รัฐบาลภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช จะได้ประโยชน์ทางการเมืองครั้งนี้อย่างไรบ้าง?
เกี่ยวกับประเด็นนี้ ผู้เขียนใคร่ขอให้ท่านผู้อ่านลองย้อนไปดูพฤติกรรมโดยรวมของรัฐบาล 6 พรรคที่มีพรรคพลังประชาชนเป็นแกนนำ และนำเอาภารกิจที่พรรคนี้ประกาศเดินหน้า เริ่มตั้งแต่จะแก้กฎหมายรัฐธรรมนูญ และจะถอดถอนองค์กรอิสระ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ป.ป.ช.ก็พอจะอนุมานถึงประโยชน์ที่รัฐบาลนี้จะได้รับดังต่อไปนี้
1. ยังมี ส.ส.มากพอที่จะนำมาอ้างเพื่อผลักดันการแก้ไขรัฐธรรมนูญ โดยอาศัยเสียงข้างมากในสภาฯ
ส่วนว่าจะได้แก้หรือได้ยื่นแก้ได้หรือไม่นั้น มิได้ขึ้นอยู่กับจำนวนว่าเพียงพอหรือไม่เพียงพอแต่ขึ้นอยู่กับกระแสการเมืองภาคประชาชนที่นำโดยกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ถ้ากระแสคัดค้านเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เชื่อได้ว่าถึงแม้จะมีการยื่น แต่ก็ยากที่จะแก้ได้เพราะจะมี ส.ส.ส่วนหนึ่งรวมตัวกันเพื่อก่อกระแสต้านโดยทำแนวร่วมทัพมวลชนนอกสภาฯ รวมไปถึงการเล่นเกมทางการเมืองในสภาฯ โดยใช้เทคนิคทางกฎหมาย เช่น ตั้งกรรมาธิการขึ้นมาแปรญัตติเพื่อดึงให้เวลานานออกไป
หรือถึงแม้ในที่สุดจะแก้ไขได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะให้มีผลบังคับใช้ย้อนหลังเพื่อแก้ปัญหาให้แก่ตัวในกรณียุบพรรค และแก้ปัญหาให้กับกลุ่มทุนของพรรค โดยการแก้มาตรา 309 ได้ตามเจตนารมณ์ที่แอบแฝงมาแต่เดิม
2. ถ้ามีการยุบสภาฯ ส.ส.ที่ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีทั้งของพรรคเพื่อแผ่นดิน และของพรรคชาติไทยก็ยังจะเป็นรัฐบาลชั่วคราวอยู่ต่อไปอีกระยะหนึ่ง และถ้าบังเอิญมีการเลือกตั้งใหม่ พรรคพลังประชาชนก็จะได้ทั้งพรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยเป็นพันธมิตรเพื่อจัดตั้งรัฐบาลใหม่ได้ในกรณีที่มี ส.ส.ไม่เพียงพอ
ทั้ง 2 ประการนี้ คือสิ่งที่พรรคพลังประชาชนในฐานะแกนนำรัฐบาลได้จากการที่ ส.ส.พรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยอยู่ร่วมกับรัฐบาล
แต่ถ้ามองในแง่ที่พรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยจะเสียบ้างจากการที่อยู่ร่วมรัฐบาลหลังจากที่นายสุวิทย์ประกาศถอนตัว ก็พออนุมานได้ดังนี้
ทั้ง ส.ส.ของพรรคเพื่อแผ่นดินที่ไม่ได้ถอนตัวตามหัวหน้าพรรค และ ส.ส.จากพรรคชาติไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง นายบรรหาร ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคจะถูกมองว่าไม่รักษาสัญญาที่ให้ไว้กับหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน และที่สำคัญคือไม่รักษาเงื่อนไขในการเข้าร่วมรัฐบาล เพราะถ้านำเงื่อนไขที่ว่านี้มาตรวจดูก็จะพบว่าเงื่อนไขบางข้อได้ถูกล่วงละเมิดแล้ว
ด้วยเหตุนี้ การถอนตัวของนายสุวิทย์จึงเป็นเหมือนเพิ่มโอกาสในการต่อรองให้แก่ ส.ส.ของพรรคนี้ที่อยู่ต่อ และในขณะเดียวกันก็เท่ากับบอกให้สังคมได้รู้ว่าพรรคชาติไทยเป็นพรรคที่ไม่รักษาสัญญาที่ให้ไว้แก่มิตร
แต่ผู้ที่ได้จากการไม่ยอมถอนตัวตามนายสุวิทย์ของพรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยก็คือ นายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรีนั่นเอง เพราะอย่างน้อยก็ยังมีลูกเรือร่วมตายหมู่ไม่โดดเดี่ยวเหมือนนายสุวิทย์ที่โดดเรือหนี และตายเดี่ยว หรือแม้จะมีคนโดดตายก็คงไม่กี่คน จึงไม่มากพอที่จะทำให้อบอุ่นได้
ทางฝ่ายรัฐบาลผสม 6 พรรค ซึ่งนำโดยพรรคพลังประชาชนภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช กำลังประสบภาวะปั่นป่วนเหมือนเรือที่ถูกคลื่นในยามมีพายุรุนแรงในทะเลลึกจวนเจียนจะจมอยู่ร่อแร่ และในขณะเดียวกัน คนในเรือก็เกิดแตกแยกกันอย่างรุนแรงถึงกับมีท่าทีว่าจะหนีเอาตัวรอด โดยการกระโดดออกจากเรือ
แต่ส่วนใหญ่ก็ได้แต่แสดงท่าทีไม่กระโดดจริง ทั้งนี้น่าจะอนุมานได้จากเหตุปัจจัยในทางตรรกะดังต่อไปนี้
1. ถึงแม้ว่าพอจะมองเห็นชะตากรรมของรัฐบาล ภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช ว่าคงจะอยู่ต่อไปจนถึงฝั่งได้ยาก แต่ก็ไม่อยากทิ้งเรือเพราะยังยึดติดกับตำแหน่งเหมือนลูกเรือที่ไม่ยอมทิ้งเรือด้วยห่วงสมบัติที่อยู่ในเรือ
2. ในขณะคนในเรือส่วนหนึ่ง และอาจเป็นส่วนใหญ่ด้วยมองเห็นภัยอันอาจเกิดขึ้นจากการที่เรือถูกคลื่นลม
แต่ก็ยังมีส่วนหนึ่งและอาจเป็นส่วนน้อย แต่ต่างเป็นผู้มีส่วนได้เสียกับสมบัติในเรือมากกว่ากลุ่มอื่น ยังมีความหวังว่าเรือลำนี้จะไปถึงฝั่งได้โดยปลอดภัย และมีโอกาสที่จะขนข้าวของที่หามาได้จากการลงเรือ เพื่อเป็นทุนในการลงเรือออกทะเลอีกครั้ง ส่วนว่าจะเป็นลำนี้หรือลำใหม่ในสังกัดเจ้าของเดียวกัน จึงไม่ยอมทิ้งเรือ
ด้วยเหตุ 2 ประการดังกล่าวข้างต้น จึงทำให้เชื่อได้ว่าน่าจะเป็นเหตุให้คนในเรือกอดคอกันอยู่ ทั้งๆ ที่มีความกลัวครอบงำ
แต่อย่างไรก็ตาม ใช่ว่าลูกเรือทุกคนจะโลภและหลงอยู่กับความหวังดังที่บอกไว้ในข้อ 2 เพราะอย่างน้อยก็มีผู้กล้าทิ้งเรือที่นายสมัคร สุนทรเวช เป็นกัปตันอยู่อย่างแน่นอนแล้วหนึ่งคน ในขณะที่เขียนบทความนี้ และคนที่ว่านี้ก็คือนายสุวิทย์ คุณกิตติ หัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน และมีตำแหน่งรองนายกฯ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมในรัฐบาลชุดนี้
ในครั้งแรกที่ได้ฟังข่าวนายสุวิทย์ คุณกิตติ ประกาศถอนตัว ผู้คนทั้งหลายรวมทั้งผู้เขียนด้วยมองว่าจะทำให้เอกภาพของรัฐบาลสั่นคลอน ทั้งนี้ด้วยเหตุปัจจัยในทางตรรกะดังต่อไปนี้
1. นายสุวิทย์ คุณกิตติ เป็นหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดินที่มี ส.ส.ในพรรค 24 คน เมื่อหัวหน้าพรรคประกาศถอนตัว ก็หมายถึงว่าจะมี ส.ส.ประกาศถอนตัวตามทั้งหมด จะทำให้ ส.ส.ในฝ่ายรัฐบาลขาดหายไป 24 คน และจะมีผลต่อภาพลักษณ์ของรัฐบาลได้ในระดับหนึ่ง
2. ในการเข้าร่วมรัฐบาลของพรรคเพื่อแผ่นดิน มิได้เข้าไปอย่างโดดเดี่ยว แต่ได้ควงคู่ไปกับพรรคชาติไทยภายใต้เงื่อนไขในการเข้าร่วม 5 ข้อ
ดังนั้นถ้าพรรคเพื่อแผ่นดินประกาศถอนตัว จึงเท่ากับว่าพรรคชาติไทยเองก็ต้องมีการถอนตัวออกไปพร้อมกับพรรคเพื่อแผ่นดิน ในทำนองเดียวกับเข้ามาตามคติเพลงเลือดสุพรรณมาด้วยกันไปด้วยกัน
ถ้าทั้งพรรคเพื่อแผ่นดินและพรรคชาติไทยถอนตัวออกไปพร้อมกัน แน่นอนว่ารัฐบาลภายใต้แกนนำของพรรคพลังประชาชนก็เกิดอาการหวั่นไหวไม่น้อยไปกว่าเรือที่กำลังถูกคลื่นลมใกล้จม และลูกเรือกระโดดหนีทำให้กัปตันโดดเดี่ยวแน่นอน
แต่ความจริงที่ปรากฏหลังเหตุการณ์ที่นายสุวิทย์ คุณกิตติ ประกาศถอนตัวตรงกันข้ามกับที่ผู้คนคาดเดาทุกประการ กล่าวคือ ส.ส.ส่วนใหญ่ของพรรคเพื่อแผ่นดินประกาศอยู่ร่วมกับรัฐบาลต่อไป และได้ประโยชน์จากการจากไปของนายสุวิทย์ด้วยซ้ำ จะเห็นได้จากการที่ ส.ส.ของพรรคนี้ยังดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีเท่าเดิม ขาดไปเพียงมิได้เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมแทนนายสุวิทย์เท่านั้น แต่ ดร.มั่น พัธโนทัย ก็ได้ตำแหน่งรองนายกฯ เพิ่มขึ้นจากการเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงไอซีทีอีกตำแหน่งหนึ่ง
จากปรากฏการณ์ที่ว่านี้ เป็นเครื่องพิสูจน์ปรากฏการณ์ทางการเมืองในพรรคเพื่อแผ่นดิน และปรากฏการณ์ที่พรรคชาติไทยกับพรรคเพื่อแผ่นดินเมื่อครั้งเข้าร่วมรัฐบาลภายใต้เงื่อนไข 5 ข้อได้เป็นอย่างดีภายใต้สัจธรรมทางการเมืองที่ว่า ไม่มีมิตรแท้และไม่มีศัตรูถาวร มีแต่ผลประโยชน์เท่านั้นถาวร
ด้วยเหตุนี้ การถอนตัวจากรัฐบาลของหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน จึงเป็นเหมือนสร้างโอกาสต่อรองผลประโยชน์ให้แก่ ส.ส.ในพรรคเพื่อแผ่นดิน และ ส.ส.ในพรรคชาติไทยได้เป็นอย่างดี เพียงแต่ว่าจะได้ประโยชน์จากการต่อรองในครั้งนี้มากน้อยเท่าใดเท่านั้น
เมื่อ ส.ส.ส่วนใหญ่ของพรรคเพื่อแผ่นดินและ ส.ส.ทั้งหมดของพรรคชาติไทยไม่ถอนตัว รัฐบาลภายใต้การนำของนายสมัคร สุนทรเวช จะได้ประโยชน์ทางการเมืองครั้งนี้อย่างไรบ้าง?
เกี่ยวกับประเด็นนี้ ผู้เขียนใคร่ขอให้ท่านผู้อ่านลองย้อนไปดูพฤติกรรมโดยรวมของรัฐบาล 6 พรรคที่มีพรรคพลังประชาชนเป็นแกนนำ และนำเอาภารกิจที่พรรคนี้ประกาศเดินหน้า เริ่มตั้งแต่จะแก้กฎหมายรัฐธรรมนูญ และจะถอดถอนองค์กรอิสระ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ป.ป.ช.ก็พอจะอนุมานถึงประโยชน์ที่รัฐบาลนี้จะได้รับดังต่อไปนี้
1. ยังมี ส.ส.มากพอที่จะนำมาอ้างเพื่อผลักดันการแก้ไขรัฐธรรมนูญ โดยอาศัยเสียงข้างมากในสภาฯ
ส่วนว่าจะได้แก้หรือได้ยื่นแก้ได้หรือไม่นั้น มิได้ขึ้นอยู่กับจำนวนว่าเพียงพอหรือไม่เพียงพอแต่ขึ้นอยู่กับกระแสการเมืองภาคประชาชนที่นำโดยกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ถ้ากระแสคัดค้านเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เชื่อได้ว่าถึงแม้จะมีการยื่น แต่ก็ยากที่จะแก้ได้เพราะจะมี ส.ส.ส่วนหนึ่งรวมตัวกันเพื่อก่อกระแสต้านโดยทำแนวร่วมทัพมวลชนนอกสภาฯ รวมไปถึงการเล่นเกมทางการเมืองในสภาฯ โดยใช้เทคนิคทางกฎหมาย เช่น ตั้งกรรมาธิการขึ้นมาแปรญัตติเพื่อดึงให้เวลานานออกไป
หรือถึงแม้ในที่สุดจะแก้ไขได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะให้มีผลบังคับใช้ย้อนหลังเพื่อแก้ปัญหาให้แก่ตัวในกรณียุบพรรค และแก้ปัญหาให้กับกลุ่มทุนของพรรค โดยการแก้มาตรา 309 ได้ตามเจตนารมณ์ที่แอบแฝงมาแต่เดิม
2. ถ้ามีการยุบสภาฯ ส.ส.ที่ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีทั้งของพรรคเพื่อแผ่นดิน และของพรรคชาติไทยก็ยังจะเป็นรัฐบาลชั่วคราวอยู่ต่อไปอีกระยะหนึ่ง และถ้าบังเอิญมีการเลือกตั้งใหม่ พรรคพลังประชาชนก็จะได้ทั้งพรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยเป็นพันธมิตรเพื่อจัดตั้งรัฐบาลใหม่ได้ในกรณีที่มี ส.ส.ไม่เพียงพอ
ทั้ง 2 ประการนี้ คือสิ่งที่พรรคพลังประชาชนในฐานะแกนนำรัฐบาลได้จากการที่ ส.ส.พรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยอยู่ร่วมกับรัฐบาล
แต่ถ้ามองในแง่ที่พรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยจะเสียบ้างจากการที่อยู่ร่วมรัฐบาลหลังจากที่นายสุวิทย์ประกาศถอนตัว ก็พออนุมานได้ดังนี้
ทั้ง ส.ส.ของพรรคเพื่อแผ่นดินที่ไม่ได้ถอนตัวตามหัวหน้าพรรค และ ส.ส.จากพรรคชาติไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง นายบรรหาร ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคจะถูกมองว่าไม่รักษาสัญญาที่ให้ไว้กับหัวหน้าพรรคเพื่อแผ่นดิน และที่สำคัญคือไม่รักษาเงื่อนไขในการเข้าร่วมรัฐบาล เพราะถ้านำเงื่อนไขที่ว่านี้มาตรวจดูก็จะพบว่าเงื่อนไขบางข้อได้ถูกล่วงละเมิดแล้ว
ด้วยเหตุนี้ การถอนตัวของนายสุวิทย์จึงเป็นเหมือนเพิ่มโอกาสในการต่อรองให้แก่ ส.ส.ของพรรคนี้ที่อยู่ต่อ และในขณะเดียวกันก็เท่ากับบอกให้สังคมได้รู้ว่าพรรคชาติไทยเป็นพรรคที่ไม่รักษาสัญญาที่ให้ไว้แก่มิตร
แต่ผู้ที่ได้จากการไม่ยอมถอนตัวตามนายสุวิทย์ของพรรคเพื่อแผ่นดิน และพรรคชาติไทยก็คือ นายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรีนั่นเอง เพราะอย่างน้อยก็ยังมีลูกเรือร่วมตายหมู่ไม่โดดเดี่ยวเหมือนนายสุวิทย์ที่โดดเรือหนี และตายเดี่ยว หรือแม้จะมีคนโดดตายก็คงไม่กี่คน จึงไม่มากพอที่จะทำให้อบอุ่นได้
