นายจุลยุทธ หิรัณยะวสิต ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานคณะกรรมการตรวจสอบสต็อกข้าว ตามโครงการรับจำนำข้าวของรัฐบาล เปิดเผยว่าเตรียมเสนอผลการตรวจสอบสต็อกข้าวในโกดังของรัฐบาล จำนวน 2.1 ล้านตัน ในรอบแรกให้นายสมัคร สุนทรเวช นายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหม พิจารณา พร้อมเสนอให้มีการพิจารณาขายข้าวที่อยู่ในสต็อกออกไปให้หมด เพราะจากการตรวจสอบเบื้องต้น พบว่า เป็นข้าวเก่า ที่รับจำนำมาตั้งแต่ปี 47/48, 48/49 และ 49/50 หากเก็บไว้นาน จะยิ่งทำให้ข้าวเสื่อมสภาพมากขึ้น ขณะเดียวกัน จะเสนอให้รัฐบาลสนับสนุนการจัดสร้างไซโล เก็บข้าวที่ได้มาตรฐานสากล เพื่อนำมาใช้เก็บสต็อกข้าวของรัฐบาลให้มีคุณภาพต่อไป
ทั้งนี้จากการออกตรวจสอบสต็อกข้าวในระยะแรก ระหว่างวันที่ 1-15 ก.ค. ที่ผ่านมา คณะกรรมการตรวจสอบทั้ง 33 ชุด ได้ลงพื้นที่แบบปูพรม เพื่อตรวจสอบสต็อกข้าวใน 16 จังหวัด จากโรงสี และโกดังรวม 211 แห่ง หรือประมาณ 87% ของปริมาณข้าวทั้งหมด พบว่าไม่มีปัญหาเรื่องข้าวสารหายไปจากสต็อกแต่อย่างใด แต่พบว่า ข้าวที่อยู่ในสต็อกเป็นข้าวเก่าเกือบทั้งหมด โดยเฉพาะเป็นข้าวที่รับจำนำมาตั้งแต่ปี 47/48 ซึ่งถือว่าเป็นข้าวเก่ามาก โดยไม่ทราบสาเหตุว่า ทำไม่ถึงต้องเก็บสต๊อกข้าวเก่าไว้นานขนาดนั้น
อย่างไรก็ตาม เพื่อความชัดเจนคณะกรรมการจะพิจารณาแยกปีที่รับจำนำให้ชัดเจนว่ามีจำนวนข้าวเป็นเท่าใดกันแน่ เพื่อความชัดเจนในการตรวจสอบรายละเอียดต่อไป ส่วนสภาพข้าวสารที่ตรวจพบนั้นเห็นว่ามีแมลง มีมอดเป็นจำนวนมากที่ปนอยู่กับเมล็ดข้าวสาร ขณะเดียวกันลักษณะของข้าวสารยังมาสภาพป่นคล้ายแป้ง และมีสีเหลือง จึงได้มอบหมายให้กรมการข้าวไปตรวจคุณภาพให้ชัดเจนว่า มีคุณภาพเป็นอย่างไร คาดว่าจะได้รับผลการตรวจสอบในอีก 1 สัปดาห์
นายจุลยุทธ กล่าวด้วยว่า สำหรับสภาพโรงสีและโกดัง ที่ใช้เก็บข้าวบางแห่งนั้น ส่วนใหญ่ไม่มีปัญหา แต่มีเป็นบางจังหวัด ที่มีการเสี่ยงต่อการเกิดน้ำท่วม เช่น ที่ จ.พิจิตร หรือโกดังบางแห่ง ที่จ.ปทุมธานี มีน้ำรั่ว ทำให้คุณภาพข้าวเสื่อมลงมาก ซึ่งตรงจุดนี้พบว่าเจ้าของโกดังและโรงสี ที่มีสัญญากับองค์การคลังสินค้า (อคส.) ต้องรับผิดชอบตามสัญญา โดยคณะกรรมการฯจะเสนอให้นายกรัฐมนตรี พิจารณาให้มีการปรับปรุงสภาพของโกดังและโรงสี เหล่านี้ให้มีสภาพที่ดีขึ้นกว่านี้ด้วย เพื่อรักษาสภาพข้าวให้ได้มาตรฐาน
"แม้ว่า คณะกรรมการฯจะตรวจสอบแล้วไม่พบว่ามีข้าวสารหายไปจากโกดัง แต่ก็พบว่ามีจำนวนข้าวสารเพิ่มขึ้นมาถึง 24 กระสอบ ในโกดังที่ จ.นนทบุรี ซึ่งกำลังตรวจสอบในรายละเอียดให้ชัดเจน เพราะอาจเป็นไปได้ว่าอาจเป็นข้าวสารของโรงสีหรือโกดัง ที่ซื้อมาจากชาวนาเองโดยไม่ได้เกี่ยวข้องกับสต็อกข้าวของรัฐบาลแต่อย่างใด เชื่อว่าคงได้ข้อสรุปที่ชัดเจนในเร็วๆนี้"
ส่วนผลการตรวจสอบสต็อกข้าว ระยะที่ 2 ที่เริ่มดำเนินการระหว่างวันที่ 21-28 ก.ค.ที่ผ่านมา ยังอยู่ระหว่างดำเนินการ โดยเป็นการตรวจสอบในพื้นที่ 18 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ รวม โกดัง และโรงสี 15 แห่ง คิดเป็นปริมาณข้าวสารประมาณ 13% ของจำนวนข้าวทั้งหมด
ทั้งนี้จากการออกตรวจสอบสต็อกข้าวในระยะแรก ระหว่างวันที่ 1-15 ก.ค. ที่ผ่านมา คณะกรรมการตรวจสอบทั้ง 33 ชุด ได้ลงพื้นที่แบบปูพรม เพื่อตรวจสอบสต็อกข้าวใน 16 จังหวัด จากโรงสี และโกดังรวม 211 แห่ง หรือประมาณ 87% ของปริมาณข้าวทั้งหมด พบว่าไม่มีปัญหาเรื่องข้าวสารหายไปจากสต็อกแต่อย่างใด แต่พบว่า ข้าวที่อยู่ในสต็อกเป็นข้าวเก่าเกือบทั้งหมด โดยเฉพาะเป็นข้าวที่รับจำนำมาตั้งแต่ปี 47/48 ซึ่งถือว่าเป็นข้าวเก่ามาก โดยไม่ทราบสาเหตุว่า ทำไม่ถึงต้องเก็บสต๊อกข้าวเก่าไว้นานขนาดนั้น
อย่างไรก็ตาม เพื่อความชัดเจนคณะกรรมการจะพิจารณาแยกปีที่รับจำนำให้ชัดเจนว่ามีจำนวนข้าวเป็นเท่าใดกันแน่ เพื่อความชัดเจนในการตรวจสอบรายละเอียดต่อไป ส่วนสภาพข้าวสารที่ตรวจพบนั้นเห็นว่ามีแมลง มีมอดเป็นจำนวนมากที่ปนอยู่กับเมล็ดข้าวสาร ขณะเดียวกันลักษณะของข้าวสารยังมาสภาพป่นคล้ายแป้ง และมีสีเหลือง จึงได้มอบหมายให้กรมการข้าวไปตรวจคุณภาพให้ชัดเจนว่า มีคุณภาพเป็นอย่างไร คาดว่าจะได้รับผลการตรวจสอบในอีก 1 สัปดาห์
นายจุลยุทธ กล่าวด้วยว่า สำหรับสภาพโรงสีและโกดัง ที่ใช้เก็บข้าวบางแห่งนั้น ส่วนใหญ่ไม่มีปัญหา แต่มีเป็นบางจังหวัด ที่มีการเสี่ยงต่อการเกิดน้ำท่วม เช่น ที่ จ.พิจิตร หรือโกดังบางแห่ง ที่จ.ปทุมธานี มีน้ำรั่ว ทำให้คุณภาพข้าวเสื่อมลงมาก ซึ่งตรงจุดนี้พบว่าเจ้าของโกดังและโรงสี ที่มีสัญญากับองค์การคลังสินค้า (อคส.) ต้องรับผิดชอบตามสัญญา โดยคณะกรรมการฯจะเสนอให้นายกรัฐมนตรี พิจารณาให้มีการปรับปรุงสภาพของโกดังและโรงสี เหล่านี้ให้มีสภาพที่ดีขึ้นกว่านี้ด้วย เพื่อรักษาสภาพข้าวให้ได้มาตรฐาน
"แม้ว่า คณะกรรมการฯจะตรวจสอบแล้วไม่พบว่ามีข้าวสารหายไปจากโกดัง แต่ก็พบว่ามีจำนวนข้าวสารเพิ่มขึ้นมาถึง 24 กระสอบ ในโกดังที่ จ.นนทบุรี ซึ่งกำลังตรวจสอบในรายละเอียดให้ชัดเจน เพราะอาจเป็นไปได้ว่าอาจเป็นข้าวสารของโรงสีหรือโกดัง ที่ซื้อมาจากชาวนาเองโดยไม่ได้เกี่ยวข้องกับสต็อกข้าวของรัฐบาลแต่อย่างใด เชื่อว่าคงได้ข้อสรุปที่ชัดเจนในเร็วๆนี้"
ส่วนผลการตรวจสอบสต็อกข้าว ระยะที่ 2 ที่เริ่มดำเนินการระหว่างวันที่ 21-28 ก.ค.ที่ผ่านมา ยังอยู่ระหว่างดำเนินการ โดยเป็นการตรวจสอบในพื้นที่ 18 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ รวม โกดัง และโรงสี 15 แห่ง คิดเป็นปริมาณข้าวสารประมาณ 13% ของจำนวนข้าวทั้งหมด
