อีคอมเมิร์ซยุค 5G ไม่อาจย่ำอยู่กับที่ แต่ต้องปรับกลยุทธ์เพื่อขยายตลาดบนโอกาสที่เปลี่ยนไป ล่าสุดคือเถาเป่า โกลบอล (Taobao Global) มาร์เก็ตเพลสในเครืออาลีบาบา (Alibaba) ที่กำลังยกระดับตัวเองเพื่อเปิดศักราชโมเดลธุรกิจรูปแบบใหม่ ซึ่งมีประเทศไทยเป็นสถานีแรกที่ Taobao จะแวะประลองฝีมือ ก่อนจะรุกคืบไปยังตลาดเป้าหมายอื่นต่อไป
Taobao ตั้งชื่อโมเดลใหม่นี้ว่าโปรเจ็กต์แมคเจลแลน (Magellan Project) ความพิเศษของโครงการนี้คือ Taobao จะร่วมมือกับภาครัฐในหลายประเทศ เพื่อค้นหาสินค้าที่โดดเด่นของแต่ละชาติ ก่อนจะจัดกิจกรรมให้กลุ่ม "บายเออร์" (buyer) หรือผู้ที่ซื้อสินค้าไปไลฟ์สดเพื่อจำหน่ายสินค้าต่อบน Taobao ได้เลือกชมผลิตภัณฑ์จากแบรนด์ใหม่คุณภาพดีจากผู้ผลิตโดยตรง
งานนี้พ่อค้าคนกลางตายเรียบ เพราะ Taobao ยื่นมือเข้ามาพา buyer บินตรงมาพบผู้ผลิตแบบไม่ต้องผ่านใคร แถมยังมีโอกาสใช้ชื่อ "ไทย" เพื่อโกยความนิยมจากชาวจีนที่เป็นแฟนคลับสินค้าไทยซึ่งขึ้นชื่อเรื่องคุ้มค่าและคุณภาพสูง ทำให้เป็นที่ต้องการของคนจีน แม้ว่าสินค้านั้นอาจจะผลิตในประเทศไทยผ่านทุนจีนก็ตาม
***Taobao ยันหนุน SME ไทย
เหยา เหว่ย ผู้อำนวยการเถาเป่า โกลบอล กล่าวถึงความเป็นมาของ Magellan Project ว่าเป็นโปรเจ็กต์แรกที่บริษัทเลือกไทยมาโปรโมท โดยหวังว่าจะกระตุ้นให้มีการนำผลิตภัณฑ์ที่ดีของไทยไปสู่ตลาดจีนและตลาดโลกมากขึ้น โดยงานนี้ได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐ ตัวแทนธุรกิจ และสมาคมในอุตสาหกรรม เพื่อเพิ่มขีดการแข่งขันสำหรับ SME ทั้งการเพิ่มยอดขายและการเพิ่มโอกาสให้รายย่อย
ผู้บริหาร Taobao ย้ำว่าเหตุผลที่ทำให้เกิดโครงการนี้ เพราะ Taobao ต้องการเป็นแพลตฟอร์มที่เป็นได้ทุกอย่าง สินค้ามีคุณภาพ มีผลิตภัณฑ์หลากหลาย ทุกคนมีอิสระในการซื้อขาย มีโมเดลธุรกิจและวงจรการซื้อขายที่ดี ผู้ขายสามารถโฆษณาหรือเสนอสินค้าได้เสรี ทำให้สมบูรณ์แบบ ทำให้เป็นแพลตฟอร์มที่ดี
Taobao ต้องการทำให้คนต่างประเทศเข้าใจความโดดเด่นนี้ จึงต้องการพัฒนาให้ผู้ใช้ Taobao ค้นหาสินค้าที่ดีได้ง่าย กลายเป็นที่มาของโครงการที่ Taobao จะสามารถหาผลิตภัณฑ์ที่ดี ร่วมกับหลายกลยุทธ์อีคอมเมิร์ซ เพื่อสรรหาสินค้าที่ดีที่สุดและมีลู่ทางที่ดีในการนำเข้า ใช้เวลาที่สั้นที่สุดในการพัฒนาตลาด
"ในวันนี้ Taobao จึงสร้างเป็นโปรเจ็กต์แมคเจนแลนขึ้นมา เพื่อร่วมกับรัฐเพื่อค้นหาสินค้าที่โดดเด่น ขณะเดียวกันก็ตั้งหน่วยงานเพื่อร่วมมือกับ 100 แบรนด์ทั่วโลก ซึ่งรัฐจะแนะนำว่าสินค้าไหนที่เหมาะกับเรา เราจะมีการโปรโมทด้วยโฆษณาหลายร้อยช่องทาง เพื่อบอกสังคมว่าทำไมรัฐถึงสนับสนุนสินค้านี้ ทำให้เกิดความมั่นใจ ทำให้สินค้ากว่าแสนรายการได้รับความไว้วางใจในมาตรฐาน"
Taobao เชื่อว่ากลยุทธ์ที่จะทำให้ Taobao แข็งแกร่งพอจะแข่งขันได้ดีขึ้นคือ การปกป้องผู้บริโภค และผลักดันให้ผู้บริโภคเห็นความชัดเจนของสินค้า มีรูปภาพและข้อมูลบอกรายละเอียดจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ ร่วมกับการไลฟ์สดของเน็ตไอดอลที่จะเป็น buyer เอง หรือไม่ก็ร่วมมือกับกลุ่ม buyer เพื่อให้สินค้านั้นสามารถฮิตติดลมบนได้
***พลังมังกรอิมแพคสูง
ตลาดอีคอมเมิร์ซจีนนั้นถือเป็นตลาดขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ความจริงข้อนี้ทำให้ Magellan Project ถูกมองว่าจะสร้างผลทั้งดีและลบในวงกว้าง ผลการวิจัยจากบริษัทอีมาร์เก็ตเตอร์พบว่าปัจจุบัน มูลค่าตลาดอีคอมเมิร์ซจีนคิดเป็น 1.94 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ ใหญ่กว่าอันดับ 2 อย่างตลาดสหรัฐอเมริกาถึง 3 เท่าตัว คิดเป็นสัดส่วน 54.7% ของมูลค่าตลาดอีคอมเมิร์ซโลกที่มีมูลค่ารวม 3.5 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ บนอัตราเติบโต 20.7%
สมเด็จ สุสมบูรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ มั่นใจว่าการที่ไทยเป็นประเทศแรกในอาเซียน ที่ถูกเลือกมาเปิดตัวโครงการนี้ จะเป็นจุดเริ่มต้นการเปลี่ยนแปลงที่ดี ทำให้ SME เป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัลของไทยได้ดีกว่าเดิม ซึ่งที่ผ่านมาอีคอมเมิร์ซจีนร่วมทำโครงการกับ SME ไทยหลายโครงการแล้ว เช่นทีมอลล์ (Tmail Global) ที่ทำโครงการ Cross Border ซึ่งคาดว่าจะมีโครงการอื่นตามมาอีกในอนาคตอันใกล้
สำหรับแบรนด์ที่เข้าร่วมโครงการ Magellan Project ได้ จะต้องผ่านเกณฑ์ของ Taobao และได้รับความสนใจจากผู้บริโภคจีน ซึ่งถ้าในพื้นที่ประเทศใด มีสินค้าบอกต่อปากต่อปากเรื่องคุณภาพ ก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสให้ buyer สนใจเลือกสินค้าไปขายบน Taobao
นอกจากไทย ตลาดเป้าหมายอื่นของ Taobao ในโครงการ Magellan Project คือญี่ปุ่น เกาหลี ออสเตรเลีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ สำหรับประเทศไทย เฟสแรกของการเปิดตัว Magellan Project ทาง Taobao ระบุว่าได้จัดทัวร์เพื่อนำ buyer รายสำคัญ หรือเน็ตไอดอลผู้นำเข้าสินค้าที่ชาวจีนนิยมติดตาม ให้เข้าเยี่ยมชมโรงงานผลิตของไทยแล้ว พร้อมทั้งเปิดโอกาสให้ buyer ได้ไลฟ์สดไปถึงผู้ติดตามในจีน เพื่อให้เห็นผลิตภัณฑ์ไทยในมุมใหม่จากแหล่งผลิต ทั้งกลุ่มผลิตภัณฑ์ในครัวเรือน อาหาร และความงาม ขณะเดียวกันก็จัดแคมเปญการตลาดในประเทศไทยซึ่งประกอบด้วย flash sale และการแนะนำสินค้าโดย buyer ของ Taobao
อีกจุดสำคัญของโครงการนี้คือ Taobao จะผลักดันการสร้างกลุ่มเน็ตไอดอลผู้นำเข้าสินค้าไทยหรือ buyer ในประเทศไทย โดยได้ร่วมมือกับสมาคม Thailand Zonet Buyers Development Alliance ที่ก่อตั้งโดย buyer ของ Taobao ในประเทศไทย ซึ่งปัจจุบันกลุ่มนี้มีสมาชิก buyer ในไทยมากกว่า 100 คน และตลอดทั้งปีนี้จะทำงานร่วมกับ Taobao เพื่อนำเสนอแบรนด์ไทยที่น่าสนใจไปยังลูกค้าของ Taobao ในจีนให้มากขึ้น
***ส่งสินค้าไปขายที่จีนง่ายขึ้น?
สมาคม Thailand Zonet Buyers Development Alliance ขยายความว่าเมื่อ 2 ปีที่แล้ว การขนส่งจากต่างประเทศยังเชื่องช้า ทำให้ SME ไทยไม่กล้าส่งสินค้าไปขายอีคอมเมิร์ซที่จีนด้วยตัวเองเพราะมีโอกาสสูงที่ต้องช้ำใจกับคะแนนการขนส่งสินค้าจนเป็นอุปสรรคสำคัญเรื่องการขาย ขณะเดียวกันหลายร้านก็ไม่มีทีมงาน บางแบรนด์เป็นเพียงร้านเล็กที่มีแต่สามีภรรยา ไม่รู้ทางขยายธุรกิจ หรือการปกป้องลิขสิทธิ์สินค้าในจีน
สมาคมเข้าใจปัญหามากมายของ SME ที่ต้องการบุกตลาดจีน จึงได้แนะนำให้ทุกคนที่เข้าตลาดจีน จะต้องจดทะเบียนไว้ก่อนขั้นแรก เรียกว่าทีมงานจะรู้วิธีการบริหารงาน มีเครือข่าย 200 ร้านค้าที่จะช่วยสนับสนุนการขายสินค้าออกไป ซึ่งเครือข่ายร้านค้าจะไม่ต้องสต็อกสินค้า และรู้ช่องทางให้ SME สามารถส่งสินค้าเข้าไปในเขตปลอดภาษีของจีนได้
สำหรับ Magellan Project คาดว่าจะมี 100 แบรนด์ไทยเข้าร่วม ซึ่งจะเป็นแบรนด์ที่สมาคมคิดว่ามีโอกาสเป็นซูเปอร์แบรนด์ได้ สมาคมยืนยันว่าจะฟูมฟักให้เป็นแบรนด์ที่แข็งแกร่ง เพราะสมาคมเป็นวันสต็อปเซอร์วิสที่แก้ปัญหาให้ทุกแบรนด์ได้
"เราจะหาคนจีน 100 คนที่มาใช้ชีวิตในไทย มาเป็นโปรเฟสชันแนลบายเออร์ เราจะเลือกว่าสินค้าใดที่เหมาะ จะสนับสนุน และอบรมให้ทุกคนรู้จักสินค้าว่าสินค้าใดเหมาะสมที่สุด ให้เป็นโลคอลบายเออร์ที่ประสบความสำเร็จ รู้ว่าสินค้าอะไรที่คนจีนต้องการในเวลานี้ เรามีการอบรมเทคนิกไลฟ์สด และกำลังจะจัดงานไลฟ์อีเวนท์ รวมเน็ตไอดอล 50 คน เป็นวันสต็อปเซอร์วิสในอีคอมเมิร์ซอย่างแท้จริง" ตัวแทนสมาคม Thailand Zonet Buyers กล่าว
ปัจจุบัน Taobao มีลูกค้าบนแพลตฟอร์มมากกว่า 100 ล้านราย คาดว่าจะเพิ่มเป็น 120 ล้านรายในปี 63 มูลค่ายอดซื้อขายเกิน 1 แสนล้านหยวน มี buyer รวมเกือบ 400 คนในประเทศไทย สินค้าไทยที่มีวางจำหน่ายมากที่สุดบนเถาเป้าคือเครื่องนอน ความงามและอาหาร