รอยเตอร์ส - จีนประกาศปฏิรูประบบศาลยุติธรรม เน้น “ความเป็นอิสระ” และป้องกัน “มือที่มองไม่เห็น” คุกคามการทำงานของผู้พิพากษา
สำนักข่าวซินหวาของทางการจีน รายงาน (9 ก.ค.) ว่า สำนักงานอัยการประชาชนสูงสุด (SPP) เตรียมดำเนินแผนปฏิรูประยะ 5 ปี เพื่อกระตุ้น “ความเป็นอิสระ” ของกระบวนการยุติธรรม ปกป้องไม่ให้เจ้าหน้าที่และรัฐบาลท้องถิ่นเข้าแทรกแซงอำนาจของผู้พิพากษาได้อีกต่อไป
อนึ่งแดนมังกรภายใต้สายบังเหียนของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้พยายามถอนรากถอนโคนวัชพืชแห่งการทุจริตคอร์รัปชั่นอย่างจริงจัง โดยกระบวนการยุติธรรมก็เป็นเป้าหมายอันดับต้นๆ ในภารกิจชำระสิ่งสกปรกของผู้นำจีน
เอกสารที่ออกโดยสำนักงานอัยการประชาชนสูงสุดระบุว่า จากนี้ไปศาลระดับสูงสามารถตั้งศาลรองซึ่งอยู่ในขอบเขตอำนาจขึ้นมาจัดการคดีความที่สลับซับซ้อนต่างๆ ได้ ดังเช่น ศาลเฉพาะทางที่ทำหน้าที่พิจารณาคดีด้านสิ่งแวดล้อมและทรัพย์สินทางปัญญา โดยเดือนที่ผ่านมาได้สั่งให้ผู้พิพากษาระดับอาวุโสเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงบุกเบิกการว่าความพิเศษนี้แล้ว
ขณะเดียวกันเอกสารชี้แจงว่าการคัดเลือกบุคลากรเข้ามาทำงานจะมีความโปร่งใสและเป็นมืออาชีพยิ่งขึ้น โดยจะตั้งคณะกรรมการพิเศษในชั้นศาลระดับมณฑล เฟ้นหาคนฝีมือดีมาทำงานอีกด้วย ส่วนเรื่องการเงินของศาลท้องถิ่นก็จะจัดการแยกจากกองเงินและสิ่งของที่รวบรวมเป็นค่าธรรมเนียมการฟ้องร้องและค่าปรับสินไหม
“การปฏิรูปเน้นขจัดรากลึกของปัญหาที่ส่งผลเสียต่อประสิทธิภาพการทำงานและความยุติธรรมของระบบศาลในประเทศ” ซินหวากล่าว
ทั้งนี้ จีนประสบปัญหาเจ้าหน้าที่รัฐท้องถิ่นสร้างอิทธิพลกดดันการทำงานของศาลในการพิจารณาตัดสินคดีความต่างๆ ก่อให้เกิดการลงโทษแบบผิดฝาผิดตัวอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งต้นเหตุก็ย้อนรอยไปที่เจ้าหน้าที่รัฐใช้อำนาจในทางมิชอบเพื่อควบคุมปกปิดกระแสความไม่พอใจของชาวบ้าน
นอกจากนั้นอีกปัญหาคือการขาดแคลนทักษะความรู้เฉพาะด้านของผู้พิพากษาที่ต้องจัดการคดีพิเศษอย่างสิ่งแวดล้อมและทรัพย์สินทางปัญญา ก็ส่งผลเสียหายต่อการพิจารณาคดีอยู่เป็นประจำ
สื่อทางการจีนเสริมว่า สิทธิ์อำนาจของผู้พิพากษาที่สามารถออกคำสั่งได้อย่างเป็นอิสระนี้ จะเป็น “เครื่องการันตี” ปลดโซ่ตรวนที่เหนี่ยวรั้งกระบวนการยุติธรรมจีนไม่ให้ก้าวหน้าออกไป
อย่างไรก็ดี บรรดานักวิจารณ์มองว่า แม้พรรคคอมมิวนิสต์จะสนับสนุนความเป็นอิสระของหน่วยงานศาลฯ แต่ท้ายที่สุดศาลเหล่านั้นก็ต้อง “ตอบโจทย์ตามที่พรรคฯ ต้องการ” เหมือนเดิม
