ภารกิจสะดุด! ยานโรเวอร์ ‘กระต่ายหยก’ เกิดเหตุขัดข้องฯ หวั่นสูญเสียการติดต่อถาวร

เซาท์ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ - ภารกิจสำรวจดวงจันทร์ของพญามังกรต้องสะดุด เมื่อยานโรเวอร์ “กระต่ายหยก” หรือ “อี้ว์ทู่” ที่ทำหน้าที่ขุดค้นและเก็บข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เกิด “ปัญหาขัดข้องทางเทคนิค” ด้านผู้เชี่ยวชาญชี้ จีนมีสิทธิ์สูญเสียการติดต่อและควบคุมยานโรเวอร์ถาวร

ซินหวา สื่อทางการจีน รายงานวานนี้ (26 ม.ค.) ว่า ยานโรเวอร์ “อี้ว์ทู่” หรือ “กระต่ายหยก” กำลังประสบกับปัญหา “ความผิดปกติในการควบคุมเครื่องยนต์” ซึ่งทีมนักวิทยาศาสตร์เร่งตรวจสอบหาหนทางการซ่อมแซมที่ดีที่สุดอยู่ในขณะนี้ โดยสำนักงานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และอุตสาหกรรมเพื่อการป้องกันประเทศของจีน (the State Administration of Science, Technology and Industry for National Defence: SASTIND) แถลงว่า ปัญหาดังกล่าวเกิดจาก “สภาพพื้นผิวของดวงจันทร์ที่ค่อนข้างขุรขระและซับซ้อน” จึงส่งผลกระทบต่อแผงวงจรควบคุมบางส่วนของเครื่องยนต์

ยานโรเวอร์ “อี้ว์ทู่” (玉兔) หรือ “กระต่ายหยก” เป็นรถหกล้อ หนัก 140 กิโลกรัม ปฏิบัติภารกิจขุดค้นทางวิทยาศาสตร์ เป็นเวลา 3 เดือน ถ่ายภาพ วิเคราะห์ตัวอย่างหิน และทำแผนที่พื้นดวงจันทร์ด้วยเรดาร์ที่ยิงลงไปในพื้นดิน (ground-penetration radar) นอกจากนี้ “กระต่ายหยก” ยังมีกล้องโทรทัศน์รังสีอัลตราไวโอเลต (ultraviolet telescope) ที่สามารถสำรวจระยะไกลอีกด้วย

“ผมคิดว่าจีนควรเตรียมพร้อมรับมือสำหรับการสูญเสียยานโรเวอร์สำรวจดวงจันทร์ลำแรกของพวกเขา” ลัตซ์ ริชเตอร์ (Lutz Richter) ผู้เชี่ยวชาญพิเศษด้านยานสำรวจของ Kayser-Threde บริษัทด้านการบินอวกาศ สัญชาติเยอรมัน ซึ่งทำงานร่วมกับองค์การนาซ่าและองค์การอวกาศยุโรป กล่าว

“มันน่าจะเกิดปัญหาเกี่ยวกับระบบเครื่องยนต์ไฟฟ้าที่ติดตั้งอยู่ใกล้เคียงกับแผงควบคุมโซลาร์เซลล์อันเป็นแหล่งพลังงานหลักที่ช่วยขับเคลื่อนยานฯ”

“ฝุ่นผงจากพื้นผิวดวงจันทร์เป็นหนึ่งองค์ประกอบที่เป็นไปได้ มันอาจหลุดเข้าไปรบกวนกลไกการทำงานของเครื่องยนต์”

ริชเตอร์เสริมว่า หากแผงควบคุมไม่สามารถปิดตัวเองได้ อุปกรณ์ไฟฟ้าที่เป็นส่วนประกอบภายในซึ่งไวต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ อาจเกิดการเย็นตัวลงอย่างฉับพลันในช่วงเวลากลางคืน และร้อนจัดถึงจุดเดือดในช่วงกลางวัน ซึ่งเท่ากับว่าเป็นความเสียหายเกินจะแก้ไขเยียวยา และจีนอาจต้องสูญเสียการติดต่อควบคุมยานโรเวอร์ในทันที

อนึ่งจากการตรวจสอบเบื้องต้นพบว่า ปัญหาเกิดขึ้นก่อนที่ “กระต่ายหยก” จะเข้าสู่การพักผ่อนนอนหลับ หรือ “ภาวะหยุดนิ่ง” ครั้งที่ 2 ในช่วงเช้าตรู่วันศุกร์ (24 ม.ค.) ที่ผ่านมา โดยภาวะหยุดนิ่งที่ไม่มีการเคลื่อนที่ใดๆ นั้นจะกินเวลาบนดวงจันทร์ราว 2 สัปดาห์เมื่อเทียบกับโลกมนุษย์ ซึ่งอุณหภูมิเฉลี่ยในช่วงกลางวันสามารถสูงถึงระดับ 100 องศาเซลเซียส ส่วนช่วงกลางคืนอาจติดลบกว่า 180 องศาฯ

อย่างไรก็ดี ทั้งยานโรเวอร์ “กระต่ายหยก” และยานสำรวจ “ฉางเอ๋อ-3” ซึ่งทำหน้าที่บรรทุกยานโรเวอร์มานั้น เพิ่งฟื้นตื่นจากภาวะหยุดนิ่ง ครั้งที่ 1 ซึ่งกินเวลา 2 สัปดาห์เช่นเดียวกันในช่วงต้นเดือน ม.ค. ที่ผ่านมา

ศาสตราจารย์เจียว เว่ยซิน รองหัวหน้าคณะกรรมการตรวจสอบของศูนย์วิจัยอวกาศจีน ให้ความเห็นว่า มันเป็นเรื่องที่น่าประหลาดใจเอามากๆ ว่าปัญหามาเร็วกว่าที่คิดไว้

“ยานโรเวอร์กระต่ายหยกควรข้ามผ่านปัญหาเล็กๆ น้อยๆ ในระยะแรกเช่นนี้ไปให้ได้ เพราะแม้แต่ “ออพพอร์จูนิตี” (Opportunity) ยานโรเวอร์สำรวจดาวอังคารขององค์การนาซ่า ซึ่งถูกออกแบบให้มีอายุ 3 เดือน ก็ยังจะสามารถทำงานได้แม้ผ่านไป 10 ปีแล้วก็ตาม”