ไชน่าเดลี – ไอซีบีซี ธนาคารยักษ์ใหญ่ของจีนยังคงรักษาตำแหน่งธนาคารที่ทำกำไรมากที่สุดในโลกเอาไว้ได้ แต่นักวิเคราะห์เตือนว่าธนาคารจีนกำลังประสบกับความเสี่ยงของภาวะหนี้สูญ และการเติบโตของกำไรที่ลดต่ำลงจากภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว
ธนาคารเพื่ออุตสาหกรรมและการพาณิชย์แห่งประเทศจีน หรือ ไอซีบีซี ธนาคารที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกเมื่อวัดจากมูลค่าตลาด สามารถรักษาตำแหน่งธนาคารที่ทำกำไรสูงที่สุดในโลกในช่วงครึ่งแรกของปีนี้เอาไว้ได้ หลังจากสามารถทำกำไรได้สูงถึงวันละ 680 ล้านหยวน (ราว 3,400 ล้านบาท) หรือ ราว107 ล้านเหรียญสหรัฐฯ
จากรายงานระหว่างกาลที่เปิดเผยเมื่อวันพฤหัสบดี (30 ส.ค.) ไอซีบีซีระบุว่า ครึ่งแรกของปี 2555 ทางธนาคารมีผลกำไรสุทธิ 123,200 ล้านหยวน (ราว 616,000 ล้านบาท) หรือคิดเป็นอัตราส่วนที่เพิ่มขึ้นจากช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อนร้อยละ 12.5 อย่างไรก็ตามอัตราการเติบโตดังกล่าวถือว่าเป็นอัตราการเติบโตที่ต่ำที่สุดในรอบหลายปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะเมื่อเทียบกันอัตราการเติบโตร้อยละ 29 ในช่วงเวลาเดียวกันของปีที่แล้ว ขณะเดียวกันหนี้เสียก็เพิ่มขึ้นจากภาวะเศรษฐกิจที่กำลังถดถอย
ตัวเลขหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (เอ็นพีแอล) ของไอซีบีซีพุ่งขึ้นแตะ 75,100 ล้านหยวน (ราว 375,500 ล้านบาท) เพิ่มขึ้นจากเมื่อ 6 เดือนก่อน 2,100 ล้านหยวน (ราว 10,500 ล้านบาท)
นอกเหนือจาก รายงานที่ระบุว่าธนาคารแห่งประเทศจีน (บีโอซี) มีอัตราการเติบโตของรายได้ต่ำที่สุดในจำนวนธนาคารระดับบิ๊กโฟร์ของจีน โดยเติบโตน้อยกว่าร้อยละ 7 แล้ว ไอซีบีซีถือเป็นเป็นธนาคารเดียวในบิ๊กโฟร์ที่มีรายงานว่าจำนวนหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้เพิ่มขึ้น
“แต่ตัวเลขดังกล่าวก็ถือว่าดีกว่าที่เราคาดการณ์เอาไว้เมื่อต้นปีมาก” นายเจียง เจี้ยนชิง ประธานกรรมการธนาคารไอซีบีซี (ประเทศจีน) กล่าว และว่า ตัวเลขสินเชื่อจัดชั้นที่กล่าวถึงเป็นพิเศษ (Special-mention loans) หรือหนี้ที่มีโอกาสกลายเป็นหนี้เสียของธนาคารที่มีอัตราส่วนราวร้อยละ 3 ของเงินกู้ทั้งหมด ลดลงราวร้อยละ 0.03 เมื่อเทียบกับช่วงต้นของปีนี้ หรือลดลงมากถึง 8 พันล้านหยวน (ราว 40,000 ล้านบาท) เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อนหน้า
ส่วนสินเชื่อเกินกำหนดสัญญา (Overdue Loans) ซึ่งเป็นมาตรวัดของสินเชื่อที่จะกลายเป็นหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ในอนาคตนั้นยังอยู่ในระดับเดียวกันกับช่วงต้นปี เจียงระบุ และว่าตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมาหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ของไอซีบีซีลดลงร้อยละ 0.05 เหลือร้อยละ 0.89
รายงานของไอซีบีซีระบุด้วยว่า อัตราส่วนรายได้ดอกเบี้ยรับสุทธิต่อสินทรัพย์เฉลี่ย (Net Interest Margin: NIM) ซึ่งเป็นตัวเลขพื้นฐานที่ใช้วัดประสิทธิภาพในการทำกำไรของธนาคารจากการปล่อยกู้นั้นก็เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 2.66 จากร้อยละ 2.6 เมื่อสิ้นปี 2554 ส่วนรายได้ดอกเบี้ยสุทธิที่คิดเป็นร้อยละ 70 ของรายได้จากการประกอบการก็เพิ่มขึ้นร้อยละ 17 ส่วนรายได้จากค่าธรรมเนียมเพิ่มขึ้นร้อยละ 1.9
ทั้งนี้นอกเหนือจากไอซีบีซีที่ได้รับผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจจีนที่ชะลอตัว และอุปสงค์ต่อการกู้ยืมที่ลดลง ในไตรมาสที่ 2 ธนาคารคู่แข่งอย่างธนาคารแห่งประเทศจีน (บีโอซี) และธนาคารเพื่อการก่อสร้างแห่งประเทศจีน (ซีซีบี) ก็ประสบกับภาวะการเติบโตของผลกำไรที่ชะลอตัวลงเช่นเดียวกัน
คำเตือนจากมูดี้ส์
ด้านบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือ มูดี้ส์ เมื่อวันพฤหัสบดีก็กล่าวถึงรายงานดังกล่าวว่า การเสื่อมถอยลงของคุณภาพของสินทรัพย์ และการชะลอตัวลงของอัตราการเติบโตของผลกำไร ส่งผลลบต่อเครดิตของธนาคารจีน
แม้ว่าสัดส่วนหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ของธนาคารใหญ่ของ “บีโอซี” และ “ซีซีบี” และธนาคารส่วนใหญ่จะยังทรงตัว ทว่า ธนาคารเล็กๆ บางแห่งกลับมีรายงานความเสื่อมถอยของสินทรัพย์ค่อนข้างสูง เช่น ธนาคารผิงอันนั้นมีรายงานว่าหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 51
ด้านนายหู ปิน รองประธานและนักวิเคราะห์อาวุโสของมูดี้ส์กล่าวว่า “นอกจากนี้ยังมีหลักฐานยืนยันอีกด้วยว่ามีเอ็นพีแอลที่กำลังตามมาเพิ่มขึ้นอีก” และเสริมด้วยว่า ตัวเลขสินเชื่อจัดชั้นที่กล่าวถึงเป็นพิเศษและสินเชื่อจัดชั้นกล่าวถึงเป็นพิเศษ (Delinquent loan) ก็กำลังเพิ่มขึ้นด้วย
นอกจากนี้ มูดี้ส์ยังมองเห็นถึงปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ของธนาคารจีนอีกด้วยว่า นอกเหนือจากคุณภาพสินทรัพย์ที่เสื่อมถอยลงจากการชะลอตัวลงของเศรษฐกิจภายในและอุปสงค์ของตลาดต่างประเทศ ซึ่งส่งผลกระทบต่อเนื่องไปยังภาคการผลิตภายในประเทศจีน เอสเอ็มอีโดยเฉพาะที่อยู่ในย่านชายฝั่งทะเลด้านตะวันออกของจีนแล้ว ยังมีปัจจัยเสี่ยงอย่างเช่น ความเข้มงวดของการปล่อยสินเชื่อให้กับภาคอสังหาริมทรัพย์และการชะลอตัวลงของรายรับจากการปล่อยให้เช่าที่ดินของรัฐบาลท้องถิ่น ที่จะกัดกร่อยคุณภาพสินทรัพย์ของธนาคารให้ด้อยลงอีก โดยมูดี้ส์เชื่อว่าแนวโน้มของความเสื่อมถอยดังกล่าวเพิ่มอยู่ในช่วงเริ่มต้นเท่านั้น
