กลับบ้านตรุษจีนด้วย "รถไฟความเร็วสูง"

เอเอฟพี - หลายปีที่ผ่านมา การเดินทางกลับบ้านเทศกาลตรุษจีน ก็เหมือนต้องบังคับให้ผู้โดยสารยัดเยียดกันเข้าไปในรถไฟโกโรโกโสที่ส่งเสียงเอี๊ยดอ๊าดไปตลอดทาง แต่ปีนี้ หลายคนกำลังเลือกสิ่งที่สะดวกสบายกว่านั่นคือ “รถไฟความเร็วสูง” ที่กำลังขยายเครือข่ายให้ครอบคลุมในหลายพื้นที่ของจีน

กระนั้นก็ตาม ค่าโดยสารรถไฟความเร็วสูงแพงกว่านั่งรถไฟธรรมดา 3 เที่ยวรวมกัน จนเกิดกระแสความห่วงใยชนชั้นกลางและชั้นล่างผู้มีรายได้น้อยที่จะไม่สามารถใช้บริการได้

เจ้า เจี้ยน ศาสตราจารย์ประจำสถาบันการจัดการเศรษฐกิจ มหาวิทยาลัยเป่ยจิงเจียวทง ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพีว่า “รถไฟความเร็วสูงไม่ได้เอื้อประโยชน์แก่ชนชั้นกลางและผู้มีรายได้น้อย กลายเป็นให้ประโยชน์กับคนรวย เป้าหมายแท้จริงเราสร้างรถไฟความเร็วสูงเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ ไม่ได้สร้างขึ้นมาตอบสนองกลุ่มคนที่มีรายได้สูงเท่านั้น”

เครือข่ายรถไฟความเร็วสูงของจีน ขณะนี้ถือว่าใหญ่สุดในโลก หลิว จื้อจวิน รัฐมนตรีกระทรวงรถไฟกล่าวเมื่อเดือนที่ผ่านมาว่า เส้นทางรถไฟจะขยายไปถึง 13,000 กม. ในปีนี้ ซึ่งมากกว่าปีที่ผ่านมาถึงร้อยละ 50

เมื่อจีนมีประสบการณ์การเดินทางของคนหลายสิบล้านช่วงเทศกาลตรุษจีน รถไฟความเร็วสูงจึงกลายมาเป็นสิ่งให้บริการเพื่อบรรเทาความแออัดยัดเยียด

วันหยุดยาวเช่นนี้อาจถือได้ว่าเป็นโอกาสเดียวที่ครอบครัวจะได้รวมตัวพร้อมหน้ากันอีกครั้ง ที่สถานีรถไฟหลักปักกิ่ง ผู้คนที่รอรถไฟกลับบ้านก็กล่าวว่า พวกเขายินดีจ่ายมากขึ้นหากได้กลับบ้านเร็วขึ้น

จัว ฉังหมิง กำลังจะเดินทางไปฮาร์บินก็เล่าให้ฟังว่า “ผมตื่นตี 1 เพื่อไปรับตั๋ว และได้รับตอน 10 โมง ผมไม่ได้ที่นั่ง ดังนั้นผมต้องยืนบนรถไฟ 16 ชั่วโมงจนถึงบ้าน ถ้าให้ผมเลือก ผมก็ชอบรถไฟความเร็วสูงมากกว่า เพราะอย่างน้อยผมก็ได้นั่ง”

หวัง จื้อกั๋ว รัฐมนตรีช่วยฯ กระทรวงรถไฟ บอกกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันอาทิตย์ (30 ม.ค.) ว่า เกือบร้อยละ 20 ของผู้โดยสารเลือกรถไฟความเร็วสูงในช่วงเทศกาล

ขณะที่ผู้โดยสารและผู้เชี่ยวชาญหลายคน แม้แต่สื่อของรัฐเอง ก็ออกมาแสดงความกังวลว่า รถไฟความเร็วสูงทำให้คนรายได้น้อยไม่มีทางเลือก เงินเดือนน้อยนิดของพวกเขาจะซื้อตั๋วราคาแพงได้อย่างไร

หลิว เว่ยตง แรงงานอพยพในหังโจว กล่าวว่า เขาต้องจ่ายเงินมากถึง 400 หยวน เป็นค่าเดินทางของเขาและครอบครัวซึ่งมาก 1 ใน 3 ของเงินเดือนที่เขาได้รับ “สำหรับพวกเราแล้ว เงิน 400 หยวนถือว่ามากโขทีเดียว 400 หยวนสามารนำมาซื้อของในเทศกาลนี้ได้ตั้งมากมาย” หลิวให้สัมภาษณ์กับซินหวา ก่อนเดินทางกลับบ้านที่มณฑลเจียงซี

ความไม่พอใจเรื่องค่าโดยสารนี้แพร่หลายอยู่ในโลกไซเบอร์ จนเกิดคำบ่นว่า เป้ย เกาเถี่ย (被 高铁) ซึ่งหมายถึงภาวะบีบบังคับให้ผู้โดยสารต้องซื้อตั๋วราคาแพงกว่าเดิม เพื่อขึ้นรถไฟความเร็วสูง เพราะว่ารถไฟธรรมดาถูกลดจำนวนเที่ยวลง หรือบางเส้นทางก็ยกเลิกไปแล้ว

ชาวเน็ตแสดงความเห็นบน sina.com.ว่า “รัฐมนตรีกระทรวงรถไฟกล่าวถึงปัญหาตลอดช่วงวันตรุษจีนว่าไม่มีศักยภาพในการขนส่งเพียงพอ และปีนี้ได้เพิ่มศักยภาพนั้นอย่างเห็นได้ชัด แต่โชคร้ายที่รถไฟความเร็วสูงไม่อาจสนองชนชั้นแรงงานที่มีรายได้น้อย จนพวกเขาต้องขี่มอเตอร์ไซค์กลับบ้านแทน”

เจอรัลด์ โอลิเวียร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านโครงสร้างสาธารณูปโภคของธนาคารโลกประจำประเทศจีน กล่าวว่า “รถไฟความเร็วสูงควรจะให้ประโยชน์แก่คนยากจนด้วย”