เซาท์ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ - การขยายระบบขนส่งมวลชนในจีนรุดหน้าอย่างรวดเร็ว ล่าสุดรถไฟความเร็วสูงระหว่างกรุงปักกิ่ง-นครเซี่ยงไฮ้เตรียมเปิดให้บริการเดือนมิ.ย.นี้ ขณะที่อีกนับสิบเมืองบนแผ่นดินใหญ่กำลังแข่งกันก่อสร้าง และขยายระบบรถไฟใต้ดิน เพื่อแก้ปัญหารถติดบนท้องถนน
นาย หลิว จื่อจวิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการรถไฟของจีนระบุเมื่อวันอังคาร (4 ม.ค.) ว่า รถไฟความเร็วสูง ซึ่งเชื่อมระหว่างเมืองหลวงทางการเมืองกับเมืองหลวงทางเศรษฐกิจสายดังกล่าว เป็นโครงการล่าสุดในการพัฒนาครั้งใหญ่ เพื่อให้เครือข่ายรถไฟในประเทศมีความทันสมัย โดยรถไฟความเร็วสูงสายกรุงปักกิ่ง-นครเซี่ยงไฮ้นี้ใช้งบประมาณก่อสร้าง 221,000 ล้านหยวน และมีระยะทาง 1,318 กิโลเมตร เตรียมขึ้นแท่นรถไฟความเร็วสูงสายยาวที่สุดในโลกประเภทสายเดียว
นอกจากนั้น กระทรวงการรถไฟยังจะเริ่มดำเนินการก่อสร้างเส้นทางรถไฟอีก 70 โครงการในอีก 12 เดือนข้างหน้า โดย 15 โครงการเป็นการเชื่อมเส้นทางรถไฟความเร็วสูง คาดว่าจะใช้งบประมาณลงทุนของปีนั้นทั้งสิ้น 700,000 ล้านหยวน
เส้นทางรถไฟสายใหม่เหล่านี้จะทำให้เครือข่ายเส้นทางรถไฟทั่วประเทศมีระยะทางไกลถึง 120,000 กิโลเมตรภายใน 5 ปีข้างหน้า ซึ่งเป็นการขยายระยะทางจาก ที่มีการใช้อยู่ ในปัจจุบัน 91,000 กิโลเมตรอีกกว่าร้อยละ 30
นอกจากการขยายเครือข่ายเส้นทางรถไฟแล้ว จีนยังขยายระบบรถไฟใต้ดิน อันเป็นการเร่งดำเนินการก่อนที่จะเกิดปัญหารถติดบนถนนในเมือง โดยอย่างน้อย 14เมืองนับตั้งแต่เมืองชิงเต่าในมณฑลซานตง ไปจนถึงเมืองหนานหนิงในเขตปกครองตนเองชนชาติจ้วงกว่างซี กำลังเร่งก่อสร้างระบบรถไฟใต้ดิน ซึ่งกำหนดให้บริการได้ภายในปี 2560
ขณะที่ เมืองเสิ่นหยาง, มณฑลเหลียวหนิง และเมืองฝอซาน , มณฑลกว่างตงได้เปิดให้บริการเครือข่ายรถไฟใต้ดินเมื่อปีที่แล้ว ส่วนเส้นทางรถไฟใต้ดินสายใหม่ในเมืองหังโจว, มณฑลเจ้อเจียง และเมืองซีอาน, มณฑลส่านซี เตรียมเปิดให้บริการในปีนี้
นอกจากนั้น จีนยังมีแผนการก่อสร้างเครือข่ายรถไฟใต้ดิน ซึ่งยังอยู่บนแผ่นกระดาษอีกในอย่างน้อย 16 เมือง ส่วนเมือง ที่มีระบบรถไฟใต้ดินอยู่แล้ว ก็กำลังพยายามขยายเครือข่ายให้ครอบคลุมทั่วถึง โดยเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว กรุงปักกิ่งเพิ่งเปิดให้บริการรถไฟใต้ดินสายใหม่อีก 5 สายภายในวันเดียวกัน ทำให้กรุงปักกิ่งมีรถไฟใต้ดินทั้งสิ้น 13 สาย
ด้านนครเซี่ยงไฮ้นั้น มีเครือข่ายรถไฟใต้ดิน ซึ่งยาวที่สุดในโลกอยู่แล้ว รวมระยะทาง 420 กิโลเมตร โดยวิ่งให้บริการขณะนี้ 11 สาย และตั้งเป้าเปิดให้บริการอีก 9 สายภายในสิ้นทศวรรษนี้ ซึ่งจะทำให้มีระยะทางทั้งสิ้น 877 กิโลเมตร
อย่างไรก็ตาม เวลานี้มีผู้เชี่ยวชาญหลายคนเริ่มสงสัยเหตุผล ที่อยู่เบื้องหลังการพัฒนาอย่างรวดเร็วเช่นนี้ และการลงทุนอย่างมหาศาลจะก่อให้เกิดประสิทธิภาพจริงหรือใม่ โดยศาสตราจารย์ หวัง เมิ่งซู แห่งสถาบันวิศวกรรมศาสตร์ของจีนกล่าวว่า แม้ระบบรถไฟใต้ดินเป็นวิธีแก้ปัญหาบรรเทาการคับคั่งของยวดยานบนท้องถนนได้อย่างมีประสิทธิภาพก็ตาม แต่เขาเกรงว่า การแข่งขันชิงดีระหว่างเมืองกำลังเป็นปัจจัยผลักดันให้เร่งรีบ เพื่อก่อสร้างเครือข่ายเส้นทางรถไฟให้ได้ยาวที่สุดภายในระยะเวลาอันสั้น
ความวิตกของศาสตราจารย์หวังเป็นกระจกเงาสะท้อนคำถามที่เกิดในนครเซี่ยงไฮ้เมื่อปีที่แล้วเกี่ยวกับความเร่งรีบในการก่อการสร้าง หลังจากเกิดอุบัติเหตุรถไฟใต้ดิน 2 ขบวนชนกันเมื่อเดือนม.ค. จากสาเหตุพนักงานขับรถไฟขบวนหนึ่งละเลยไฟสัญญาณ โดยเจ้าหน้าที่กู้ภัยต้องใช้เวลานานกว่า 3 ชั่วโมงกว่าจะไปถึงตัวผู้โดยสาร ที่ติดในรถ แต่ไม่มีผู้บาดเจ็บ อุบัติเหตุครั้งนั้นทำให้ระบบการขนส่งของเซี่ยงไฮ้ปั่นป่วนโกลาหล
ปัญหาความปลอดภัยเกี่ยวกับระบบรถไฟใต้ดินยังทำให้ผู้คนวิตกอีกครั้ง เมื่อเกิดอุบัติเหตุสตรีผู้หนึ่งถูกประตูรถไฟอัดกระแทก ขณะประตูกำลังปิด จนเสียชีวิตเมื่อเดือนก.ค.