กรมรางเปิดเวทีฟังความเห็น จ่อคลอดสูตรคิดอัตราค่าโดยสารระบบราง กำหนดเพดานขั้นสูง และค่าแรกเข้า เกณฑ์ปรับราคา วางมาตรฐานรถไฟ รถไฟฟ้าหลายสี คาดศึกษาเสร็จ ก.พ. 67 เร่งใช้หลังพ.ร.บ.ขนส่งทางรางฯ มีผล
วันที่ 23 พ.ค. 2566 นายพิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) เป็นประธานเปิดการสัมมนารับฟังความคิดเห็น ครั้งที่ 1 “โครงการศึกษากำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้า และหลักเกณฑ์การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง” เพื่อการพัฒนาแนวทางการศึกษาและส่งเสริมการเดินทางด้วยระบบขนส่งทางรางให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจในอนาคต พร้อมรองรับปริมาณผู้โดยสารที่มากขึ้นในอนาคต ให้ทุกคนสามารถเข้าถึงได้อย่างเสมอภาคและเท่าเทียม มีความสะดวก ปลอดภัย และรวดเร็ว โดยในการสัมมนามีหน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนสื่อมวลชน และผู้สนใจเข้าร่วมสัมมนาฯ และแสดงข้อคิดเห็น ข้อเสนอแนะร่วมกัน
นายพิเชฐกล่าวว่า ระบบขนส่งมวลชนระบบรางเป็นทางเลือกสำคัญในการเดินทางของประชาชนในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และปริมณฑล เมืองภูมิภาค และการเดินทางระหว่างจังหวัด กรมรางจึงมีการศึกษา วิเคราะห์ โครงสร้างต้นทุนระบบราง คำนวณค่าใช้บริการ ค่าใช้จ่ายราง และค่าสัมปทาน ให้เหมาะสม เป็นธรรม ซึ่งในร่างพระราชบัญญัติขนส่งทางราง พ.ศ. .... มีหมวดที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดหลักเกณฑ์อัตราค่าโดยสารขั้นสูง และการทบทวนหลักเกณฑ์อัตราค่าโดยสารขั้นสูง
โดยคาดว่าจะศึกษาแล้วเสร็จประมาณ เดือน ก.พ. 2567 และบังคับใช้หลังร่างพระราชบัญญัติขนส่งทางราง พ.ศ…. มีผลบังคับใช้ ซึ่งหลักเกณฑ์การขึ้นอัตราค่าโดยสารคาดว่าจะเริ่มใช้กับโครงการรถไฟฟ้าสายใหม่จะเปิดให้บริการในอนาคต ทั้งโครงการที่กำลังก่อสร้างและอยู่ในขั้นตอนศึกษาโครงการ เช่น รถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้ ช่วงเตาปูน-ราษฎร์บูรณะ (วงแหวนกาญจนาภิเษก), รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ช่วงแคราย-ลำสาลี (บึงกุ่ม), รถไฟฟ้าสายสีเทา ช่วงวัชรพล-ทองหล่อ, รถไฟฟ้าสีเงิน ช่วงบางนา-ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ, รถไฟฟ้าสายสีแดงต่อขยาย และรถไฟฟ้าสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) รวมถึงรถไฟฟ้าสายสีเขียวต่อขยาย ช่วงหมอชิต-คูคต และช่วงแบริ่ง-สมุทรปราการ ที่เรื่องการต่อสัมปทานยังไม่ชัดเจน
สำหรับ "โครงการศึกษากำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้า และหลักเกณฑ์การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง" มีวัตถุประสงค์ในการกำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้า และหลักเกณฑ์การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง ข้อเสนอมาตรการกำกับอัตราค่าโดยสารของระบบขนส่งมวลชนทางราง มาตรการเพื่อส่งเสริมการเดินทางด้วยระบบขนส่งมวลชนทางราง และร่างข้อกำหนด กฎระเบียบ กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้า การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง การส่งเสริมการเดินทางด้วยระบบขนส่งทางราง เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงระบบขนส่งมวลชนระบบรางได้อย่างเสมอภาคและเท่าเทียม สะดวก ปลอดภัย และรวดเร็ว
จะเห็นว่าปัจจุบันอัตราค่าโดยสารรถไฟฟ้า ค่าแรกเข้าแต่ละสายไม่เท่ากัน ซึ่งเฉลี่ยอยู่ที่อัตรา 12-17 บาท รวมถึงการปรับขึ้นค่าโดยสาร ทั้งอัตราและเวลา จะขึ้นกับแต่ละสัญญาสัมปทาน ขณะที่ในอนาคตจะมีการกำหนดอัตราแรกเข้าระบบขนส่งทางราง ทุกประเภท รถไฟ รถไฟฟ้า และรถไฟความเร็วสูง เพียงครั้งเดียว กรณีเดินทางต่อเชื่อมระหว่างกัน
ทั้งนี้ เมื่อดำเนินการศึกษาโครงการฯ แล้วเสร็จ จะทำให้มีหลักเกณฑ์การกำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้าและหลักเกณฑ์การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง ร่างข้อกำหนด กฎระเบียบ กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดอัตราค่าโดยสารขั้นสูง ค่าแรกเข้า การขึ้นอัตราค่าโดยสารขนส่งมวลชนระบบราง การส่งเสริมการเดินทางด้วยระบบขนส่งทางราง ซึ่งสอดคล้องกับมติคณะรัฐมนตรี และมติคณะกรรมการจัดการจราจรทางบก (คจร.) ในคราวประชุมครั้งที่ 1/2563 เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2563 ที่รับทราบแนวทางการปรับลดอัตราค่าโดยสารรถไฟฟ้าในระยะยาวเป็นประโยชน์แก่ประชาชนอย่างยั่งยืน รวมถึงจะมีมาตรการกำกับอัตราค่าโดยสารของระบบขนส่งมวลชนทางราง มาตรการเพื่อส่งเสริมการเดินทางด้วยระบบขนส่งมวลชนทางราง เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงระบบขนส่งมวลชนระบบรางได้อย่างเสมอภาคและเท่าเทียม สะดวก ปลอดภัย และรวดเร็ว
โครงการนี้จะเป็นส่วนความสำคัญในการกำหนดโครงสร้างอัตราค่าโดยสารที่เป็นประโยชน์แก่ประชาชนอย่างยั่งยืนจากปัจจุบันไปสู่อนาคต การกำหนดเงื่อนไขของการเข้าระบบตั๋วร่วมที่ครอบคลุมทุกโครงข่าย และความถูกต้องครบถ้วนของขั้นตอนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องเป็นสำคัญ เมื่ออัตราค่าโดยสารที่เป็นธรรม ช่วยลดค่าใช้จ่ายประชาชนจะส่งเสริมให้ใช้ระบบรางมากขึ้น ลดปัญหาจราจรและลดมลพิษทางอากาศ
