“อพท.” เตรียมพร้อมแผนขับเคลื่อนกิจกรรมท่องเที่ยววัฒนธรรมอาหารภาคตะวันตก หลังจบโควิด-19 กระตุ้นเศรษฐกิจทันที นำร่อง 5 ชุมชน 1 เครือข่าย ใน 2 จังหวัดเพชรบุรี-ประจวบฯ ดันเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวโดยชุมชน เน้นสร้างจุดขายผ่านกิจกรรมเส้นทางเมนูอาหารเด็ดพื้นถิ่น ดึงนักท่องเที่ยวสาย ช้อป ชิม ชิล ท่องแหล่งวัฒนธรรมอาหาร
นายทวีพงษ์ วิชัยดิษฐ ผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. เปิดเผยว่า อพท.ได้เตรียมความพร้อมของแผนที่จะเข้าไปกระตุ้นเศรษฐกิจด้านการท่องเที่ยวชุมชนภายหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ในไทยดีขึ้นหรือจบลงโดยเฉพาะการพัฒนาท่องเที่ยวฝั่งทะเลตะวันตกที่มุ่งเน้นการยกระดับวัตถุดิบท้องถิ่นสู่วัฒนธรรมอาหารแบบยั่งยืน โดยมอบหมายให้สำนักงานพื้นที่พิเศษ 8 หรือ อพท.8 และสำนักท่องเที่ยวโดยชุมชนเพื่อดำเนินการ 5 ชุมชน 1 เครือข่าย ใน 2 จังหวัด คือจังหวัดเพชรบุรีและจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพทั้งด้านวัตถุดิบและวัฒนธรรมทางด้านอาหารที่เป็นเอกลักษณ์และพร้อมบริการการท่องเที่ยว
“แนวทางดังกล่าวเป็นไปตามนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงท่องเที่ยวและกีฬา ที่ต้องการให้ทำการวางแนวทางพัฒนาเอาไว้เมื่อสถานการณ์ดีขึ้นก็พร้อมที่จะขับเคลื่อนทันที ซึ่งการพัฒนาพื้นที่พิเศษ 8 ดังกล่าวถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมสำคัญของการส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน ตามแผนยุทธศาสตร์ อพท.ระยะ 4 ปี (2562-2565)” นายทวีพงษ์กล่าว
สำหรับชุมชนเป้าหมายที่ได้เข้าไปดำเนินการยกระดับ 5 ชุมชน และ 1 เครือข่าย ประกอบด้วย ชุมชนบ้านไร่กร่าง จังหวัดเพชรบุรี ที่มีการส่งเสริมและเข้าไปพัฒนาต่อยอดด้านอาหารที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน โดยตามแนวคิดที่ศึกษาและเป้าหมายที่วางไว้คือต้องการให้ชุมชนแห่งนี้อนุรักษ์วิถีตาลผ่านการท่องเที่ยว โดยนำตาลโตนดที่เป็นวัตถุดิบหลักของท้องถิ่น เป็นเมนูอาหารต่างๆ เช่น แกงหัวโหนด ยำหัวโหนด และผลักดันเข้าสู่โครงการ “เชฟชุมพล สร้างเชฟชุมชน” เพื่อสร้างสรรค์เมนูใหม่ เช่น ยำหัวโหนด สเต๊กหัวโหนด โดยมีการจัดวาง และตกแต่งอาหาร ให้สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยว และพร้อมเข้าร่วมโครงการพัฒนาสู่การท่องเที่ยวเชิงอาหาร (gastronomy tourism) ซึ่งสามารถเปิดเป็นเส้นทางกิจกรรมการท่องเที่ยวแหล่งวัตถุดิบสำหรับประกอบอาหารที่ครบวงจร
ชุมชนบ้านถ้ำเสือโฮมสเตย์ จังหวัดเพชรบุรี มีศักยภาพและจุดเด่นในเรื่องของทัศนียภาพ และชื่อของชุมชนที่เป็นเอกลักษณ์ สามารถดึงดูดความสนใจของนักท่องเที่ยว รวมถึงเป็นแหล่งวัตถุดิบต่างๆ ทางธรรมชาติที่ปลอดสารพิษ เช่น หน่อไม้ ปลาน้ำจืด ผักกูด และผักตามฤดูกาลที่มีอยู่ในชุมชนตลอดทั้งปี จึงสามารถพัฒนาไปสู่การเป็นร้านอาหารชุมชนเพื่อบริการนักท่องเที่ยวที่พร้อมเข้าสู่การพัฒนาเมนูอาหารใหม่ในโครงการ “เชฟชุมพล สร้างเชฟชุมชน” รวมทั้งการพัฒนาสู่การท่องเที่ยวเชิงอาหาร (gastronomy tourism) ที่สามารถเปิดให้มีกิจกรรมเป็นแหล่งเรียนรู้การประกอบอาหารให้กับนักท่องเที่ยว
ชุมชนบ้านทุ่งประดู่ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นชุมชนที่มีเอกลักษณ์ในการนำวัตถุดิบ ที่แตกต่างจากพื้นที่อื่นๆ มาประกอบอาหาร สามารถหาทานได้ที่นี้เพียงแห่งเดียว ไม่ว่าจะเป็นเมนูผักต่างๆ ที่ชุมชนปลูกขึ้นและใช้ปลาที่หาได้ในชุมชน ได้แก่ เมนูงบปลายาง น้ำพริกกะปิที่ใช้เคยมาเป็นวัตถุดิบ รวมถึงเมนูขนมหวานอย่างอัญมณีนกคุ้ม ที่มีการถ่ายทอดเรื่องราวที่น่าสนใจให้กับนักท่องเที่ยวได้
ชุมชนบ้านม้าร้อง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นแหล่งปลูกมะพร้าวที่ชุมชนนำมาเป็นวัตถุดิบหลักประกอบอาหารต่างๆตามวิถีชุมชน เช่น เมนูแกงเหมงพร้าว ซึ่งมีเรื่องราวที่และสามารถถ่ายทอดการเมนูอาหาร โดยนักสื่อความหมายของชุมชนที่ผ่านการอบรมของ อพท. รวมทั้งเมนูดังกล่าวยังสามารถเข้าร่วมโครงการ “เชฟชุมพล สร้างเชฟชุมชน” เพื่อสร้างสรรค์เมนูใหม่ เช่น ยำม้าร้อง แกงเหมงพร้าว
ชุมชนบ้านหินเทิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นแหล่งปลูกมะพร้าว และกุยช่ายจำนวนมาก มีจุดเด่นเมนูอาหารพื้นถิ่นดั้งเดิม เช่น ผัดกากมะพร้าว แกงเหมงพร้าว แกงยอดมะพร้าว ซึ่งชุมชนได้มีการพัฒนาภาชนะที่ทำจากผลิตภัณฑ์จากมะพร้าว เช่น โจ๊กกะลา กาแฟเสิร์ฟในแก้วมะพร้าว มาเป็นจุดขายเพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวที่น่าสนใจ
นอกจากนี้ อพท.ยังได้เข้าไปส่งเสริมในพื้นที่เครือข่ายท่องเที่ยวคีรีมณีประดู่ จังหวัดเพชรบุรี แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของชนเผ่าไทยทรงดำ ที่มีเรื่องราววิถีของชุมชนและอาหารประจำชนเผ่า มีการถ่ายทอดสืบต่อกันมา โดยเฉพาะเมนูผักจุ๊บ และแจ่วด้าน สามารถเป็นแหล่งกิจกรรมเรียนรู้ด้านการทำอาหารตามวิถีชนเผ่า เป็นต้น
