กรมส่งเสริมการเกษตรจัดตั้งกองขยายพันธุ์พืชสนองนโยบายรัฐบาล แก้ปัญหาการขาดแคลนพันธุ์พืชที่มีคุณภาพและราคาแพงเพื่อลดต้นทุนการผลิตให้แก่เกษตรกร โดยใช้ศูนย์เพาะเลี้ยง 10 ศูนย์ทั่วประเทศขยายการดำเนินงานเป็นฐานการผลิตเมล็ดพันธุ์พืชคุณภาพดีให้เพียงพอต่อความต้องการของเกษตรกร
นายสมชาย ชาญณรงค์กุล อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวว่า พันธุ์พืชที่มีคุณภาพดีนับเป็นปัจจัยหลักที่จำเป็นและมีความสำคัญต่อเกษตรกรในการผลิตพืชเพื่อให้มีผลผลิตที่ดีมีคุณภาพเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้น การสนองนโยบายรัฐบาลในเรื่องของการลดต้นทุนการผลิตให้แก่เกษตรกรในเรื่องของการใช้เมล็ดพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพ กรมส่งเสริมการเกษตรได้จัดตั้งกองขยายพันธุ์พืชเพื่อเตรียมผลิตพันธุ์พืชพันธุ์ดีให้เพียงพอต่อความต้องการใช้ของเกษตรกร เป็นการเพิ่มรายได้โดยจะเป็นการลดต้นทุนของเกษตรกรโดยตรง เนื่องจากการใช้พันธุ์ที่มีคุณภาพดีจะลดปริมาณการใช้พันธุ์ต่อไร่ นอกจากนี้ยังทำให้ผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้น เพราะที่ผ่านมาการผลิตพืชเศรษฐกิจหลายชนิดยกเว้นข้าวเกษตรกรส่วนใหญ่ยังไม่สามารถเข้าถึงพันธุ์พืชที่ดีได้ โดยเฉพาะพันธุ์พืชที่ได้มาจากการวิจัยและพัฒนาของหน่วยราชการ เช่น พืชตระกูลถั่วซึ่งผลิตได้ในปริมาณที่จำกัดและหน่วยงานราชการผลิตเฉพาะส่วนของพันธุ์คัดและพันธุ์หลักเท่านั้น ประกอบกับยังไม่มีหน่วยงานราชการที่รับผิดชอบโดยตรงในการผลิตและขยายพันธุ์พืชในชั้นพันธุ์ขยายและพันธุ์จำหน่ายไปสู่เกษตรกร จึงทำให้พันธุ์ดีเหล่านั้นมีไม่เพียงพอต่อความต้องการของเกษตรกรทำให้เกษตรกรต้องซื้อเมล็ดพันธุ์จากภาคเอกชนซึ่งมีราคาแพงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
สำหรับรูปแบบการดำเนินงานของกองขยายพันธุ์พืชเป็นรูปแบบอำนวยการทุกขั้นตอนในการดำเนินการผลิตและกระจายพันธุ์พืชพันธุ์ดีด้วยการบริหารจัดการเงินทุนในรูปแบบเงินทุนหมุนเวียนและเงินงบประมาณบางส่วน เพื่ออำนวยการให้หน่วยงานที่ทำหน้าที่ผลิตพันธุ์พืชพันธุ์ดีของประเทศทั้งภาครัฐและภาคเอกชนให้ตอบสนองความต้องการใช้เมล็ดพันธุ์และพันธุ์พืชของเกษตรกรกระจายได้อย่างทั่วถึงและยั่งยืน ภายใต้การลงทุนจัดตั้งกองขยายพันธุ์พืชและศูนย์ขยายพันธุ์พืชให้กระจายได้ทั่วถึงเพียงครั้งเดียวตามรูปแบบระบบการผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์และพันธุ์พืชพันธุ์ดี โดยการปรับปรุงและพัฒนาจากศูนย์พันธุ์พืชเพาะเลี้ยงให้เป็นศูนย์ขยายพันธุ์พืชให้ครบทุกวิธี ทั้งด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ ต้นพันธุ์ การใช้ท่อนพันธุ์ เพื่อขยายพันธุ์ดีที่ได้รับจากหน่วยงานวิจัยไปสู่เกษตรกร เนื่องจากโครงสร้างพื้นฐานเครื่องมือและอุปกรณ์เดิมของศูนย์พันธุ์พืชเพาะเลี้ยงมีความเหมาะสมสำหรับการดำเนินการอยู่แล้ว
ด้าน นายสำราญ สาราบรรณ์ รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร กล่าวเพิ่มเติมว่า จากที่ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้อำนวยการกองขยายพันธุ์พืช กรมส่งเสริมการเกษตร อีกหน้าที่หนึ่ง ขณะนี้มีความพร้อมที่จะดำเนินการผลิตและกระจายพันธุ์พืชพันธุ์ดี พร้อมให้บริการเมล็ดพันธุ์พืชชั้นพันธุ์จำหน่ายให้สหกรณ์กลุ่มเกษตรกรวิสาหกิจชุมชนและศูนย์พันธุ์พืชชุมชนในเขตรับผิดชอบของศูนย์ขยายพันธุ์พืชทั้ง 10 ศูนย์ ได้แก่ ศูนย์ขยายพันธุ์พืชจังหวัดตรัง นครศรีธรรมราช ชลบุรีสุพรรณบุรี นครราชสีมา อุดรธานี บุรีรัมย์ มหาสารคาม ลำพูน และพิษณุโลก ที่มาจากการปรับปรุงและพัฒนาพันธุ์พืชเพาะเลี้ยงเดิมให้เป็นศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่มีความพร้อมในด้านเครื่องมือ อุปกรณ์ และเทคโนโลยี
โดยคาดว่าการจัดตั้งกองขยายพันธุ์พืชในครั้งนี้จะสามารถเป็นฐานการผลิตพืชพันธุ์ดี และมีกำลังการผลิตพันธุ์พืชพันธุ์ดีในส่วนของเมล็ดพันธุ์ได้จำนวน 28,000 ตัน/ปี ประกอบด้วย พืชตระกูลถั่ว ข้าวโพด พืชผักสมุนไพรไม้ดอก ในส่วนต้นพันธุ์ ได้แก่ พริกพืชผัก กล้วย มะละกอ มะนาว มะม่วง ส่วนท่อนพันธุ์ ได้แก่ มันสำปะหลัง อ้อย และส่วนเนื้อเยื่อ ได้แก่ หน่อไม้ฝรั่ง กล้วย ทั้ง 3 ส่วนนี้จะสามารถผลิตได้จำนวน 8 ล้านต้น/ปี ทำให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงพันธุ์พืชพันธุ์ดีที่มีคุณภาพและมีราคาที่เหมาะสม ส่งผลให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิตได้ไม่น้อยกว่าร้อยละ 10 และมีผลผลิตเพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่าร้อยละ 10 ผลผลิตพืชเศรษฐกิจของประเทศไทยมีคุณภาพดี มีปริมาณผลผลิตเพิ่มมากขึ้น รวมทั้งสามารถลดการนำเข้าผลผลิตและวัตถุดิบทดแทนจากต่างประเทศ ส่งผลให้ประเทศไทยจะมีความมั่นคงทางด้านอาหารและมีเมล็ดพันธุ์สำรองไว้ใช้ภายในประเทศก่อให้เกิดความมั่นคงด้านเมล็ดพันธุ์พืชของประเทศต่อไป
