“พาณิชย์” เตรียมสอบพฤติกรรมผู้ส่งออกบางรายขายข้าวตัดราคา หลังพบหั่นราคาต่ำจนเหลือเชื่อ ทำตลาดโดยรวมเสียหาย เผยการประมูลข้าวรัฐอีก 4.6 แสนตัน วันที่ 28-29 ก.ย.นี้ ยกเลิกประกาศฟลอร์แวลู แต่ไม่ใช่ใครจะกดราคาซื้อก็ได้ เหตุมีเกณฑ์ราคาอยู่ ส่วนการประมูลรอบต่อไป รอประเมินความเหมาะสมก่อน ยันเป้าส่งออกปีนี้ 10 ล้านตัน ยังมีความเป็นไปได้
นางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมฯ จะเข้าไปตรวจสอบพฤติกรรมการส่งออกข้าวของผู้ส่งออกบางรายที่มีการแข่งขันทางด้านราคา เนื่องจากพบบางรายมีการขายข้าวในราคาต่ำกว่าราคาที่ไม่ใช่ทุนปกติ ทำให้ตลาดเสียหาย พฤติกรรมที่ตรวจพบเบื้องต้นเป็นการส่งออกข้าวขาวที่เป็นข้าวฤดูกาลใหม่ไปยังตลาดกำลังซื้อสูงทางแถบเอเชียซึ่งต้องการข้าวคุณภาพ การขายในราคาต่ำจึงไม่สมเหตุสมผล โดยจะเข้าไปตรวจสอบว่ามีวัตถุประสงค์ต่อการขายข้าวดังกล่าวอย่างไร และหากพบว่ามีข้อเท็จจริงก็จะพิจารณาว่าจะมีวิธีการจัดการกับพฤติกรรมเหล่านี้อย่างไรต่อไป
“ไม่เข้าใจเหตุผลว่าทำไมผู้ส่งออกบางรายถึงได้ขายราคาต่ำอย่างเหลือเชื่อ เหมือนกับไม่มีต้นทุน โดยกำลังตามดูอยู่ เพราะการส่งออกข้าวแม้จะเป็นระบบการค้าเสรี แต่การขายราคาถูกเกินเหตุ หรือลดราคาจนน่าเกลียด ก็ต้องไปไล่ดูข้อมูลว่าเกิดจากอะไร และจะมีวิธีการจัดการ หรือทำอะไรได้บ้าง เพราะตลาดถูกกระทบ เนื่องจากผลผลิตข้าวก็มีไม่มาก ตลาดรองรับก็มี แต่ทำไมต้องตัดราคาถึงขนาดนั้น” นางดวงพรกล่าว
นางดวงพรกล่าวว่า สำหรับการเปิดประมูลข้าวสต๊อกรัฐบาลปริมาณ 4.6 แสนตัน ระหว่างวันที่ 28-29 ก.ย.นี้ กรมฯ จะไม่ประกาศราคาขั้นต่ำ (ฟลอร์ แวลู) แต่ไม่ได้หมายความว่าผู้ที่เข้าร่วมประมูลจะเสนอราคาต่ำ แล้วกรมฯ จะอนุมัติขาย เพราะจะมีการคำนวณราคาฟลอร์ แวลู ไว้ ซึ่งจะใช้ฐานการคิดราคาจากราคาตลาดตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการนโยบายและบริการจัดการข้าว (นบข.) ให้หลักการไว้ เพียงแต่ไม่มีการประกาศออกมา เนื่องจากจะเป็นการชี้นำราคาข้าวจนเกินไป ซึ่งผู้ที่เสนอราคามาเท่ากัน จะให้มีการเสนอราคาเข้ามาใหม่เพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 5,000 บาท/คลัง โดยผู้ที่เสนอราคาสูงสุด ก็จะเสนอให้ประธานนบข.อนุมัติขายต่อไป
ทั้งนี้ การยกเลิกประกาศฟลอร์ แวลู มีหลายมุม ก่อนหน้านี้ กรมฯ ก็เคยไม่ประกาศและกลับมาประกาศ แต่ตั้งแต่รอบนี้จะเลิกประกาศ ก็น่าจะทำให้ทุกฝ่ายสบายใจ เพราะจะเสนอราคาเท่าไรก็ได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะต้องขายถูก หากอยากได้ข้าวสต๊อกรัฐก็ควรเสนอราคาสมเหตุสมผล สอดคล้องกับราคาตลาด เพราะรัฐไม่ได้มีแนวคิดจะขายทิ้งขายขว้าง หรือเสนอมาเท่าไหร่ก็ขาย
ส่วนการเปิดประมูลรอบต่อไปยังไม่สามารถระบุได้ว่าจะชะลอการประมูลออกไปหรือไม่ เพราะรัฐบาลยังมีข้าวในสต๊อกเหลืออยู่ ทั้งข้าวเกรดพี เอ บี และข้าวเกรดซี ซึ่งจะพิจารณาจังหวะของการระบายข้าวอีกครั้ง ขณะที่ผลผลิตข้าวนาปี ฤดูกาล 2558/59 กำลังทยอยออกมา
อย่างไรก็ตาม ยอมรับว่าทิศทางตลาดข้าวในระยะนี้ยังไม่ใช่ขาขึ้น แต่ก็มีสัญญาณที่ดีจากการที่คำสั่งซื้อข้าวมารองรับบางส่วน โดยภาพของตลาดข้าวจะเห็นชัดเจนขึ้นในเดือน ม.ค. 2559 เนื่องจากปีหน้าผลผลิตข้าวทั่วโลกมีแนวโน้มลดลงจากภัยแล้ง ทั้งไทย อินเดีย ปากีสถาน รวมถึงเวียดนามในบางพื้นที่
นางดวงพรกล่าวว่า การส่งออกข้าวตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. - 22 ก.ย. 2558 มีการส่งออกได้ 6.9 ล้านตัน ลดลง 5% จากช่วงเดียวกันปีที่ผ่านมา มูลค่า 1.13 แสนล้านบาท ลดลงประมาณ 5% โดยราคาส่งออกเฉลี่ยข้าวทุกชนิดของไทยอยู่ที่ 480 เหรียญสหรัฐต่อตัน ลดลงประมาณ 3% โดยเป้าหมายการส่งออกข้าวปีนี้ 10 ล้านตัน ยังเชื่อว่ามีโอกาสความเป็นไปได้ เพราะหลายประเทศก็เริ่มกลับมานำเข้าข้าวเพิ่มขึ้นจากผลของภัยแล้ง