เลี้ยบไฟเขียวรื้อภาษีที่ดิน ยึดหลัก “เก็บตามราคาขาย”

“หมอเลี้ยบ” เห็นชอบโครงสร้างจัดเก็บภาษีที่ดินสิ่งปลูกสร้างใหม่ แทนภาษีโรงเรือนที่ล้าสมัย ลั่นต้องยึดหลักคนมีรายได้มากก็ควรเสียภาษีสูงกว่าคนมีรายได้น้อย เตรียมชงเข้า ครม.อนุมัติเร็วๆ นี้ หวังเพิ่มรายได้ให้ท้องถิ่นชดเชยรายได้ที่หายไปจากมาตรการภาษีกระตุ้นเศรษฐกิจ คาดใช้เวลา 2 ปี ให้เจ้าของที่ดินปรับตัวแก้ไขการเก็งกำไรที่ดิน และใช้ที่ดินไม่เกิดประโยชน์สูงสุด ขณะที่อัตราจัดเก็บอ้างอิงราคาตามประกาศของกรมธนารักษ์

แหล่งข่าวจากกระทรวงการคลัง เปิดเผยว่า นพ.สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี รองนายกรัฐมนตรีและ รมว.คลังเห็นชอบตามพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ที่จะนำมาใช้แทนภาษีโรงเรือนที่ดินและภาษีบำรุงท้องที่ ซึ่งใช้มาตั้งแต่ปี 2475 เนื่องจากเห็นว่า ขณะนี้รายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) มีรายได้ลดลงจากการลดค่าธรรมเนียมการโอน และการจดจำนอง ที่ดินจากมาตรการภาษีเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจด้านอสังหาริมทรัพย์

ซึ่งแม้ว่ามาตรการในการกระตุ้นเศรษฐกิจดังกล่าว จะมีผลบังคับใช้ถึงเดือนมีนาคมปีหน้า ก็มีความเป็นไปได้ที่ในอนาคตรัฐบาลที่จะเข้ามาบริหารประเทศจะมีการลดภาษีดังกล่าวต่อเนื่องไปอีก จึงควรหาฐานรายได้ใหม่ให้ท้องถิ่น เพื่อชดเชยรายได้ที่หายไปดังกล่าว โดยในขณะนี้ได้เสนอเรื่องไปยังเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (ครม.) แล้วเพื่อรอบรรจุเข้าวาระการประชุมคาดว่าจะเป็นภายในเร็วๆ นี้

อย่างไรก็ตาม แม้ ครม.จะมีมติเห็นชอบกับกฎหมายฉบับดังกล่าวแล้วก็ต้องนำกฎหมายเข้าสู่การพิจารณารัฐสภา และกว่าจะมีผลบังคับใช้ก็น่าจะใช้เวลาประมาณ 2 ปี ซึ่งช่วงนี้ถือเป็นการให้เจ้าของอสังหาริมทรัพย์ได้มีการปรับตัว เพราะตามกฎหมายใหม่นั้นบ้านที่อยู่อาศัยก็ต้องเสียภาษีด้วยเช่นเดียวกัน ซึ่งต่างจากภาษีโรงเรือนที่ดินเดิมที่ส่วนใหญ่บ้านอยู่อาศัยจะได้รับการลดหย่อนภาษีบำรุงท้องที่ เพราะคำนวณภาษีจากขนาดของพื้นที่

โดยหากครอบครองที่ดินไม่เกิน 100 ตารางวา จะได้รับยกเว้นภาษี รวมทั้งบ้านในเขตเทศบาล อย่าง กทม.ด้วย ทำให้ส่วนใหญ่จะเสียแค่ค่าเก็บขยะให้ กทม.เท่านั้น โดยกฎหมายใหม่ต้องเสียระหว่าง 0.01-0.50% ซึ่งจะแบ่งเป็น 3 อัตรา คือ 1.อัตราภาษีสำหรับที่ดินและสิ่งปลูกสร้างทั่วไป ไม่เกิน 0.5% ของฐานภาษี 2.ที่อยู่อาศัยโดยไม่ประกอบกิจการ เชิงพาณิชย์ไม่เกิน 0.1% ของฐานภาษี และ 3.ที่ประกอบเกษตรกรรมไม่เกิน 0.05% ของฐานภาษี นอกจากนั้นยังไม่จำกัดที่ขนาดพื้นที่ด้วยแต่จะคิดจากมูลค่าที่ดินมากกว่า ซึ่งต่อไปจะยึดเอาตามราคาประเมินที่ดินของกรมธนารักษ์ที่จะประกาศทุก 4 ปี

“หลักของการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างนั้น ยึดหลักคนมีรายได้มากก็ควรเสียภาษีสูงกว่าคนมีรายได้น้อย ซึ่งพื้นที่บ้านเท่ากันแต่ราคาที่ดินอาจต่างกันลิบลิ่ว บ้านที่อยู่ในย่านที่ดินราคาแพงทำเลทองก็ควรจะเสียภาษีมากกว่า” แหล่งข่าวกล่าวและว่า ส่วนของที่ดินและสิ่งปลูกสร้างนั้นเสียภาษีโรงเรือนในอัตรา 12.5% อยู่แล้ว ซึ่งส่วนใหญ่ผู้ประกอบการก็ผลักภาระให้ผู้เช่า

ส่วนกรณีที่ดินที่ทิ้งไว้ว่างเปล่าหรือไม่ได้ทำประโยชน์ให้เสียภาษีในอัตรา 2 เท่าของอัตราภาษีที่จัดเก็บภายใน 3 ปีแรก และหากยังมิได้ทำประโยชน์อีกให้เสียภาษีเพิ่มขึ้นอีก 1 เท่าในทุก 3 ปี แต่ไม่เกิน 2% ของฐานภาษี ซึ่งหากเป็นการซื้อเพื่อเก็งกำไรก็ควรจ่ายภาษีแพงกว่าปกติ แต่ในส่วนนี้ก็อาจมีการเลี่ยงด้วยการปลูกพืชบางชนิดเหมือนที่ผ่านมา เช่น กล้วย พริก เพื่อเลี่ยงการถูกเก็บภาษีแพง จึงขึ้นอยู่กับดุลพินิจของพื้นที่ในการพิจารณาการใช้ประโยชน์ของที่ดินว่ามีความเหมาะสมหรือไม่