ซานาโอะ ทาคาอิจิ นายกรัฐมนตรีของญี่ปุ่น กล่าวยกย่องชมเชย ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ แบบไม่มีติดเบรก พร้อมกับประกาศ “ยุคทอง” ของสายสัมพันธ์ระหว่างประเทศทั้งสอง ขณะต้อนรับผู้นำทำเนียบขาวเยือนกรุงโตเกียวในวันอังคาร (28 ต.ค.) ก่อนจะมีพิธีลงนามข้อตกลงกับวอชิงตันซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อรับประกันห่วงโซ่อุปทานแร่แรร์เอิร์ธ นอกจากนั้นนายกฯหญิงคนแรกของญี่ปุ่นผู้นี้ยังบอกว่า เตรียมเสนอชื่อทรัมป์รับโนเบลสันติภาพ จากความพยายามในการผลักดันข้อตกลงหยุดยิงไทย-กัมพูชา รวมถึงข้อตกลงประวัติศาสตร์ในกาซา
นายกรัฐมนตรีทาคาอิจิ ใช้ความพยายามอย่างเต็มที่เพื่อเอาชนะใจประธานาธิบดีทรัมป์ ขณะพบปะหารือกันในวันอังคาร (28) ที่พระตำหนักอากาซากะ ซึ่งเป็นสถานที่รับรองแขกเมืองอย่างเป็นทางของญี่ปุ่น โดยตามการเปิดเผยของทำเนียบขาว ทาคาอิจิ บอกว่า จะเสนอชื่อผู้นำสหรัฐฯ รับรางวัลโนเบลสันติภาพ รวมทั้งอาจเพิ่มการสั่งซื้อรถกระบะ F-150 ของฟอร์ด มอเตอร์
ทาคาอิจิกล่าวยกย่องความพยายามของทรัมป์ในการผลักดันข้อตกลงหยุดยิงระหว่างไทยกับกัมพูชา และข้อตกลงกาซาที่ถือเป็นความสำเร็จทางประวัติศาสตร์ที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน
ทางด้านทรัมป์ที่ได้พบนักการเมืองอนุรักษนิยมหญิงผู้นี้เป็นครั้งแรก ตอบกลับว่า รู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้พบกับหนึ่งในนายกรัฐมนตรีที่ยิ่งใหญ่ที่สุด และเสริมว่า วอชิงตันเป็นพันธมิตรในระดับแข็งแกร่งที่สุดของญี่ปุ่น
หลังจากนั้น ทรัมป์และทาคาอิจิร่วมลงนามข้อตกลงเพื่อ “ยุคทอง” ของการเป็นพันธมิตรที่จะทำให้สองประเทศแข็งแกร่งและมั่งคั่งขึ้น ซึ่งมีการย้ำกรอบโครงที่ตกลงกันก่อนหน้านี้ว่า อเมริกาจะเรียกเก็บภาษีศุลกากรสินค้าญี่ปุ่น 15% และญี่ปุ่นจะตั้งกองทุนมูลค่า 550,000 ล้านดอลลาร์เพื่อลงทุนในอเมริกา
รัฐบาลสองประเทศได้เปิดเผยรายชื่อโครงการด้านพลังงาน ปัญญาประดิษฐ์ และแร่ธาตุสำคัญ ที่บริษัทญี่ปุ่นสนใจเข้าลงทุนในอเมริการวมมูลค่า 400,000 ล้านดอลลาร์
ปัจจุบัน สินค้าญี่ปุ่นส่วนใหญ่ที่ส่งออกไปยังอเมริกาต้องเสียภาษีศุลกากร 15% ซึ่งน้อยกว่าที่ทรัมป์ขู่ไว้แต่แรกที่ 25% ทว่าก็มากพอทำให้ยอดส่งออกรถของญี่ปุ่นไปสหรัฐฯ ในเดือนกันยายนลดลงถึง 24% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันปีที่แล้ว ขณะที่อุตสาหกรรมยานยนต์ว่าจ้างพนักงานในญี่ปุ่นราว 8% ของทั้งหมด
จากนั้นทรัมป์และทาคาอิจิร่วมลงนามข้อตกลงฉบับที่สองเพื่อปกป้องห่วงโซ่อุปทานแร่ธาตุสำคัญและแรร์เอิร์ธ โดยข้อตกลงนี้ระบุว่า จะมีการจัดสรรเงินทุนบางส่วนให้กับการพัฒนาแรร์เอิร์ธที่จำเป็นสำหรับเทคโนโลยีขั้นสูง
ก่อนหน้านี้ จีนได้ประกาศเพิ่มมาตรการจำกัดการส่งออกและควบคุมอุตสาหกรรมแรร์เอิร์ธครั้งใหญ่ ทำให้ทรัมป์ขู่ขึ้นภาษีศุลกากรสินค้าจีน 100% เพื่อตอบโต้
อย่างไรก็ดี ทีมเจรจาของปักกิ่งและของวอชิงตันซึ่งหารือกันที่มาเลเซียต้นสัปดาห์นี้ ระบุว่า เห็นชอบกันได้แล้วเกี่ยวกับกรอบข้อตกลงซึ่งทรัมป์กับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง จะตัดสินใจ ในระหว่างการประชุมซัมมิตที่คาดกันว่าจะมีขึ้นในวันพฤหัสฯ (30) ที่เกาหลีใต้ โดยเป้นที่หวังกันว่าจะช่วยระงับสงครามการค้าระหว่างสองชาติที่มีเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดของโลก
รายงานข่าวระบุว่า ประเด็นการหารือที่สำคัญอีกเรื่องหนึ่งระหว่างทรัมป์กับทาคาอิจิ ได้แก่เรื่องความมั่นคง โดยที่ญี่ปุ่นซึ่งเคยยึดมั่นแนวทางใฝ่สันติมานาน กำลังปรับปรุงกองทัพให้เข้มแข็งขึ้น ขณะที่ความสัมพันธ์กับจีนย่ำแย่ลง
ทาคาอิจิเอง ซึ่งขึ้นชื่อเรื่องมีจุดยืนต่อจีนแบบสายเหยี่ยว เผยว่า รัฐบาลของเธอจะเพิ่มงบประมาณกลาโหมให้สูงขึ้นเป็น 2% ของมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (จีดีพี) ภายในปีนี้ หรือสองปีก่อนกำหนดเดิม
ยี กวง เฮง ศาสตราจารย์ภาควิชานโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยโตเกียว มองว่า ที่ทาคาอิจิประกาศเพิ่มงบกลาโหมก่อนกำหนดเช่นนี้ ก็เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกอเมริกากดดัน
ทั้งนี้ อเมริกาที่มีทหารประจำการในญี่ปุ่นราว 60,000 นาย ต้องการให้โตเกียวเพิ่มงบการทหารเป็น 5% ของจีดีพีเท่ากับที่ชาติสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ประกาศเมื่อเดือนมิถุนายน
ในช่วงบ่ายวันอังคาร ทรัมป์ได้พบกับครอบครัวคนญี่ปุ่นที่ถูกเกาหลีเหนือลักพาตัวไปเมื่อหลายทศวรรษที่แล้ว และให้ความมั่นใจว่า อเมริกาจะให้การสนับสนุนพวกเขาตลอดไป ถึงแม้ในระหว่างเดินทางเยือนเอเชียทริปนี้ ทรัมป์พูดหลายครั้งว่า พร้อมพบกับผู้นำเกาหลีเหนือ คิม จองอึน ทว่า ไม่มีการตอบสนองจากทางโสมแดงแต่อย่างใด
หลังจากนั้น ทรัมป์และทาคาอิจินั่ งเฮลิคอปเตอร์ประจำตำแหน่งของผู้นำสหรัฐฯ ไปยังเรือบรรทุกเครื่องบินยูเอสเอส จอร์จ วอชิงตัน ที่ฐานทัพเรือสหรัฐฯ ในโยโกสุกะใกล้กับกรุงโตเกียว และทรัมป์ปราศรัยกับทหารอเมริกันนาน 1 ชั่วโมงโดยพูดถึงทั้งเรื่องศัตรูทางการเมือง ความมั่นคงของประเทศ เศรษฐกิจสหรัฐฯ อีกทั้งยังบอกว่า ได้รับการบอกเล่าจากทาคาอิจิว่า โตโยต้า มอเตอร์จะลงทุนมูลค่า 10,000 ล้านดอลลาร์ในโรงงานรถยนต์ในอเมริกา
ช่วงเย็นวันอังคาร ทรัมป์มีนัดหมายรับประทานอาหารค่ำกับผู้นำธุรกิจ ซึ่งรวมถึงประธานกรรมการโตโยต้า
ทรัมป์ที่เดินทางถึงโตเกียวเมื่อวันจันทร์ (27) และได้เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดินารุฮิโตะที่พระราชวังอิมพีเรียล มีกำหนดเดินทางต่อไปยังเกาหลีใต้ในวันพุธ (29) เพื่อร่วมประชุมสุดยอดกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปก)
(ที่มา: เอเอฟพี/รอยเตอร์/เอพี)
