จีนลั่นไม่ประนีประนอมเรื่องไต้หวันเด็ดขาด เรียกร้องอเมริกาเลิกติดอาวุธไทเปและยุติการยั่วยุในทะเลจีนใต้ ขณะที่วอชิงตันยืนยันหลักการจีนเดียว พร้อมย้ำความสำคัญของเสรีภาพในการบินและเดินเรืออย่างปลอดภัยและมีความรับผิดชอบในทุกที่ที่กฎหมายระหว่างประเทศอนุญาต
ในการหารือด้านกลาโหมครั้งแรกของปีนี้ที่จัดขึ้นที่เพนตากอนเมื่อวันจันทร์และอังคารที่ผ่านมา (8-9 ม.ค.) คณะเจ้าหน้าที่จีนซึ่งนำโดยพลตรีซ่ง เหยียนเชา รองผู้อำนวยการสำนักงานความร่วมมือทางการทหารระหว่างประเทศของคณะกรรมาธิการการทหารส่วนกลางของจีน เรียกร้องให้วอชิงตันยุติการติดอาวุธไต้หวัน พร้อมยืนยันว่า จะไม่ประนีประนอมเกี่ยวกับสถานะของไต้หวันเด็ดขาด
ทางด้านกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ แถลงเมื่อวันอังคารว่า อเมริกายืนยันข้อเรียกร้องสันติภาพและเสถียรภาพในบริเวณช่องแคบไต้หวันที่แบ่งแยกระหว่างไต้หวันกับจีน
ไมเคิล เคส รองผู้ช่วยรัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐฯ ด้านจีน ไต้หวัน และมองโกเลีย ที่เป็นหัวหน้าคณะเจรจา ยืนยันว่า อเมริกายังคงยึดมั่นนโยบายจีนเดียวซึ่งตอกย้ำว่า จะไม่มีการสนับสนุนการประกาศเอกราชของไต้หวัน
ทั้งนี้ จีนถือว่า ไต้หวันเป็นมณฑลขบถของตนเองและประกาศว่า จะเข้ายึดครองในวันใดวันหนึ่ง ขณะที่วอชิงตันให้ความช่วยเหลือทางการทหารแก่ไทเปภายใต้โครงการความช่วยเหลือที่ให้แก่รัฐบาลต่างชาติ ส่งผลให้ถูกปักกิ่งวิจารณ์ตลอดมา
เดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว ประธานาธิบดีโจ ไบเดน และประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ตกลงฟื้นการเจรจาทางทหารระหว่างสองประเทศ หลังจากระงับไปนานกว่าปี
ความสัมพันธ์ปักกิ่ง-วอชิงตันตกต่ำอย่างมากในช่วงหลายปีที่ผ่านมาจากประเด็นร้อนมากมาย ตั้งแต่เทคโนโลยีจนถึงการค้าและสิทธิมนุษยชน กระนั้น ไบเดนและสีระบุว่า การหารือเมื่อเดือนพฤศจิกายนประสบความสำเร็จ
อย่างไรก็ดี ยังคงมีประเด็นสำคัญหลายอย่างที่จุดชนวนความตึงเครียด ซึ่งรวมถึงสถานะของไต้หวัน รวมทั้งทะเลจีนใต้ที่ปักกิ่งอ้างสิทธิ์เกือบทั้งหมด โดยในเรื่องหลงนี้ ศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่กรุงเฮกชี้ขาดว่า ข้อกล่าวอ้างดังกล่าวไม่ชอบธรรมก็ตาม ทว่าปักกิ่งปฏิเสธไม่ยอมรับอำนาจของศาลแห่งนี้ในคดีนี้ และตั้งแต่เริ่มต้นก็ไม่ร่วมมือในการให้ปากคำสู้คดี
ในการหารือทางทหารล่าสุดซึ่งถือเป็นครั้งที่ 17 นี้ มีการพูดคุยเรื่องทะเลจีนใต้ซึ่งทั้งสองฝ่ายต่างจัดซ้อมรบเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
จากการแถลงของปักกิ่งเมื่อวันพุธ (10 ม.ค.) เจ้าหน้าที่จีนเรียกร้องให้อเมริกายุติการกระทำยั่วยุในทะเลจีนใต้
ทว่า วอชิงตันยืนกรานความเชื่อในความสำคัญของการเคารพเสรีภาพในการเดินเรือในทะเลหลวง และเสริมว่า สหรัฐฯ จะบิน เดินเรือ และดำเนินการอย่างปลอดภัยและมีความรับผิดชอบในทุกที่ที่กฎหมายระหว่างประเทศอนุญาตให้ทำได้
ขณะเดียวกัน ปักกิ่งระบุว่า ยินดีพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างกองทัพจีนกับกองทัพสหรัฐฯ ที่มีเสถียรภาพ และย้ำว่า อเมริกาต้องดำเนินการกับข้อกังวลของจีนอย่างเป็นธรรม
เกี่ยวกับประเด็นนี้ อเมริกาย้ำความสำคัญในการคงการสื่อสารทางทหารที่เปิดกว้างเพื่อป้องกันไม่ให้การแข่งขันลุกลามกลายเป็นความขัดแย้ง
(ที่มา: เอเอฟพี, รอยเตอร์)