อิสราเอลตึงเครียดดันปฏิรูปตุลาการ ฝ่ายค้าน-ผู้ประท้วงกดดันคว่ำร่าง กม.

เอพี - สภาอิสราเอลเมินเนทันยาฮูถูกหามเข้าโรงพยาบาลกลางดึก เปิดอภิปรายมาราธอนแผนปฏิรูประบบตุลาการ ขณะที่ผู้ประท้วงหลายพันคนปักหลักตั้งแคมป์ใกล้อาคารรัฐสภาที่มีกำหนดโหวตแผนปฏิรูปนี้ในวันจันทร์ (24 ก.ค.) และทหารกองหนุนราวหมื่นนายประกาศงดรายงานตนเพื่อร่วมกดดันรัฐบาลให้ล้มเลิกแผนการนี้

แพทย์เปิดเผยเมื่อวันอาทิตย์ (23 ก.ค.) ว่า การใส่เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจให้นายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮู ราบรื่นและคนไข้ฟื้นตัวดี ขณะที่สำนักนายกรัฐมนตรีอิสราเอลคาดว่า เนทันยาฮูจะได้รับอนุญาตให้กลับบ้านได้ช่วงเย็นวันอาทิตย์

ทั้งนี้ เนทันยาฮูถูกส่งตัวเข้าโรงพยาบาลกลางดึกวันเสาร์เพื่อผ่าตัดใส่เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจเนื่องจากหัวใจเต้นผิดจังหวะชั่วคราว หลังจากเพิ่งเข้ารักษาภาวะขาดน้ำเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

ขณะเดียวกัน สถานการณ์ทางการเมืองในอิสราเอลกำลังตึงเครียดหนัก โดยสมาชิกรัฐสภาได้เริ่มอภิปรายมาราธอนเกี่ยวกับประเด็นสำคัญแรกของแผนปฏิรูประบบตุลาการ ก่อนที่สภาจะลงมติเพื่อบังคับใช้เป็นกฎหมายในวันจันทร์

การประท้วงของมวลชนคาดว่าจะดำเนินต่อไปเช่นกัน หลังจากเมื่อคืนวันเสาร์ (23 ก.ค.) ประชาชนหลายพันคนเดินขบวนในเยรูซาเลมและปักหลักตั้งแคมป์ใกล้เนสเส็ต หรืออาคารรัฐสภา

การเข้าโรงพยาบาลกะทันหันของเนทันยาฮูทำให้ดรามาการเมืองยิวยิ่งซับซ้อน จากก่อนหน้านี้ที่ผู้นำอิสราเอลผู้นี้ต้องเผชิญความท้าทายใหญ่หลวงที่สุดและประเทศเผชิญวิกฤตภายในร้ายแรงที่สุดที่ฉุดเศรษฐกิจซวนเซไปด้วย อีกทั้งทำให้เกิดความแตกแยกในกองทัพ และทดสอบสายใยสังคมอันละเอียดอ่อนที่โอบอุ้มประเทศที่แบ่งเป็นขั้วต่างๆ เข้าด้วยกัน

สมาชิกสภาเริ่มการอภิปรายแม้เนทันยาฮูถูกส่งตัวเข้าโรงพยาบาล ซิมชา รอธแมน บุคคลสำคัญที่ผลักดันแผนปฏิรูประบบตุลาการ เปิดประเด็นด้วยการประณามว่า ศาลทำให้พื้นฐานประชาธิปไตยเสียหายจากการล้มล้างการตัดสินใจของรัฐบาลตามอำเภอใจ

ทั้งนี้ สมาชิกสภานิติบัญญัติเตรียมโหวตมาตรการจำกัดอำนาจกำกับดูแลของศาลสูงสุดด้วยการขัดขวางไม่ให้ผู้พิพากษาล้มล้างการตัดสินใจของรัฐบาล โดยอ้างว่าไม่มีเหตุผล และการโหวตในวันจันทร์ถือเป็นชิ้นส่วนสำคัญแรกของกฎหมายปฏิรูประบบตุลาการที่จะมีการอนุมัติ

ผู้สนับสนุนแผนปฏิรูปมองว่า มาตรฐาน “ความสมเหตุสมผล” ปัจจุบันให้อำนาจผู้พิพากษามากเกินไปในการชี้ขาดการตัดสินใจของเจ้าหน้าที่ที่มาจากการเลือกตั้ง ขณะที่ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยวิจารณ์ว่า การยกเลิกมาตรฐานดังกล่าวซึ่งไม่ได้นำมาใช้บ่อยนัก จะปูทางให้รัฐบาลผ่านญัติติต่างๆ ตามอำเภอใจ แต่งตั้งหรือปลดเจ้าหน้าที่อย่างไม่เหมาะสม และนำไปสู่การทุจริต

แผนปฏิรูปยังเรียกร้องการเปลี่ยนแปลงอย่างถอนรากถอนโคนหลายอย่างเพื่อจำกัดอำนาจฝ่ายตุลาการ ตั้งแต่จำกัดความสามารถของศาลสูงสุดในการท้าทายการตัดสินใจของรัฐสภา และเปลี่ยนวิธีคัดเลือกผู้พากษา

ยาอีร์ ลาปิด ผู้นำฝ่ายค้าน แถลงต่อสภาเรียกร้องให้เนทันยาฮูฟื้นการเจรจาประนีประนอม และยกย่องผู้ประท้วงที่ยืนหยัดคัดค้านแผนการของรัฐบาล

ผู้ประท้วงที่ประกอบจากประชาชนหลายภาคส่วนในสังคม มองว่า แผนปฏิรูปเป็นการพยายามรวบอำนาจที่ถูกกระตุ้นจากความคับแค้นทางการเมืองและความคับแค้นส่วนตัวของเนทันยาฮูที่กำลังถูกไต่สวนคดีทุจริตหลายคดี รวมทั้งเหล่าพันธมิตรของเนทันยาฮูที่ต้องการขยายการจัดตั้งนิคมชาวอิสราเอลในเขตเวสต์แบงก์ และผลักดันวาระเชิงจารีตนิยมทางศาสนาของกลุ่มศาสนานิยมสุดโต่ง

เนทันยาฮูยังถูกกดดันมากขึ้นหลังจากทหารกองหนุนจำนวนมากขึ้นประกาศไม่ทำงานรับใช้รัฐบาลที่ปูทางสู่ระบอบเผด็จการ

ทหารกองหนุนเหล่านี้รวมถึงนักบินเครื่องบินขับไล่ เจ้าหน้าที่ภาคพื้นดินของกองทัพอากาศ และเมื่อคืนวันเสาร์ ทหารกองหนุนราว 10,000 นาย ประกาศงดไปรายงานตนเพื่อปฏิบัติหน้าที่ ขณะที่อดีตผู้บังคับบัญชาหน่วยงานความมั่นคงกว่า 100 คนประกาศสนับสนุนทหารกองหนุนที่วางแผนยุติการรายงานตัวหากสภาผ่านแผนปฏิรูประบบตุลาการ

พล.ท.เฮอร์ซี ฮาเลวี ผู้บัญชาการทหารอิสราเอล ส่งจดหมายถึงทหารเมื่อวันอาทิตย์ระบุว่า ความเคลื่อนไหวดังกล่าวเสี่ยงที่จะทำให้กองทัพแตกแยกซึ่งจะส่งผลต่อการคงอยู่ของอิสราเอล

เนทันยาฮู และพันธมิตรขวาจัดประกาศแผนปฏิรูปนี้เมื่อเดือนมกราคม หลังจากเข้ารับตำแหน่งไม่กี่วัน โดยอ้างว่า จำเป็นต้องจำกัดอำนาจที่มากเกินไปของผู้พิพากษาที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง ทว่าฝ่ายต่อต้านวิจารณ์ว่า แผนนี้จะทำลายระบบตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจ และนำไปสู่การปกครองระบอบเผด็จการ ด้านประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของอเมริกา เรียกร้องให้เนทันยาฮูระงับแผนนี้และรวบรวมฉันทมติ

ผู้นำอิสราเอลระงับแผนปฏิรูปชั่วคราวในเดือนมีนาคมหลังถูกกดดันรุนแรงจากผู้ประท้วงและการนัดหยุดงานที่ทำให้เที่ยวบินขาออกหยุดชะงัก เช่นเดียวกับบางส่วนของระบบเศรษฐกิจ แต่หลังจากการเจรจาเพื่อประนีประนอมล้มเหลว เนทันยาฮูประกาศว่า รัฐบาลจะเดินหน้าแผนปฏิรูปต่อ