สงครามยูเครนครอบงำการประชุมจี20 ปักกิ่งแท็กทีมมอสโกประณามวอชิงตัน

เอพี - การประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศกลุ่มจี20 ฟ้องความแตกแยกร้าวลึก ขณะที่การเจรจาถูกครอบงำด้วยสงครามยูเครน และการเดินเกมแผ่ขยายอิทธิพลทั่วโลกของจีน โดยปักกิ่งประณามวอชิงตันร่ำร้องสันติภาพ แต่ลับหลังกลับยั่วยุให้เกิดการเผชิญหน้าและสนับสนุนสงคราม ขณะที่มอสโกชี้อเมริกาเป็นหัวโจกนำทีมพันธมิตรจ้องทำลายรัสเซีย

เจ้าภาพอินเดียเรียกร้องชาติสมาชิกบรรลุฉันทมติในประเด็นต่างๆ ที่เป็นที่กังวลของประเทศยากจน ท่ามกลางความแตกแยกรุนแรงระหว่างตะวันออกกับตะวันตกเกี่ยวกับสงครามยูเครนที่ไม่สามารถเยียวยาได้

ในวิดีโอการปราศรัยต่อรัฐมนตรีต่างประเทศจี20 ที่นิวเดลี นายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดิของอินเดีย เรียกร้องชาติสมาชิกอย่าปล่อยให้ความขัดแย้งปัจจุบัน และปัญหาที่ไม่สามารถแก้ไขได้มาทำลายข้อตกลงที่กำลังจะเกิดขึ้นเกี่ยวกับความมั่นคงด้านอาหารและพลังงาน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และหนี้

โมดิ สำทับว่า ระบบพหุภาคีกำลังเผชิญวิกฤต สะท้อนความกังวลว่า ความขัดแย้งระหว่างอเมริกาและพันธมิตรกับรัสเซียและจีนมีแนวโน้มลุกลามมากขึ้น

ด้านแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ อธิบายความพยายามของอเมริกาในการส่งเสริมความมั่นคงด้านพลังงานและอาหาร แต่ย้ำว่า การประชุมครั้งนี้ยังคงถูกบ่อนทำลายจากสงครามที่ปราศจากการยั่วยุและเหตุผลของรัสเซียต่อยูเครน แผนการทำลายล้างเป้าหมายพลเรือน และการโจมตีหลักการสำคัญของกฎบัตรสหประชาชาติ (ยูเอ็น)

บลิงเคนสำทับว่า จี20 ต้องเรียกร้องต่อไปให้รัสเซียยุติสงครามและถอนทหารออกจากยูเครนเพื่อเห็นแก่สันติภาพและเสถียรภาพทางเศรษฐกิจของทั่วโลก พร้อมตั้งข้อสังเกตว่า 141 ชาติลงมติประณามรัสเซียในที่ประชุมยูเอ็นในวาระครบรอบ 1 ปีสงครามยูเครนเมื่อปลายสัปดาห์ที่แล้ว อย่างไรก็ตาม สมาชิกจี20 หลายชาติที่รวมถึงอินเดีย จีน และแอฟริกาใต้ งดออกเสียงในการลงมติดังกล่าว

แม้อยู่ในห้องประชุมเดียวกัน แต่ไม่มีสัญญาณว่า บลิงเคนจะยอมนั่งกับฉิน กัง หรือเซียร์เก ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศจีนและรัสเซียตามลำดับ นอกจากนี้ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ยังออกตัวตั้งแต่ก่อนประชุมว่า ไม่มีแผนพบกับฉิน และลาฟรอฟเป็นการส่วนตัว

นอกจากการร่วมประชุมจี20 และพบกับโมดิและไจชันการ์ในวันพฤหัสบดี (2 มี.ค.) บลิงเคนจะแยกไปคุยกับรัฐมนตรีต่างประเทศบราซิล อินโดนีเซีย ไนจีเรีย และแอฟริกาใต้ และยังมีกำหนดหารือกับรัฐมนตรีต่างประเทศเนเธอร์แลนด์และเม็กซิโก

เช่นเดียวกับการประชุมนานาชาติส่วนใหญ่นับจากปีที่แล้วที่ความขัดแย้งจากสงครามยูเครนและผลกระทบที่เกิดกับความมั่นคงด้านอาหารและพลังงานครอบงำการดำเนินการในที่ประชุม ความขัดแย้งในยูเครนที่ยังคงยืดเยื้อยังส่งผลให้ความแตกแยกยิ่งลุกลามและอาจกลายเป็นประเด็นหลักที่รบกวนความสัมพันธ์อเมริกา-จีนให้คุกรุ่นกว่าเดิม

ทั้งนี้ ข้อเสนอสันติภาพของจีนได้รับการยกย่องจากรัสเซีย แต่ถูกตะวันตกค่อนแคะว่า ไม่ได้ช่วยให้สถานการณ์ดีขึ้นแต่อย่างใด ขณะที่เจ้าหน้าที่อเมริกันย้ำข้อกล่าวหาว่า จีนกำลังพิจารณาจัดหาอาวุธให้รัสเซีย

บลิงเคนกล่าวเมื่อวันพุธ (1 มี.ค.) ว่า จีนต้องไม่เหยียบเรือสองแคม ด้วยการเสนอแผนสันติภาพต่อหน้าประชาคมโลก แต่ขณะเดียวกันยังคงพยายามสุมไฟที่ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ก่อขึ้น

รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เสริมว่า ขณะนี้ไม่มีหลักฐานว่า ปูตินพร้อมดำเนินแนวทางการทูตเพื่อยุติสงคราม แต่มีหลักฐานว่า ประมุขวังเครมลินทำในสิ่งตรงข้าม

ในวันพฤหัสบดี เหมา หนิง โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน ตอบโต้ด้วยการกล่าวหาว่า อเมริกาป่าวประกาศว่า ต้องการสันติภาพแต่กลับส่งเสริมการทำสงครามทั่วโลกและยั่วยุให้เกิดการเผชิญหน้า อีกทั้งยังละเมิดอธิปไตยของจีนด้วยการให้การสนับสนุนไต้หวัน

เหมา ร่ายยาวว่า ขณะที่ย้ำความจำเป็นในการเคารพและรักษาระเบียบโลก แต่อเมริกากลับใช้มาตรการแซงก์ชันฝ่ายเดียวที่ผิดกฎหมาย ให้ความสำคัญกับกฎหมายในประเทศมากกว่ากฎหมายสากล สิ่งที่อเมริกาควรทำคือพิจารณาตัวเอง หยุดทำให้โลกสับสนและหยุดแสดงความคิดเห็นอย่างไร้ความรับผิดชอบ ยอมรับความรับผิดชอบของตัวเอง และส่งเสริมการเจรจาสันติภาพและผ่อนคลายความขัดแย้ง

ด้านมอสโกที่มองว่า ตะวันตกที่นำโดยอเมริกาพยายามทำลายรัสเซียนั้น กระทรวงต่างประเทศรัสเซียออกแถลงการณ์ก่อนการประชุมจี20 ประณามนโยบายของอเมริกา และบอกว่า ลาฟรอฟจะใช้เวทีจี20 โฟกัสความพยายามของตะวันตกในการแก้แค้นที่อำนาจครอบงำในมือตนเองหายไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้