ใครพูดจริง ใครโกหก? รัสเซียเริ่มถอนกำลังจากชายแดนยูเครน เยาะ ‘โฆษณาชวนเชื่อตะวันตก’ ล้มเหลว

รัสเซียถอนทหารบางส่วนออกจากชายแดนยูเครนในวันอังคาร (15 ก.พ.) ซึ่งถือเป็นความคืบหน้าสำคัญครั้งแรกในการปลดชนวนวิกฤตการเผชิญหน้ากับตะวันตก มอสโกยังเยาะเย้ยว่า วันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2022 จะถูกจารึกในประวัติศาสตร์ว่า เป็นวันที่โฆษณาชวนเชื่อเรื่องสงครามของตะวันตกล้มเหลว

ความเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้นขณะที่พวกผู้นำยุโรปเดินเกมการทูตเข้มข้น เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้รัสเซียบุกยูเครนอย่างที่กลัวกัน หลังจากที่เครมลินส่งทหารกว่าแสนนายไปประชิดชายแดนยูเครน

วิกฤตการเผชิญหน้าระว่างรัสเซียกับตะวันตกครั้งนี้ ซึ่งถือว่าเลวร้ายที่สุดนับจากสงครามเย็นสิ้นสุดลง มาถึงจุดพีกในสัปดาห์นี้ หลังจากพวกเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ระดมออกคำเตือนครั้งแล้วครั้งเล่าว่า รัสเซียจะเปิดฉากบุกเต็มรูปแบบ ซึ่งรวมถึงการโจมตีกรุงเคียฟภายในวันในพรุ่ง ขณะที่มอสโกปฏิเสธเสียงแข็ง และประณามวอชิงตันว่ากระพือภัยสงครามแบบคนเป็นโรคประสาทฮิสทีเรีย

ถึงเช้าวันอังคาร (15) อิกอร์ โคนาเชนคอฟ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย แถลงว่า ทหารรัสเซียในเขตทหารภาคใต้และภาคตะวันตกเสร็จสิ้นการซ้อมรบแล้ว และกำลังถอนกำลังจากบริเวณใกล้ชายแดนยูเครนกลับสู่ที่ตั้งประจำของพวกตน

แม้ยังไม่ชัดเจนว่า ทหารที่ถอนกำลังมีจำนวนเท่าใดและจะส่งผลอย่างไรต่อกำลังพลทั้งหมดที่ล้อมยูเครนอยู่ แต่ถือเป็นการประกาศถอนกำลังครั้งแรกของรัสเซียในรอบหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา

โคนาเชนคอฟ เสริมว่า รัสเซียยังคงซ้อมรบ “ขนาดใหญ่” ในหลายพื้นที่ รวมถึงการซ้อมรบร่วมกับเบลารุส และการซ้อมรบทางนาวีในทะเลดำและที่อื่นๆ

สื่อตะวันตกมองว่า หากพวกเจ้าหน้าที่ตะวันตกออกมายืนยันว่า รัสเซียกำลังถอนกำลังจริงๆ จะช่วยบรรเทาความหวาดกลัวที่ปะทุขึ้นมานานหลายสัปดาห์แล้วว่า กำลังจะเกิดสงครามใหญ่ในยุโรปอยู่รอมร่อ

ทางด้าน มาเรีย ซาคาโรวา โฆษกกระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย แถลงในวันอังคาร (15) ว่า ความเคลื่อนไหวล่าสุดนี้เป็นข้อเท็จจริงที่ฟ้องว่า ตะวันตกเป็นฝ่ายโหมกระพือสถานการณ์ด้วยการกล่าวหาว่า มอสโกมีแผนบุกยูเครน และวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2022 จะถูกจารึกในประวัติศาสตร์ว่า เป็นวันที่โฆษณาชวนเชื่อเรื่องสงครามของตะวันตกล้มเหลว ตะวันตกจะต้องอับอายและได้รับความเสียหายโดยที่รัสเซียไม่ต้องใช้กระสุนแม้แต่นัดเดียว

ก่อนหน้านั้น 1 วัน นั่นคือเมื่อวันจันทร์ (14) รัฐมนตรีต่างประเทศ เซียร์เก ลาฟรอฟ ได้เข้าพบหารือกับประธานาธิบดีปูตินที่เครมลิน โดยที่มีการถ่ายทอดทางทีวีรัสเซียด้วย ลาฟรอฟเสนอปูตินว่ายังควรต้องต้องเจรจากับฝ่ายตะวันตกต่อไป ในเรื่องข้อเรียกร้องเกี่ยวกับความมั่นคงของรัสเซีย และยังคงมีโอกาสเสมอที่จะสามารถบรรลุข้อตกลงกับฝ่ายตะวันตกในเรื่องยูเครน

เรื่องนี้ทำให้เกิดความรู้สึกในแง่บวกว่า รัสเซียยังน่าจะเลือกใช้วิธีทางการทูตต่อไปอีก

นอกจากนั้น รัฐมนตรีกลาโหม เซียร์เก ชอยกู ได้แจ้งปูตินว่า การซ้อมรบของรัสเซียในบางจุดที่เริ่มต้นตั้งแต่เดือนธันวาคม “จบลงแล้ว” และการซ้อมรบอื่นๆ จะจบลง “ในอนาคตอันใกล้”

สำหรับทางฝ่ายยูเครนนั้น รัฐมนตรีต่างประเทศ ดมิโทร คูเบลา ให้สัมภาษณ์เมื่อวันอังคารว่า ดูเหมือนเคียฟและตะวันตกสามารถป้องปรามการบุกของรัสเซียสำเร็จ แต่สำทับว่า ยูเครนจะจับตาว่า รัสเซียถอนกำลังจริงจึงจะเชื่อว่า สถานการณ์ตึงเครียดบรรเทาลงแล้ว

ขณะเดียวกัน นายกรัฐมนตรีโอลาฟ ชอลซ์ของเยอรมนี เป็นผู้นำยุโรปคนล่าสุดที่มีกำหนดพบกับปูตินในวันอังคารที่มอสโก หลังจากหารือกับประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกีของยูเครนที่เคียฟเมื่อวันจันทร์ ซึ่งเขาเรียกร้องให้มอสโกรับข้อเสนอในการเจรจา

คืนวันจันทร์ ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของอเมริกา หารือทางโทรศัพท์กับนายกรัฐมนตรีบอริส จอห์นสันของอังกฤษ และทั้งคู่เห็นพ้องว่า ยังมีโอกาสอย่างมากสำหรับการดำเนินแนวทางทางการทูตเพื่อปลดชนวนวิกฤต และย้ำว่า การบุกยูเครนจะส่งผลให้เกิดวิกฤตการณ์ยาวนานสำหรับรัสเซีย สร้างความเสียหายใหญ่หลวงทั้งต่อรัสเซียและโลก

ที่กรุงเคียฟ ท่ามกลางการกล่าวอ้างของเจ้าหน้าที่อเมริกันเรื่องรัสเซียเตรียมบุกยูเครนในวันพุธ (16) เซเลนสกีประกาศว่า วันดังกล่าวจะเป็น “วันแห่งความสามัคคี” พร้อมเรียกร้องให้ชาวยูเครนออกไปรวมตัวกันบนถนนเพื่อแสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียว

(ที่มา : รอยเตอร์, เอเอฟพี, เอพี)