เอเอฟพี/เอเจนซีส์ - รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศอังกฤษ เผยได้มีการพูดคุยกับชาติพันธมิตรในกลุ่ม ‘Five Eyes’ ซึ่งนอกจากอังกฤษแล้ว ยังประกอบด้วย สหรัฐฯ, แคนาดา, ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ เกี่ยวกับความเป็นไปได้ที่ประเทศเหล่านี้จะเปิดประตูต้อนรับพลเมืองฮ่องกง ในกรณีที่จีนเดินหน้าบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติจนก่อให้เกิดการอพยพโยกย้ายถิ่นฐาน อย่างไรก็ตาม ด้านปักกิ่งออกมายื่นประท้วงอย่างรุ่นแรงในเรื่องนี้แล้ว โดยระบุว่าเป็นการ “ก้าวก่ายแทรกแซงอย่างเลวร้าย” ในกิจการภายในของแดนมังกร
ก่อนหน้านั้น นายกรัฐมนตรี บอริส จอห์นสัน แหงอังกฤษ ได้ยืนยันหนักแน่นว่าลอนดอน “จะไม่ทอดทิ้ง” พลเมืองฮ่องกงซึ่งกำลังวิตกกังวลว่าเกาะศูนย์กลางการเงินแห่งนี้จะถูกจีนเข้าครอบงำ
โดมินิก ราบ รัฐมนตรีต่างประเทศอังกฤษได้แถลงต่อรัฐสภาวันอังคาร (2 มิ.ย.) ว่า ตนได้พูดคุยกับเจ้าหน้าที่ของออสเตรเลีย, นิวซีแลนด์, สหรัฐฯ และแคนาดา ทางโทรศัพท์ เพื่อเตรียมแผนรับมือช่วยกันแบกรับภาระ ในกรณีที่กฎหมายความมั่นคงซึ่งปักกิ่งกำลังจะผลักดันออกมาเพื่อใช้บังคับกับฮ่องกง จะทำให้ชาวฮ่องกงส่วนหนึ่งทนไม่ไหว และต้องการหนีไปตั้งหลักปักฐานในประเทศอื่น
รัฐบาลลอนดอนเคยเสนอที่จะขยายสิทธิพิเศษทางวีซ่าและจะเปิดทางให้สัญชาติแก่ชาวฮ่องกงหลายล้านคน หากจีนยังจะเดินทางใช้กฎหมายความมั่นคงกับอดีตอาณานิคมของอังกฤษแห่งนี้ ซึ่ง นายกฯ จอห์นสัน ได้ชี้แจงรายละเอียดคำมั่นสัญญาผ่านคอลัมน์ในหนังสือพิมพ์เดอะไทม์สและเซาท์ไชน่ามอร์นิงโพสต์ฉบับวันพุธ (3)
“ชาวฮ่องกงจำนวนมากกลัวว่าวิถีชีวิตของพวกเขา ซึ่งรัฐบาลจีนเคยสัญญาว่าจะปกป้อง อาจกำลังถูกคุกคาม” จอห์นสัน ระบุ “หากจีนดำเนินการใดๆ ที่ทำให้ความหวาดกลัวนี้ดูสมเหตุสมผลขึ้นมา อังกฤษก็คงไม่อาจเพิกเฉยและละทิ้งไปได้ ในทางกลับกันเราจะปฏิบัติตามพันธกรณีของเรา และหยิบยื่นทางเลือก”
ปัจจุบันมีชาวฮ่องกงประมาณ 350,000 คน ที่ถือหนังสือเดินทางสัญชาติอังกฤษนอกราชอาณาจักร (British National Overseas - BNO) ซึ่งช่วยให้สามารถพำนักอยู่ในอังกฤษได้นานถึง 6 เดือนโดยไม่ต้องมีวีซ่า และยังมีพลเมืองฮ่องกงอีกราว 2.5 ล้านคนที่มีคุณสมบัติในการขอหนังสือเดินทางประเภทนี้
จอห์นสัน ระบุว่า รัฐบาลของเขาจะอนุญาตให้ผู้ถือ BNO พำนักอยู่ในอังกฤษได้นานถึง 12 เดือน “และจะมอบสิทธิพิเศษอื่นๆ เช่น ใบอนุญาตทำงาน ซึ่งจะเปิดทางไปสู่การขอสัญชาติอังกฤษได้”
จีนปฏิเสธเสียงวิจารณ์ของต่างชาติกรณีฮ่องกง โดยระบุว่า อนาคตของเกาะศูนย์กลางการเงินแห่งนี้ ถือเป็นกิจการภายในของจีนโดยแท้ และพร้อมจะใช้ “มาตรการตอบโต้” กับผู้ที่แทรกแซง และในวันพุธ (3) เจ้า ลี่เจียน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน แถลงว่า จีนได้ยื่น “หนังสือประท้วงอย่างรุนแรง” ต่อคำกล่าวคราวนี้ของ ราบ
“เราแนะนำให้อังกฤษถอยหลังออกมาจากปากเหวดีกว่า ละทิ้งจิตใจแบบสงครามเย็นตลอดจนความคิดแบบยุคอาณานิยม แล้วยอมรับและเคารพในข้อเท็จจริงที่ว่าฮ่องกงได้หวนกลับคืน” มาเป็นของจีนแล้ว เจ้ากล่าวในการแถลงข่าวตามปกติ
โฆษกผู้นี้บอกด้วยว่า อังกฤษต้อง “ยุติการแทรกแซงในกิจการของฮ่องกงและกิจการภายในของจีนโดยทันที ไม่เช่นนั้นก็จะก่อให้เกิดแรงสะท้อนย้อนกลับไปอย่างแน่นอน”