บังกลาเทศจ่อ “ทำหมัน” ควบคุมประชากร “โรฮิงญา” ลดความแออัดในค่ายพักพิง

เอเอฟพี - ทางการบังกลาเทศเตรียมให้บริการทำหมันฟรีแก่ชาวมุสลิมโรฮิงญาที่สมัครใจ เพื่อลดปัญหาความแออัดภายในค่ายพักพิงที่มีผู้ลี้ภัยอาศัยอยู่ร่วมกันเกือบล้านคน หลังจากนโยบายส่งเสริมการคุมกำเนิดไม่เป็นผล

ชาวโรฮิงญากว่า 600,000 คนอพยพหนีตายข้ามพรมแดนไปยังบังกลาเทศ หลังกองทัพพม่าเริ่มปฏิบัติการกวาดล้างอย่างหนักในรัฐยะไข่เมื่อปลายเดือน ส.ค. กลายเป็นภาระหนักอึ้งแก่รัฐบาลธากาซึ่งมีทรัพยากรไม่เพียงพอที่จะดูแลกลุ่มคนไร้รัฐเหล่านี้

ชาวโรฮิงญาที่อาศัยอยู่ตามค่ายพักพิงต้องเผชิญปัญหาขาดแคลนอาหาร สุขอนามัย และบริการสาธารณสุขไม่เพียงพอ ขณะที่ทางการท้องถิ่นเกรงว่าทรัพยากรจะยิ่งร่อยหรอลงไปอีกหากไม่มีการส่งเสริมให้คนเหล่านี้รู้จักวางแผนครอบครัว

ปินตู คันตี ภัตตะชาร์จี หัวหน้าสำนักงานวางแผนครอบครัวประจำเขตค็อกซ์บาซาร์ซึ่งเป็นที่ตั้งค่ายพักพิง ระบุว่า ชาวโรฮิงญาส่วนใหญ่แทบไม่มีความรู้เรื่องการคุมกำเนิด เนื่องจากไม่ได้รับการศึกษาอบรม และยังถูกรัฐบาลพม่ากีดกันไม่ให้เข้าถึงบริการสาธารณะหลายๆ อย่าง

ภัตตะชาร์จี ชี้ว่า ชาวโรฮิงญามักอยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ พ่อแม่บางรายมีลูกถึง 19 คน และผู้ชายก็มักจะมีภรรยามากกว่า 1 คน

สำนักงานวางแผนครอบครัวเขตค็อกซ์บาซาร์ได้ริเริ่มโครงการคุมกำเนิด แต่จนถึงขณะนี้เพิ่งแจกถุงยางอนามัยไปได้เพียง 549 ชุด เนื่องจากชาวโรฮิงญาส่วนใหญ่ไม่เต็มใจที่จะใช้

ล่าสุด สำนักงานของ ภัตตะชาร์จี ได้ขอให้รัฐบาลบังกลาเทศอนุมัติโครงการผ่าตัดท่อนำอสุจิและท่อนำไข่ให้แก่ชาวโรฮิงญา ทว่ามาตรการนี้ก็คงจะไม่ง่ายดายนัก

ผู้ลี้ภัยโรฮิงญาบอกกับเอเอฟพีว่า พวกเขาเชื่อว่าการมีครอบครัวใหญ่จะช่วยให้อยู่รอดในค่ายผู้ลี้ภัยซึ่งขาดแคลนทั้งอาหารและน้ำดื่ม โดยจะใช้เด็กๆ ออกไปรับแจกสิ่งของที่จำเป็น ขณะที่บางคนอธิบายว่าการคุมกำเนิดขัดต่อหลักศาสนาอิสลาม

ฟาร์ฮานา สุลตานา อาสาสมัครวางแผนครอบครัวซึ่งทำงานช่วยเหลือผู้ลี้ภัยโรฮิงญา เล่าว่า ผู้หญิงโรฮิงญาเชื่อว่าการคุมกำเนิดเป็นบาป

“ตอนอยู่ที่รัฐยะไข่ พวกเขาไม่เคยไปคลินิกวางแผนครอบครัวเลย เพราะกลัวว่ารัฐบาลพม่าจะให้ยาพิษที่เป็นอันตรายต่อลูกๆ ของพวกเขา” สุลตานา กล่าว

ซาบูรา คุณแม่ชาวโรฮิงญาซึ่งมีลูก 7 คน บอกว่า สามีของเธอเชื่อว่าพวกเขามีปัญญาเลี้ยงดูลูกๆ ทุกคนได้

“ฉันเคยพูดกับสามีเรื่องคุมกำเนิด แต่เขาไม่เชื่อเลย เจ้าหน้าที่เอาถุงยางอนามัยมาแจก 2 กล่องเขาก็ไม่ยอมใช้... เขาบอกว่าเราต้องมีลูกมากกว่านี้ เพราะเรายังมีที่ดินและทรัพย์สิน (ในรัฐยะไข่) ไม่ต้องกลัวว่าจะลูกๆ จะอด”

อัตราการเกิดของชาวโรฮิงญานั้นยังไม่มีข้อมูลที่เป็นทางการ เนื่องจากรัฐบาลพม่าไม่เคยสำรวจประชากรกลุ่มนี้อย่างจริงจัง

นักสิทธิมนุษยชนซึ่งทำงานในค่ายพักชาวโรฮิงญาที่บังกลาเทศอธิบายว่า ชาวโรฮิงญาส่วนหนึ่งเชื่อว่าการตั้งครรภ์จะช่วยให้ผู้หญิงรอดจากการถูกทำร้ายหรือข่มขืน

“พวกเขาบอกเราว่า ถ้าผู้หญิงตั้งครรภ์อยู่ โอกาสที่จะตกเป็นเหยื่อของทหารพม่าหรือพวกที่จ้องจะทำร้ายก็น้อยลง”

เจ้าหน้าที่บังกลาเทศระบุว่า มีสตรีชาวโรฮิงญาที่ตั้งครรภ์ราว 20,000 คน โดย 600 คนคลอดบุตรหลังจากเดินทางเข้ามายังบังกลาเทศแล้ว ทว่าตัวเลขที่แท้จริงอาจสูงกว่านี้ เนื่องจากผู้หญิงจำนวนมากคลอดเองโดยไม่ขอความช่วยเหลือจากทางการ

“การทำหมันชายคือวิธีควบคุมประชากรที่ได้ผลที่สุด ถ้าผู้ชายเป็นหมัน เขาก็มีลูกไม่ได้ ต่อให้มีภรรยา 4-5 คนก็ตาม” ภัตตะชาร์จี กล่าว