เอเอฟพี - ศาลสูงสุดฟิลิปปินส์มีคำสั่งรับรองการประกาศกฎอัยการศึกทั่วพื้นที่ภาคใต้ ซึ่งคิดเป็น 1 ใน 3 ของทั้งประเทศวันนี้ (4 ก.ค.) หลังจากประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ยืนยันว่ามาตรการดังกล่าวจำเป็นสำหรับการกวาดล้างกลุ่มติดอาวุธที่สวามิภักดิ์ต่อรัฐอิสลาม (ไอเอส)
ผู้นำฟิลิปปินส์ประกาศกฎอัยการศึกทั่วทั้งเกาะมินดาเนาเมื่อวันที่ 23 พ.ค. เพียงไม่กี่ชั่วโมงหลังจากที่เมืองมาราวี (Marawi) ถูกกลุ่มมือปืนหลายร้อยคนที่ปฏิบัติการภายใต้ธงไอเอสบุกยึดไว้ จนก่อให้เกิดการสู้รบกับทหารของรัฐบาลมาจนถึงขณะนี้
ส.ส.ฝ่ายค้านได้ยื่นคำร้องให้ศาลสูงสุดยับยั้งกฎอัยการศึก เนื่องจาก “ขาดความจริงรองรับ”
อย่างไรก็ตาม คณะผู้พิพากษาส่วนใหญ่ลงความเห็นปฏิเสธคำร้องดังกล่าว โฆษกศาลสูงสุด ธีโอดอร์ เต ให้สัมภาษณ์วันนี้ (4) โดยไม่อธิบายเหตุผลใดๆ เพิ่มเติม
การสู้รบที่มาราวีทำให้มีผู้เสียชีวิตไปแล้วอย่างน้อย 460 ราย ประชาชนกว่า 400,000 คนต้องละทิ้งบ้านเรือน และแม้สหรัฐฯ จะส่งหน่วยรบพิเศษเข้ามาช่วยสนับสนุนภารกิจของกองทัพฟิลิปปินส์ แต่ก็ยังไม่อาจขับไล่พวกมือปืนหัวรุนแรงออกไปได้ทั้งหมด
ดูเตอร์เต ยืนยันว่า รัฐบาลจำเป็นต้องใช้มาตรการขั้นเด็ดขาด เพราะการบุกยึดมาราวีเป็นแผนขั้นต้นของกลุ่มอิสลามิสต์ซึ่งต้องการสถาปนา “จังหวัด” ของไอเอสขึ้นในภาคใต้ของฟิลิปปินส์ ขณะที่ฝ่ายค้านแสดงความเป็นห่วงว่า กฎอัยการศึกจะเปิดช่องให้มีการกดขี่และใช้ความรุนแรงกับประชาชน ไม่ต่างจากยุคของ เฟอร์ดินานด์ มาร์กอส ที่ครองอำนาจในฟิลิปปินส์นานถึง 20 ปี ก่อนจะถูกโค่นล้มด้วยการปฏิวัติพลังประชาชนในปี 1986
นักประวัติศาสตร์ระบุว่า ระบอบเผด็จการมาร์กอสได้สั่งจำคุก ทรมาน และสังหารชาวฟิลิปปินส์ไปหลายหมื่นคน ทั้งพวกที่ต้องสงสัยว่าเป็นกลุ่มก่อความไม่สงบคอมมิวนิสต์ อิสลามิสต์ รวมไปถึงผู้ที่กล้าวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล
ตอนที่ ดูเตอร์เต ประกาศใช้กฎอัยการศึก เขาก็อ้างถึงนโยบาของ มาร์กอส เช่นกัน และยังขู่ว่าจะจัดการกับกลุ่มก่อความไม่สงบด้วยวิธีที่ “แข็งกร้าว”
ภายใต้รัฐธรรมนูญที่ร่างขึ้นเพื่อป้องกันการกดขี่แบบที่เคยเกิดขึ้นในยุคมาร์กอส ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์จะมีสิทธิ์ประกาศใช้กฎอัยการศึกได้ก็ต่อเมื่อประเทศ “ถูกรุกรานจากภายนอก หรือเกิดกบฏ” เท่านั้น และมีอายุคราวละไม่เกิน 60 วัน ซึ่งหาก ดูเตอร์เต ต้องการขยายเวลาออกไปก็จะต้องขอความเห็นชอบจากรัฐสภาเสียก่อน
ดูเตอร์เต ยังอนุญาตให้หน่วยงานความมั่นคงสามารถกักตัวผู้ต้องสงสัยได้นานสุด 3 วันโดยไม่ต้องมีหมายศาล ซึ่งจนถึงขณะนี้มีผู้ถูกคุมขังแล้วอย่างน้อย 66 ราย รวมถึงพ่อแม่และญาติพี่น้องของแกนนำกบฏมาอูเต (Maute)
ผู้นำฟิลิปปินส์ยืนยันหลายครั้งว่าจะไม่ปฏิบัติตามคำพิพากษาของศาลที่ขัดแย้งกับตนเอง และจะรับฟังคำแนะนำจากกองทัพเท่านั้น ส่วนพวกที่วิจารณ์กฎอัยการศึกก็อาจจะโดนโทษจำคุกด้วย
“พวกเขาไม่ใช่ทหาร พวกเขาไม่รู้หรอกว่าในสนามรบเกิดอะไรขึ้นบ้าง” ดูเตอร์เต กล่าว
ดูเตอร์เต ยังเอ่ยเตือนวานนี้ (3) ว่าอาจจำเป็นต้องขยายเวลาบังคับใช้กฎอัยการศึกให้นานเกินกว่า 60 วัน
