“โอบามา” ยืนยันจะไม่มี “คำขอโทษ” เรื่องระเบิดปรมาณู ระหว่างไปเยือนฮิโรชิมา

เอเอฟพี - สถานีโทรทัศน์เอ็นเอชเคของญี่ปุ่น เผย ประธานาธิบดี บารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ จะไม่ขออภัยเรื่องระเบิดปรมาณูที่ถูกทิ้งในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ระหว่างเดินทางไปเยือนเมืองฮิโรชิมาในสัปดาห์นี้

ผู้สื่อข่าวเอ็นเอชเคได้ตั้งคำถามกับ โอบามา ว่า เขาได้เตรียม “คำขออภัย” ไว้ในบทสุนทรพจน์ที่จะกล่าวที่ฮิโรชิมาด้วยหรือไม่ ซึ่งก็ได้รับคำตอบว่า “ไม่หรอก... ผมว่ามันเป็นเรื่องสำคัญที่เราจะต้องตระหนักว่า ในยามศึกสงคราม ผู้นำประเทศอาจตัดสินใจทำอะไรก็ได้ทั้งนั้น”

“นักประวัติศาสตร์มีหน้าที่ต้องตั้งคำถามและตรวจสอบ แต่ในฐานะที่ผมเป็นคนหนึ่งซึ่งก้าวมายืนอยู่จุดนี้เป็นเวลาถึง 7 ปีครึ่งแล้ว ผมทราบดีว่าผู้นำประเทศทุกคนต้องเผชิญกับภาวะที่ตัดสินใจลำบาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงสงคราม”

โอบามา จะเป็นประธานาธิบดีในตำแหน่งคนแรกของสหรัฐฯ ที่เดินทางไปเยือนฮิโรชิมา ซึ่งถูกถล่มด้วยระเบิดปรมาณูลูกแรกของอเมริกาเมื่อวันที่ 6 ส.ค. ปี 1945 จนมีผู้เสียชีวิตรวมทั้งหมดกว่า 140,000 คน

อานุภาพของเปลวเพลิงจากระเบิดปรมาณูคร่าชีวิตชาวเมืองฮิโรชิมาทันทีหลายหมื่นคน ขณะที่อีกหลายหมื่นต้องทุกข์ทรมานด้วยโรคที่เป็นผลพวงจากกัมมันตภาพรังสีจนล้มตายในอีกหลายสัปดาห์ หลายเดือน หรืออีกหลายปีต่อมา

เมืองท่านางาซากิของญี่ปุ่นถูกสหรัฐฯ ทิ้งระเบิดปรมาณูในอีก 3 วันต่อมา ซึ่งคร่าชีวิตผู้คนไปอีกราว 74,000 คน ก่อนที่สงครามโลกครั้งที่ 2 จะปิดฉากลงด้วยการที่ญี่ปุ่นประกาศยอมแพ้

โอบามา ซึ่งไปเยือนเวียดนามเมื่อช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา จะเดินทางต่อไปยังญี่ปุ่นในสัปดาห์นี้เพื่อร่วมการประชุมสุดยอดผู้นำกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำ G7 และจะถือโอกาสนี้เยือนเมืองฮิโรชิมาด้วย

“จุดประสงค์ในการเดินทางของผมไม่ใช่เพื่อรื้อฟื้นอดีต แต่เพื่อยืนยันว่า สงครามทำให้ผู้บริสุทธิ์ต้องเสียชีวิต ไม่ว่าจะเป็นพลเมืองฝ่ายไหนก็ตาม และเพื่อย้ำเตือนว่า เราจะต้องพยายามอย่างสุดความสามารถที่จะส่งเสริมสันติภาพและการเจรจาพูดคุยในทุก ๆ ภูมิภาคของโลก และเราต้องช่วยกันผลักดันเพื่อสร้างโลกที่ปราศจากอาวุธนิวเคลียร์” โอบามา เผยกับเอ็นเอชเคเมื่อวันอาทิตย์ (22)

เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ได้ยืนยันชัดเจนตลอดหลายสัปดาห์ที่ผ่านมาว่า จะไม่มีคำขออภัยจากรัฐบาลอเมริกันอย่างแน่นอน

การเยือนแดนปลาดิบของโอบามาในครั้งนี้ ได้ทำให้ข้อถกเถียงเกี่ยวกับการตัดสินใจครั้งสำคัญของอดีตประธานาธิบดี แฮร์รี เอส. ทรูแมน ที่ให้นำระเบิดปรมาณูไปโจมตีญี่ปุ่น กลายเป็นที่พูดถึงอีกครั้งหนึ่ง

ความรวดเร็ว บริบทแวดล้อม และผลที่ติดตามมาจากคำสั่งของ ทรูแมน ยังเป็นสิ่งที่นักประวัติศาสตร์โต้เถียงกันไม่จบสิ้น โดยชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่นั้น เชื่อว่า การใช้อาวุธทำลายล้างสูงกับพลเรือนไม่ใช่สิ่งจำเป็น และอาจเข้าข่ายเป็น “อาชญากรรม” ด้วยซ้ำ ในขณะที่ชาวอเมริกันกลับมองว่า ระเบิดปรมาณูช่วยยับยั้งสงครามภาคพื้นดินซึ่งอาจทำให้มีชาวญี่ปุ่นล้มตายมากกว่านี้

ผลสำรวจของสำนักข่าวเกียวโดซึ่งสอบถามจากชาวญี่ปุ่น 115 คน พบว่า ผู้รอดชีวิตจากระเบิดปรมาณูเกือบร้อยละ 80 ไม่ต้องการคำขออภัยจากโอบามา และมีเพียงร้อยละ 16 เท่านั้นที่อยากจะได้ยิน

โพลของเกียวโด ยังพบว่า ชาวญี่ปุ่นบางคนคิดว่ารัฐบาลไม่ควรเรียกร้องให้สหรัฐฯ ขออภัย เพราะจะเป็นอุปสรรคต่อการไปเยือนฮิโรชิมาของ โอบามา เสียเปล่า ๆ

อย่างไรก็ตาม เทรุมิ ทานากะ ประธานกลุ่มพลเมืองญี่ปุ่นผู้รอดชีวิตจากระเบิดปรมาณู ให้สัมภาษณ์เมื่อวันศุกร์ที่แล้ว (20) ว่า พวกเขาอยากให้ โอบามา ขออภัย “ต่อผู้เสียชีวิต ต่อครอบครัวที่ต้องพลัดพราก และต่อพ่อแม่ที่ต้องสูญเสียลูก”