เอเจนซีส์ - เท็ด ครูซ คว้าชัยชนะเก็บคะแนนในการเลือกตั้งขั้นต้น 2 จาก 4 รัฐที่จัดขึ้นเมื่อวันเสาร์ (5 มี.ค.) ผงาดขึ้นเป็นตัวเลือกหลักสำหรับพลพรรครีพับลิกันที่ต้องการสกัดดาวรุ่งพุ่งแรง โดนัลด์ ทรัมป์ อย่างเต็มตัว ขณะที่ฮิลลารี คลินตันยังคงรักษาตำแหน่งผู้นำในการแข่งขันของเดโมแครต แม้คว้าชัยเพียงรัฐเดียว และปล่อยให้ เบอร์นี แซนเดอร์ส วุฒิสมาชิกเวอร์มอนต์ เป็นผู้ชนะ 2 จาก 3 รัฐที่มีการหยั่งเสียงก็ตาม
ส่วนทางด้าน โดนัลด์ ทรัมป์ เจ้าพ่อวงการอสังหาริมทรัพย์ เป็นผู้ชนะในหลุยเซียนาและเคนตั๊กกี้ ทำให้เข้าใกล้ตำแหน่งตัวแทนรีพับลิกันเพื่อลงเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในวันที่ 8 พฤศจิกายน เข้าไปอีกก้าว
ทรัมป์ยังคงมีคะแนนทิ้งห่างคู่แข่งหายห่วง ทว่าหลังจากชนะ 7 ใน 11 รัฐในศึกใหญ่ซูเปอร์ ทิวส์เดย์เมื่อวันอังคารที่แล้ว (1) นักธุรกิจปากกล้าผู้นี้ถูกถล่มยับจากกลุ่มอำนาจเก่าในพรรคที่หวั่นว่า เขาจะนำรีพับลิกันไปพบความพ่ายแพ้ในศึกชิงทำเนียบขาวปลายปีนี้ เนื่องจากการแกว่งปากหาเรื่องของทรัมป์ทั้งประเด็นการสร้างกำแพงตามแนวชายแดนติดกับเม็กซิโก การเนรเทศผู้ลักลอบเข้าประเทศ 11 ล้านคน การห้ามชาวมุสลิมเข้าอเมริกาเป็นการชั่วคราว ล้วนสร้างความไม่พอใจให้ผู้สนับสนุนกระแสหลักของรีพับลิกัน
ทางฝ่าย เท็ด ครูซ วุฒิสมาชิกเทกซัสที่อวดอ้างว่า มีความเป็นอนุรักษ์นิยมสูงกว่าทรัมป์ คุยว่า ผลการหยั่งเสียงล่าสุดชี้ว่าเขาได้แรงหนุนสำคัญในการไล่กวดมหาเศรษฐีผู้นี้
ครูซที่นับเป็น “คนนอก” ในสายตากลุ่มอำนาจเก่าของรีพับลิกัน แต่เป็น “คนโปรด” ของผู้นับถือศาสนาคริสต์นิกายอีแวนเจลิคัล ได้เรียกร้องให้อเมริกา “ปูพรมทิ้งระเบิด” กลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) และให้คำมั่นยุบสำนักงานสรรพากรและหน่วยงานในสังกัดคณะรัฐมนตรีอีก 4 แห่ง รวมทั้งออกกฎหมายฉบับแก้ไขเพื่อใช้งบประมาณสมดุล
ถึงกระนั้น กลุ่มอำนาจเก่าของรีพับลิกันก็ไม่ได้ปลื้มครูซ พอกันกับที่รังเกียจทรัมป์ ด้วยความที่ครูซมักทำตัวแปลกแยกจากผู้นำพรรคหลายคนในวอชิงตัน
ขณะเดียวกัน การเลือกตั้งเมื่อวันเสาร์กลายเป็นคืนอับแสงของสองผู้สมัครของรีพับลิกันได้แก่ “มาร์โค รูบิโอ” วุฒิสมาชิกฟลอริดา กับ “จอห์น เคสิก” ผู้ว่าการรัฐโอไฮโอของรีพับลิกันในวอชิงตัน
รอน บอนจีน นักกลยุทธ์ชี้ว่า การเลือกตั้งเมื่อวันเสาร์ดูเหมือนเป็นการประลองกำลังระหว่างกลุ่มผู้สนับสนุนทรัมป์และฝ่ายอนุรักษ์นิยมสุดขั้วของครูซ โดยที่กลุ่มอำนาจเก่าถูกกันออกจากสนามโดยสิ้นเชิง
การเลือกตั้งเมื่อวันเสาร์มีตัวแทนผู้ลงคะแนนให้แย่งชิงเพียง 155 คน ผลการหยั่งเสียงที่รัฐเมนทำให้ครูซได้ไป 12 คน ทรัมป์ได้ 9 คน ส่วนที่แคนซส ครูซได้ 24 คน ทรัมป์ได้ 9 คน
รวมคะแนนก่อนการเลือกตั้งวันเสาร์ ทรัมป์ได้ตัวแทนผู้ลงคะแนนแล้ว 319 คนจากที่ต้องการ 1,237 คนเพื่อให้ได้รับการเสนอชื่อเป็นตัวแทนพรรคในการประชุมใหญ่เดือนกรกฎาคม ส่วนครูซได้ 226 คน
ศึกใหญ่ครั้งต่อไปของพรรครีพับลิกันคือการเลือกตั้งขั้นต้นแบบไพรมารีในรัฐมิชิแกน มิสซิสซิปปี้ ไอดาโฮ และฮาวายวันอังคารนี้ (8) ส่วนที่เปอร์โตริโกมีกำหนดโหวตในวันอาทิตย์ (13)
สำหรับวันที่ 15 มีนาคม จะมีการหยั่งเสียงในฟลอริดา อิลลินอยส์ โอไฮโอ มิสซูรี และนอร์ธแคโรไลนา โดยที่ฟลอริดาและโอไฮโอใช้ระบบผู้ชนะได้ตัวแทนผู้ลงคะแนนไปครองทั้งหมด ไม่ต้องจัดสรรให้คู่แข่งคนอื่นๆ ทำให้สองรัฐนี้มีเดิมพันสูงลิ่ว
หากทรัมป์ชนะในทั้งสองรัฐดังกล่าว จะเท่ากับว่าคู่แข่งคนอื่นๆ เกือบหมดโอกาสโดยสิ้นเชิงในการหยุดยั้งทรัมป์ โดยในการเลือกตั้งวันที่ 15 มีนาคม จะมีตัวแทนผู้ลงคะแนนให้แย่งชิงทั้งหมด 358 คน ในจำนวนนี้เป็นของฟลอริดา 99 คน และ 66 คนในโอไฮโอ
ทางด้านพรรคเดโมแครต ฮิลลารี คลินตัน คว้าชัยในหลุยเซียนาเมื่อวันเสาร์ ส่วนคู่แข่ง เบอร์นี แซนเดอร์ส วุฒิสมาชิกเวอร์มอนต์ ชนะในแคนซัสและเนบราสกา อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์นี้ไม่ได้กระทบกระเทือนตำแหน่งตัวเก็งเต็งหนึ่งของคลินตันแต่อย่างใด
การเลือกตั้งของเดโมแครตนั้นเป็นระบบที่มีการจัดสรรตัวแทนผู้ลงคะแนนตามสัดส่วนคะแนนโหวตที่ได้รับ เท่ากับว่า คลินตันจะสะสมคะแนนนำไปเรื่อยๆ แม้ในรัฐที่แพ้ก็ตาม
การเลือกตั้งของเดโมแครตใน 3 รัฐเมื่อวันเสาร์มีตัวแทนผู้ลงคะแนนทั้งสิ้น 109 คน ขณะที่การประเมินขั้นต้นมีแนวโน้มว่า คลินตันอาจกวาดชัยชนะเกือบ 50% ในหลุยเซียนา
อนึ่ง การเลือกตั้งเมื่อวันอังคารที่แล้ว อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศผู้นี้ได้ตัวแทนผู้ลงคะแนนอย่างน้อย 48 คน และแซนเดอร์สได้ 37 คน
อย่างไรก็ตาม แซนเดอร์สประกาศชัดเจนว่า ยังไม่มีแผนถอนตัวจากการแข่งขันในเร็ววันนี้