เอเอฟพี – ตำรวจปราบจลาจลฟิลิปปินส์ปะทะกับกลุ่มผู้ประท้วงหลายร้อยที่พยายามฝ่าแนวกั้นด้านนอกสถานที่จัดการประชุมสุดยอดผู้นำกลุ่มความร่วมมือเขตเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปก) วันนี้ (19 พ.ย.) ขณะที่การหารือระหว่างผู้นำ 21 ชาติถูกครอบงำด้วยปมปัญหาทะเลจีนใต้ที่สหรัฐฯ และจีนต่างงัดข้อกันอยู่
การประชุมเอเปกซึ่งฟิลิปปินส์เป็นเจ้าภาพในปีนี้ มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อสร้างกลไกการค้าที่เป็นเอกภาพในกลุ่มประเทศสมาชิก แต่ก็มักจะถูกเบนประเด็นด้วยข้อพิพาทที่กำลังร้อนระอุ
ประธานาธิบดี บารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ ประกาศหนุนหลังชาติพันธมิตรที่พัวพันข้อพิพาทกับปักกิ่งในเรื่องทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นเส้นทางเดินเรือสินค้าที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งในโลก
แม้ทางการฟิลิปปินส์จะระดมกำลังตำรวจและทหารกว่า 20,000 นายคุมเข้มความปลอดภัยอย่างเต็มพิกัด แต่ก็ไม่วายเกิดเหตุกระทบกระทั่งกับกลุ่มผู้ชุมนุมใกล้ๆ สถานที่จัดประชุม เมื่อช่วงเช้าที่ผ่านมา
ตำรวจซึ่งมีอุปกรณ์ปราบจลาจลครบมือทั้งหมวก โล่ และกระบอง ได้ใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงสกัดกลุ่มผู้ประท้วงที่พยายามจะฝ่าแนวกั้นเข้าไปยังสถานที่จัดประชุมเอเปกที่อยู่ห่างออกไปราว 1 กิโลเมตร แต่ถึงแม้จะเกิดเหตุชุลมุนตลอดช่วงเช้าที่ผ่านมา ทว่าสถานการณ์ก็ไม่ได้รุนแรงมาก และตำรวจยังคงอนุญาตให้ผู้ประท้วงยืนชุมนุมอยู่ที่หลังแนวกั้นต่อไปได้
หลายประเทศในอาเซียนรวมถึงฟิลิปปินส์ต่างไม่พอใจที่จีนมีนโยบายแข็งกร้าวในการอ้างอธิปไตยเหนือทะเลจีนใต้เกือบทั้งหมด โดยเฉพาะการไปถมทะเลสร้างเกาะเทียมบริเวณหมู่เกาะสแปรตลีย์ โดยไม่ใส่ใจเสียงทัดทานของประเทศเพื่อนบ้านที่อ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อน ทำให้ประเทศเล็กๆ เหล่านี้ต้องหันไปพึ่งอิทธิพลของวอชิงตันเพื่อป้องปรามจีน
ความหวังของจีนที่ว่าเรื่องทะเลจีนใต้จะไม่ถูกหยิบยกมาพูดในเวทีประชุมด้านการค้าและเศรษฐกิจอย่างเอเปก ต้องมีอันพังทลาย เมื่อ โอบามา ซึ่งเดินทางถึงกรุงมะนิลาเมื่อวันอังคาร (17) ประกาศโครงการมอบความช่วยเหลือทางทะเลแก่พันธมิตรอาเซียนเป็นมูลค่าถึง 250 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และยังเสนอมอบเรือรบลำหนึ่งให้ฟิลิปปินส์ซึ่งเป็นหนึ่งในบรรดาชาติที่มีปากเสียงวิจารณ์จีนมากที่สุด
เมื่อวานนี้ (18) โอบามา ยังได้ย้ำให้จีนยุติการแปรสภาพที่ดิน ตลอดจนการขยายอิทธิพลทางทหารในทะเลจีนใต้
“เราทั้งสองได้พูดคุยเกี่ยวกับผลกระทบในภูมิภาคจากการแปรสภาพที่ดินและกิจกรรมก่อสร้างของจีน” โอบามา ให้สัมภาษณ์ต่อสื่อมวลชน หลังเสร็จสิ้นการหารือกับประธานาธิบดี เบนิโญ อากีโน แห่งฟิลิปปินส์
“เราเห็นตรงกันว่า ควรจะมีมาตรการที่เด็ดเดี่ยวเพื่อลดความตึงเครียด จะต้องหยุดการแปรสภาพที่ดินเพิ่มเติม การก่อสร้างใหม่ๆ และกิจกรรมทางทหารบริเวณพื้นที่พิพาททะเลจีนใต้”
ด้านผู้นำเวียดนามก็ได้ลงนามข้อตกลงยุทธศาสตร์ความมั่นคงกับฟิลิปปินส์ในสัปดาห์นี้ เพื่อตอบโต้การอ้างสิทธิ์ทางทะเลของปักกิ่ง
แม้ประธานาธิบดี สี่ จิ้นผิง ของจีนจะพยายามหลีกเลี่ยงไม่พูดเรื่องทะเลจีนใต้ระหว่างการประชุมซัมมิตที่มะนิลา แต่เจ้าหน้าที่ปักกิ่งได้ออกมาแถลงติเตียนการ “ให้ท้าย” ชาติพันธมิตรของผู้นำสหรัฐฯ และยืนยันว่าการก่อสร้างสาธารณูปโภคบนเกาะเทียม “ไม่ขัดต่อกฎหมาย มีความชอบธรรม และมีเหตุผลรองรับ”
“หากมีอะไรสักอย่างที่ควรจะต้องหยุด นั่นก็คือสหรัฐฯ ควรหยุดชงปัญหาทะเลจีนใต้ หยุดโหมกระพือความตึงเครียดในทะเลจีนใต้เสียที” หง เล่ย โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน แถลง
