“จีน” ตามเล่นงานพวกทำชอร์ตเซลทุบหุ้นแดนมังกรถึง “ตลาดฮ่องกง-สิงคโปร์”

รอยเตอร์/เอเจนซีส์ - จีนกำลังกดดันพวกบริษัทหลักทรัพย์ซึ่งตั้งอยู่ในฮ่องกง และสิงคโปร์ ทั้งที่เป็นของต่างชาติและที่เป็นของจีน ให้ส่งรายงานบันทึกการซื้อขายหุ้นแดนมังกรแก่พวกเขา ทั้งนี้ ตามการเปิดเผยของแหล่งข่าวหลาย ๆ ราย ความเคลื่อนไหวคราวนี้แสดงให้เห็นว่า ปักกิ่งขยายการไล่ติดตามพวกทำชอร์ตเซล “ผู้ประสงค์ร้าย” ซึ่งถูกกล่าวหาว่าเป็นตัวการส่วนหนึ่งในการ “ทุบตลาดหุ้นจีน” ออกไปจนถึงอาณาเขตนอกแผ่นดินใหญ่ด้วย

ตลาดหลักทรัพย์หลัก ๆ ของจีน ได้แก่ เซี่ยงไฮ้ และ เซินเจิ้น ซึ่งต่างเป็นตลาดยักษ์ใหญ่ระดับท็อปเทนของโลก ได้ตกฮวบลงมาถึงราว 30% นับตั้งแต่กลางเดือนมิถุนายน เป็นต้นมา และพวกเจ้าหน้าที่รับผิดชอบต่างกำลังใช้ความพยายามอย่างขึงขังเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการเทขายต่อไปอีก ซึ่งอาจส่งผลต่อเนื่องกระทบกระเทือนถึงเศรษฐกิจวงกว้าง

หน่วยงานกำกับตรวจสอบตลาดหุ้นแดนมังกร อันได้แก่ คณะกรรมการจัดระเบียบหลักทรัพย์แห่งประเทศจีน (CSRC) ต้องการได้บันทึกการซื้อขาย เนื่องจากพวกเขากำลังพยายามระบุชี้ตัวพวกที่ทำ “ชอร์ตเซลลิง” สุทธิ ซึ่งจะได้กำไรในกรณีที่หุ้นในตลาดจีนเซซวดลงมาอีก ทั้งนี้ ตามการเปิดเผยของแหล่งข่าว 3 รายในบริษัทโบรกเกอร์จีนหลายแห่ง และแหล่งข่าวอีก 2 รายซึ่งอยู่ในสถาบันการเงินต่างประเทศ

สำหรับ CSRC เองนั้น ระหว่างการแถลงข่าวตามปกติเมื่อวันศุกร์ (31 ก.ค.) ที่ผ่านมา หน่วยงานผู้คุมกฎหลักทรัพย์จีนแห่งนี้ บอกว่า ไม่ได้มีการติดต่อโดยตรงกับพวกผู้บริหารระดับท็อปของบริษัทหลักทรัพย์ในฮ่องกง แต่ก็ชี้ด้วยว่า เป็นเรื่องปกติธรรมดาในการสืบสวนสอบสวนของตน ที่จะต้องมีการติดต่อขอความร่วมมือจาก “ฝ่ายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง”

อย่างไรก็ตาม CSRC แถลงปฏิเสธรายงานข่าวชิ้นอื่นของสื่อมวลชนโดยที่มิได้มีการระบุชื่อ ซึ่งบอกว่าหน่วยงานกำกับตรวจสอบแห่งนี้ ได้เรียกให้พวกหัวหน้าบริษัทโบรกเกอร์จีน ให้เดินทางมาประชุมหารือในกรุงปักกิ่งหรือไม่ก็ที่เมืองกว่างโจว

ทั้งนี้ CSRC ประกาศเอาไว้อย่างชัดเจนว่าจะทำสงครามกวาดล้าง “พวกทำชอร์ตเซลที่มีความประสงค์ร้าย” ซึ่งหมายถึงพวกที่พยายามทำกำไรจากการดำดิ่งของราคาหุ้น แทนที่จะทำชอร์ต ด้วยจุดมุ่งหมายที่จะใช้เป็นเครื่องมือประกันความเสี่ยงทางการเงิน

“การคุกคามของ CSRC มีความหมายเท่ากับว่า นอกจากทำชอร์ตเพื่อประกันความเสี่ยงแล้ว การทำชอร์ตอื่น ๆ เป็นสิ่งที่ทำไม่ได้ทั้งสิ้น” แหล่งข่าวรายหนึ่งในฮ่องกง ซึ่งทราบเรื่องนี้ดี กล่าวกับรอยเตอร์ แหล่งข่าวรายนี้ยังพูดต่อไปว่า พวกบริษัทหลักทรัพย์ต่างประเทศที่ได้รับการขอร้องจากหน่วยงานกำกับตรวจสอบของจีน ก็น่าจะยินยอมให้ความร่วมมืออย่างดีที่สุด “เมื่อใดที่ CSRC ยื่นข้อเสนอมา คุณไม่สามารถที่จะปฏิเสธได้หรอก”

แหล่งข่าวเหล่านี้ของรอยเตอร์ทุก ๆ ราย ต่างเป็นผู้ที่ทราบเรื่องนี้โดยตรง ทว่าขอไม่ให้เอ่ยชื่อเนื่องจากเป็นเรื่องที่มีความอ่อนไหวสูง

ความเคลื่อนไหวที่ผิดปกติมาก

เป็นเรื่องธรรมดาที่หน่วยงานกำกับตรวจสอบหลักทรัพย์จะขอข้อมูลข่าวสารจากหน่วยงานของต่างประเทศ ซึ่งทำหน้าที่อย่างเดียวกัน เพื่อช่วยการสอบสวนของตนที่กำลังดำเนินการอยู่ภายในประเทศ ทว่าการที่ CSRC แสวงหาข้อมูลข่าวสารจากบริษัทโบรกเกอร์ทั้งระดับระหว่างประเทศ และที่ตั้งอยู่นอกแผ่นดินใหญ่โดยตรงเช่นนี้ ถือว่าเป็นเรื่องที่ผิดปกติมาก แหล่งข่าวรายหนึ่งในฮ่องกงให้ความเห็น

CSRC ไม่ตอบคำถามเมื่อรอยเตอร์ติดต่อไปขอความคิดเห็นเกี่ยวกับข้อมูลที่แหล่งข่าวบอกให้ทราบนี้ ขณะที่หน่วยงานกำกับตรวจสอบหลักทรัพย์ทั้งในสิงคโปร์ (MAS) และในฮ่องกง (SFC) ก็ไม่ขอแสดงความเห็นอะไรเช่นกัน

พวกแหล่งข่าวของรอยเตอร์ชี้ว่า CSRC กำลังโฟกัสไปที่พวกทำชอร์ตเซลลิง ทั้งที่สั่งซื้อขายผ่าน “ช่องทางเชื่อมการซื้อขายหุ้นเซี่ยงไฮ้ - ฮ่องกง” (Shanghai-Hong Kong Stock Connect trading link) และที่กระทำโดยอาศัยพวกผลิตภัณฑ์ทางการเงินซึ่งจดทะเบียนในตลาดต่างแดนแต่เคลื่อนไหวขึ้นลงตามราคาหุ้นของแผ่นดินใหญ่ เป็นต้นว่า พวกตราสารฟิวเจอร์สอิงดัชนีราคาหุ้น (index futures) และ กองทุนรวมที่มีนโยบายให้ผลตอบแทนเช่นเดียวกับดัชนีราคาหุ้น (exchange traded funds ใช้อักษรย่อว่า ETFs)

“มีคำถามขอมา (จากทาง CSRC) จำนวนหนึ่งในช่วง 2 อาทิตย์หลังมานี้ พวกเขากำลังติดตามกิจกรรมการเทรด ไม่ว่าประเภทไหนก็ตามทีที่มีการอ้างอิงพาดพิงไปถึงจีน” ผู้บริหารคนหนึ่งในบริษัทโบรกเกอร์ระหว่างประเทศซึ่งตั้งฐานอยู่ในฮ่องกงเล่า

ขณะที่แหล่งข่าวรายหนึ่ง ณ บริษัทโบรกเกอร์แผ่นดินใหญ่ในฮ่องกง บอกว่าพวกเขาได้รับการสอบถามผ่านทางโทรศัพท์ซึ่ง CSRC ติดต่อมาโดยตรง โดยที่ CSRC กำลังมุ่งหาหลักฐานเรื่องการทำชอร์ตแบบ “จับเสือมือเปล่า” (naked shorting) ซึ่งหมายถึงการที่นักลงทุนพยายามทำกำไรจากราคาของหุ้นตัวใดตัวหนึ่งที่กำลังหล่นลงมา ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้เป็นเจ้าของครอบครองหุ้นดังกล่าวเอาไว้อย่างแท้จริง พฤติการณ์ “จับเสือมือเปล่า” เช่นนี้เป็นเรื่องต้องห้ามในตลาดหลักทรัพย์ส่วนใหญ่

“เราพูดตอบไปทันทีว่าเราไม่มีลูกค้ารายไหนเลยที่กำลังทำชอร์ตแบบจับเสือมือเปล่า แต่พวกเขาไม่เชื่อเราหรอก พวกเขาขอให้เราจัดส่งบันทึกการซื้อขายที่กระทำผ่านทาง Shanghai-Hong Kong Stock Connect และบันทึกการทำชอร์ตเซลลิงตราสาร index futures ...”

แหล่งข่าวหลาย ๆ รายในบริษัทหลักทรัพย์แผ่นดินใหญ่ ซึ่งมีการดำเนินงานในฮ่องกงบอกว่า บริษัทของพวกเขาได้ส่งบันทึกดังกล่าวไปให้ CSRC แล้วด้วยซ้ำ

การรณรงค์เช่นนี้ของ CSRC ถือเป็นหนึ่งในมาตรการล่าสุดที่มุ่งสกัดกั้นการดำดิ่งของตลาดหุ้นจีน โดยที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนได้เรียกระดมทั้งแบงก์ชาติ (PBOC), รัฐวิสาหกิจที่เป็นผู้จัดหาสินเชื่อมาร์จินสำหรับการซื้อขายหลักทรัพย์, พวกธนาคารพาณิชย์, บริษัทหลักทรัพย์, ผู้จัดการกองทุน, บริษัทประกันภัย และกองทุนเงินบำนาญ ให้เข้าซื้อหุ้น หรือไม่ก็ช่วยเหลือเรื่องเงินทุนสำหรับการเข้าซื้อหุ้น เพื่อทำให้ตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้และตลาดหลักทรัพย์เซินเจิ้น ไม่ทรุดตัวลงมาอีก

CSRC นั้นไม่ได้มีอำนาจการกำกับตรวจสอบในฮ่องกง และก็ไม่มีอำนาจในดินแดนของประเทศอื่น ๆ อย่างสิงคโปร์ หรือ สหรัฐฯ ซึ่งเป็นสถานที่ที่พวกผลิตภัณฑ์การลงทุนอิงกับดัชนีหุ้นในแผ่นดินใหญ่ทั้งหลายไปจดทะเบียนซื้อขายกันอยู่ และด้วยเหตุนี้จึงสามารถทำชอร์ตได้โดยไม่ขัดต่อระเบียบกฎหมายของที่นั่น

ทว่า แหล่งข่าวในแวดวงตลาดหลายรายแสดงความวิตกกังวลว่า หน่วยงานกำกับตรวจสอบของจีน ดูมีความตั้งใจมุ่งมั่นที่จะปราบปรามกวาดล้างความพยายามใด ๆ ก็ตามที่จะทำกำไรจากภาวการณ์ไหลรูดลงของตลาดจีนในเวลานี้ โดยรวมไปถึงการเล่นงานพฤติกรรมการลงทุนซึ่งอันที่จริงแล้วถูกกฎหมาย ด้วยการพาดพิงใช้ถ้อยคำที่คลุมเครืออย่างคำว่า “ประสงค์ร้าย”

ในเวลาเดียวกัน รัฐบาลจีนก็กำลังพยายามรณรงค์ให้พวกนักลงทุนรายย่อยซึ่งครอบงำการซื้อขายในตลาดหุ้นจีนอยู่ นำเอาเงินกลับเข้าไปเล่นหุ้นอีกครั้งหนึ่ง ภารกิจนี้ย่อมจะประสบความลำบากยากเย็นยิ่งขึ้นแน่ๆ ถ้าหากพวกนักลงทุนออฟชอร์กลับยังคงวางเดิมพันกันว่า ตลาดหุ้นแดนมังกรจะต้องซวนเซลงมาอีก

เล่นงานพวกซื้อขายตามโปรแกรมคอมพิวเตอร์

เมื่อวันศุกร์ (31 ก.ค.) ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของการซื้อขายในสัปดาห์ที่แล้ว CSRC หน่วยงานกำกับตรวจสอบหลักทรัพย์ของจีน ประกาศว่า กำลังตรวจสอบผลกระทบของการสั่งซื้อขายอัตโนมัติตามโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ซึ่งมีต่อตลาดหุ้น ถือเป็นเป้าหมายล่าสุดที่ถูกจับตาว่าจะเป็นตัวการในการทำให้หุ้นแดนมังกรดำดิ่งหนักหรือไม่

CSRC ระบุในคำแถลงเผยแพร่ทางเว็บไซต์ของตน ว่า กำลังตรวจสอบสถาบันและบุคคลต่าง ๆ ที่ใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สั่งซื้อขายหุ้นแบบอัตโนมัติ ซึ่งมีผลเป็นการขยายให้การผันผวนของตลาดยิ่งรุนแรงขึ้นอีก

ขณะที่ หวัง เฟิง หัวหน้าผู้บริหารของ อัลฟา สแควเรด แคปิตอล ซึ่งเป็นกองทุนเฮดจ์ฟันด์ของคนจีน บอกกับรอยเตอร์ว่า CSRC กำลังโฟกัสไปที่โปรแกรมเทรดดิ้งอัตโนมัติซึ่งมีพฤติการณ์ยกเลิกคำสั่งซื้อสั่งขายอยู่บ่อยครั้ง

เขาบอกว่า พฤติการณ์เช่นนี้เป็นการรบกวนขัดขวางตลาด และก็ใช้เป็นยุทธวิธีในการปั่นราคาหุ้นได้ “พฤติการณ์แบบนี้ได้รับการจับตามองอย่างใกล้ชิดจากพวกหน่วยงานกำกับตรวจสอบในสหรัฐฯเช่นกัน” หวัง กล่าว

ทั้งนี้ CSRC ได้ระบุบัญชีซื้อขายหุ้น 24 บัญชี ซึ่งตรวจจับได้ว่ามีการสั่งซื้อขายอย่างผิดปกติ หรือมีการยกเลิกคำสั่งซื้อขายอย่างผิดปกติ และในเวลาต่อมา ทั้งตลาดหุ้นเซี่ยงไฮ้ และเซินเจิ้น ต่างประกาศระงับการสั่งซื้อขายของบัญชีเหล่านี้ไว้ชั่วคราวจนกระทั่งถึงวันที่ 30 ตุลาคม

สำหรับความเคลื่อนไหวของราคาหุ้นจีนในวันศุกร์ (31 ก.ค.) นั้น ปรากฏว่า ดัชนีหุ้นคอมโพสิตของเซี่ยงไฮ้ ปิดตลาดโดยติดลบ 1.13% หรือ 42.04 จุด อยู่ที่ 3,663.73