รอยเตอร์ – ประธานาธิบดี บารัค โอบามา ระบุสหรัฐฯ เป็นกังวลที่จีนใช้ “ขนาดและอิทธิพล” ข่มเหงประเทศเพื่อนบ้าน หลังจากที่ปักกิ่งเผยรายละเอียดโครงการถมทะเลเชื่อมเกาะเล็กเกาะน้อยในทะเลจีนใต้ โดยอ้างว่าเพื่อใช้ป้องกันทางทหารและบริการพลเรือนซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อประเทศอื่นด้วย
การที่จีนรีบเร่งถมทะเลบริเวณเกาะปะการัง 7 จุดในหมู่เกาะสแปรตลีย์สร้างความหวั่นวิตกต่อประเทศอื่นๆ เช่น ฟิลิปปินส์ และ เวียดนาม ซึ่งอ้างกรรมสิทธิ์เหนือพื้นที่ดังกล่าวเช่นกัน และยังเรียกเสียงติเตียนจากผู้นำทั้งฝ่ายทหารและพลเรือนของสหรัฐฯ
แม้หมู่เกาะใหม่ไม่อาจทำลายแสนยานุภาพของสหรัฐฯ ที่ยังเป็นต่อจีนในภูมิภาคนี้ แต่ท่าเรือ คลังน้ำมัน ตลอดจนรันเวย์เครื่องบิน 2 จุดที่คนงานจีนกำลังเร่งก่อสร้างนั้น ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าจะเปิดทางให้ปักกิ่งแผ่อิทธิพลทางทะเลเข้ามาได้ถึงใจกลางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
“ประเด็นที่เรากังวลคือการที่จีนไม่ปฏิบัติตามระเบียบและกฎเกณฑ์นานาชาติ แต่กลับใช้ขนาดและอิทธิพลที่เหนือกว่าบีบให้ประเทศอื่นๆ ตกเป็นเบี้ยล่าง” โอบามา กล่าวปาฐกถาที่จาเมกาเมื่อวานนี้ (9 เม.ย.) ก่อนจะเดินทางไปร่วมประชุมสุดยอดผู้นำประชาคมแคริบเบียนที่ปานามา
“สหรัฐฯ เชื่อว่าปัญหานี้ต้องแก้ไขด้วยวิธีทางการทูต การที่ฟิลิปปินส์และเวียดนามไม่มีพื้นที่ใหญ่โตเท่าจีนก็ไม่ได้หมายความว่าพวกเขาจะถูกเขี่ยทิ้งไปง่ายๆ”
จีนอ้างกรรมสิทธิ์เหนือน่านน้ำเกือบทั้งหมดในทะเลจีนใต้ ซึ่งแต่ละปีจะมีสินค้าที่ถูกขนส่งทางเรือผ่านน่านน้ำแถบนี้เป็นมูลค่าถึง 5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขณะที่ฟิลิปปินส์ เวียดนาม มาเลเซีย บรูไน และไต้หวัน ก็อ้างกรรมสิทธิ์เหนือพื้นที่ทับซ้อนนี้เช่นกัน
จีนเรียกร้องให้สหรัฐฯ วางตัว “เป็นกลาง” ในเรื่องนี้ และระบุว่ายินดีที่จะเจรจาแบบทวิภาคีกับประเทศคู่กรณี
ก่อนหน้านี้ หัว ชุนอิง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้แถลงโครงการถมทะเลเชื่อมเกาะปารังบริเวณหมู่เกาะสแปรตลีย์ โดยอ้างวัตถุประสงค์ด้านการป้องกันประเทศและบริการพลเรือน ซึ่งประเทศเพื่อนบ้านจะได้รับประโยชน์ด้วย
หัว ไม่ได้ให้รายละเอียดเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ทางทหารของหมู่เกาะใหม่ แต่ระบุว่า การแปรสภาพเกาะปะการังและงานก่อสร้างทั้งหมดมีความจำเป็น เนื่องจากน่านน้ำบริเวณนั้นมีเรือสินค้าแล่นผ่านมาก และเสี่ยงต่ออันตรายจากพายุไต้ฝุ่นเนื่องจากห่างไกลแผ่นดิน
“เราจะสร้างที่พัก ศูนย์ช่วยเหลือด้านการเดินเรือ ศูนย์ค้นหาและช่วยชีวิต ตลอดจนมีบริการพยากรณ์สภาพอากาศในทะเล บริการด้านการประมง และอื่นๆ” ซึ่งจีนและประเทศเพื่อนบ้านจะสามารถใช้ประโยชน์ร่วมกันได้ หัว กล่าว
“การก่อสร้างทั้งหมดอยู่ในขอบเขตอำนาจอธิปไตยของจีน มันเป็นโครงการที่ยุติธรรม มีเหตุผล และอยู่ในกรอบของกฎหมาย ไม่ได้กระทบหรือจงใจคุกคามประเทศใดๆ เพราะฉะนั้นไม่มีใครตำหนิเราได้ในเรื่องนี้”
ทุกประเทศที่อ้างกรรมสิทธิ์ยกเว้นบรูไนได้เข้าไปสร้างฐานที่มั่นเล็กๆ ไว้บนหมู่เกาะสแปรตลีย์ ซึ่งอยู่ห่างจากจีนแผ่นดินใหญ่ราว 1,300 กิโลเมตร