เอเจนซีส์ - เสมือนกลับไปอยู่ในยุคสงครามเย็นอีกครั้งเมื่อพบว่า เรือรบสัญชาติรัสเซีย “ วิกเตอร์ เลโอนอฟ” หรือ Viktor Leonov CCB-175 แอบเข้ามาเทียบท่าเรือกรุงฮาวานาเก่า คิวบา หนึ่งวันก่อนการเจรจาระหว่างตัวแทนสหรัฐฯและคิวบาจะเริ่มขึ้น ด้านสหรัฐฯย้ำ ถือเป็นเรื่องปกติในขณะที่การเจรจาสองวันของตัวแทนระดับสูงของทั้งสองชาติสิ้นสุดลงในวันพฤหัสบดี(22)ที่สหรัฐฯตั้งความหวังถึงการเปิดสถานทูตสหรัฐฯในกรุงฮาวานาอีกครั้ง
เดลีเมล สื่ออังกฤษ รายงานเมื่อวานนี้(22) ว่าไม่ใช่เรื่องที่เป็นความลับสำหรับการเดินทางมาคิวบาของเรือรบรัสเซีย วิกเตอร์ เลโอนอฟ หรือ Viktor Leonov CCB-175 ที่เทียบท่าอยู่ในกรุงฮาวานาเก่า ซึ่งเป็นท่าเรือที่เรือรบรัสเซียมักจอดอยู่เสมอ แต่เจ้าหน้าที่คิวบาเปิดเผยว่า การเดินทางมาของเรือรบลำนี้ไม่ได้ถูกกำหนดอย่างเป็นทางการ ประกอบกับช่วงเวลาการมายังคิวบา อาจทำให้ต้องเลิกคิ้วด้วยความแปลกใจที่มายังคิวบาในวันอังคาร(20) หรือ หนึ่งวันก่อนที่จะเริ่มการเจรจาครั้งประวัติศาสตร์ระหว่างอดีตสองชาติปรปักษ์ สหรัฐฯและคิวบา เพื่อหาช่องทางที่จะปรับความสัมพันธ์ทางการทูตให้กลับมาปกติอีกครั้ง
ในขณะที่วอชิงตันตอบปัดไปถึงความผิดปกติในการเดินทางมาของเรือรบรัสเซียครั้งนี้ โดยกล่าวเพียงว่า ถือเป็นเรืองปกติมาก และเป็นสิทธิที่รัสเซียสามารถกระทำได้อย่างชอบธรรม “ไม่ใช่เรื่องเหนือความคาดหมาย ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ และไม่มีอะไรต้องตื่นตกใจ” แหล่งข่าวเพนตากอนให้ความเห็นกับเอเอฟพี
สื่อรัสเซียรายงานว่า เรือสอดแนมรัสเซีย วิกเตอร์ เลโอนอฟ ในคลาสเมริเดียน ที่มีลูกเรือราว 200 คน ได้เริ่มเข้าประจำการในทะเลดำในปี 1988 ก่อนที่จะถูกย้ายไปประจำในกองเรือเหนือ ซึ่งก่อนหน้านี้เรือรบวิกเตอร์ เลโอนอฟ ได้จอดเทียบท่าที่กรุงฮาวานาในเดือนกุมภาพันธ์ และมีนาคม ในปีที่ผ่านมา โดยจอดอยู่ที่นั่นเป็นเวลา 2-3 วัน ซึ่งการเดินทางไปยังคิวบาของเรือรบลำนี้ในช่วงนั้นไม่ได้ประกาศเป็นทางการแต่อย่างใด
เอบีซี สื่อสหรัฐฯ รายงานเพิ่มเติมว่า เรือสอดแนมรัสเซีย วิกเตอร์ เลโอนอฟ นั้นมาพร้อมกับเครื่องตรวจจับเรดาร์ เทคโนโลยีชั้นสูง รวมไปถึงปืนใหญ่ขนาด 30 มม. และปืนต่อสู้อากาศยาน ซึ่งตามปกติเรือรบลำนี้มักวิ่งตรวจการณ์ในบริเวณน่านน้ำสากลฝั่งตะวันออกของสหรัฐฯ ในขณะที่เรดาร์ของเรือชี้ไปยังทิศทางที่ตั้งของสหรัฐฯ แต่อย่างไรก็ตามในวันอังคาร(20) ในขณะที่เรือรบวิกเตอร์ เลโอนอฟจอดในกรุงฮาวานาเก่า สื่อสหรัฐฯรายงานว่า ไม่ปรากฏว่าเครื่องเรดาร์หมุนทำงาน แต่สื่อสหรัฐฯยังคงตั้งคำถามถึงช่วงเวลาของการเข้ามาของเรือรบหมีขาวลำนี้
ด้านรัสเซียแย้งว่า กำหนดการเดินทางได้ถูกกำหนดล่วงหน้านานแล้ว และเมื่อวานนี้(21)ได้เปิดเรือรบลำนี้ให้กับลูกหลานของนักการทูตรัสเซีย ซึ่งสื่อสหรัฐฯพยายามเข้าไปข้างในเพื่อเข้าชมเรือเช่นกัน แต่ถูกเจ้าหน้าที่ปฎิเสธไม่ให้เข้า แต่สำหรับคิวบา ที่ต้องพึ่งรัสเซียเสมอมานับตั้งแต่หลังการปฎิวัติปี 1959 ราฟาเอล เฮอร์นานเดซ (Raphael Hernandez) บรรณาธิการของ Temas ได้เปิดเผยกับ เอบีซี สื่อสหรัฐฯว่า การมาเยือนของเรือรบรัสเซียย้อนให้รำลึกถึงความหลังครั้งเก่า “เป็นเรื่องปกติเพราะคิวบามีความสัมพันธ์ทางการทูตปกติกับรัสเซีย แต่ในวันหนึ่งที่ความสัมพันธ์ระหว่างคิวบาและสหรัฐฯกลับมาปกติ เราคงได้เห็นเรือรบสหรัฐฯแล่นเข้ามาจอดบ้าง”
ซึ่งการเจรจาระหว่างตัวแทนระดับสูงของสองชาติมีขื้นเป็นเวลา 2 วัน และสิ้นสุดในวันพฤหัสบดี(22)ที่กรุงฮาวานา ซึ่งสื่ออังกฤษรายงานเพิ่มเติมว่า ทางสหรัฐฯคาดหวังว่าคิวบาจะอนุญาตให้สหรัฐฯสามารถเปิดสถานทูตได้อีกครั้ง และมีการแต่งตั้งเอกอัคราชทูตของทั้งสองฝ่ายดำรงตำแหน่งประจำในประเทศทั้งสองในไม่อีกกี่เดือนข้างหน้า และสหรัฐฯยังต้องการให้การห้ามเดินทางทางการทูตถูกยกเลิก พร้อมทั้งต้องการให้คิวบาอนุญาตให้สหรัฐฯสามารถส่งสินค้าไปยังหน่วยงานสถานทูตประจำกรุงฮาวานาได้อีกด้วย
การเจรจาในวันพุธ(21) สหรัฐฯยังคงยืนกรานที่จะให้ที่หลบภัยกับชาวคิวบาที่หนีเข้าไปขอความช่วยเหลือ ส่วนคิวบาได้ประท้วงสหรัฐฯในกฎหมายอเมริกันที่ส่งเสริมการอพยพย้ายถิ่นผิดกฏหมายและเป็นอันตราย และได้ประท้วงต่อนโยบายอื่นของสหรัฐฯ ซึ่งตัวแทนคิวบาอ้างว่า เป็นการดึงให้แพทย์คิวบาอพยพนอกประเทศ ซึ่งเท่ากับเป็นสมองไหล
โรเบอร์ตา จาคอบสัน (Roberta Jacobson) ผู้นำทีมเจรจาสหรัฐฯเดินทางมาถึงกรุงฮาวานา ด้วยเครื่องบินเช่าเหมาลำจากรัฐฟลอริดา จาคอบสันเป็นผู้ช่วยรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯในรอบ 38 ปีที่เดินทางมายังประเทศคอมมิวนิสต์แห่งนี้ และถือเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงสุดของสหรัฐฯที่มาเยือนในรอบ 35 ปี ในขณะที่หัวหน้าทีมเจรจาฝ่ายคิวบาคือ โฮเซฟินา วิดาล (Josefina Vidal) ผู้อำนวยการแผนกสัมพันธ์สหรัฐฯประจำกระทรวงต่างประเทศคิวบา ที่เข้าร่วมในการหารือถึงปัญหาหาการอพยพ
ทั้งนี้การประชุมครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ บารัค โอบามา และประธานาธิบดีคิวบา ราอูล คาสโตร ร่วมประกาศในวันที่ 17 ธันวาคมที่ผ่านมา ถึงความร่วมมือของทั้งสองฝ่ายในการกลับคืนความสัมพันธ์ระหว่างสองชาติอีกครั้งนับตั้งแต่ปี 1961 และในวันพุธ(21)ที่ผ่านมา จอห์น เคร์รี รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯได้แถลงว่า เขารอคอยถึงการที่จะได้เปิดทำการสถานทูตสหรัฐฯในกรุงฮาวานาอีกครั้ง และยังกล่าวความหวังถึงการพบปะกับรัฐมนตรีต่างประเทศคิวบา บรูโน โรดริกัซ (Bruno Rodrigue) เมื่อในเวลาที่เหมาะสม ซึ่งที่ผ่านมาคนทั้งคู่สนทนากันทางโทรศัพท์
