เอเอฟพี - สหรัฐฯ กล่าวหารัสเซียละเมิดสนธิสัญญาควบคุมอาวุธปี 1987 โดยการทดสอบขีปนาวุธร่อน (cruise missile) ชนิดยิงจากพื้นดิน ถือเป็นการกระทำที่ “ร้ายแรง” เจ้าหน้าที่อาวุโสของสหรัฐฯ แถลงเมื่อค่ำวานนี้ (28)
ข้อสรุปดังกล่าวถูกระบุไว้ในรายงานปี 2014 ชี้ว่ารัสเซียกำลังละเมิดสนธิสัญญาอาวุธนิวเคลียร์พิสัยกลาง (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty - INF) ซึ่งห้ามการครอบครอง ผลิต หรือทดสอบขีปนาวุธร่อนที่มีพิสัยเดินทางระหว่าง 500-5,500 กิโลเมตร
ท่าทีแข็งกร้าวของสหรัฐฯ ต่อข้อมูลดังกล่าวซึ่งหนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทม์สนำมาเปิดโปงเป็นเจ้าแรก เกิดขึ้นในขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างวอชิงตันและมอสโกกำลังตึงเครียดหนักจากวิกฤตการณ์ในยูเครน
ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ได้ส่งจดหมายเตือนไปยังประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน เกี่ยวกับการทดสอบขีปนาวุธ โดยเจ้าหน้าที่รัฐบาลวอชิงตันชี้ว่า “เป็นการฝ่าฝืนข้อตกลงอย่างร้ายแรงที่เราพยายามจะพูดคุยกับรัสเซียมาระยะหนึ่งแล้ว”
เจ้าหน้าที่อเมริกันรายนี้กล่าวเสริมว่า สหรัฐฯ เตรียมแถลงจุดยืน “ทันที” ระหว่างการประชุมเจ้าหน้าที่ระดับสูงกับมอสโก ขณะที่สภาคองเกรสและชาติพันธมิตรของสหรัฐฯ ก็ได้รับทราบพฤติกรรมของรัสเซียแล้ว
“สหรัฐฯ มุ่งมั่นที่จะธำรงรักษาสนธิสัญญาไอเอ็นเอฟ... เราจึงปรารถนาให้รัสเซียกลับมาปฏิบัติตามพันธกรณีภายใต้ข้อตกลง และทำลายอาวุธต้องห้าม โดยให้มีการตรวจสอบได้อย่างโปร่งใส”
สนธิสัญญาอาวุธนิวเคลียร์พิสัยกลางซึ่งทำขึ้นในสมัยของประธานาธิบดีโรนัลด์ รีแกน แห่งสหรัฐฯ และประธานาธิบดีมิกาอิล กอร์บาชอฟ แห่งสหภาพโซเวียต กำหนดให้ประเทศภาคีต้องทำลายขีปนาวุธพิสัยกลางที่ยิงจากพื้นดินและแบบร่อน
เจ้าหน้าที่คนเดิมกล่าวว่า สนธิสัญญาไอเอ็นเอฟ “เป็นประโยชน์ต่อทั้งสองฝ่าย” และไม่ใช่เพียงสหรัฐฯ กับรัสเซียเท่านั้น แต่ยังหมายถึงอีก 11 ประเทศที่แยกตัวออกจากสหภาพโซเวียตด้วย
“สนธิสัญญาฉบับนี้ยังช่วยเสริมสร้างความมั่นคงให้แก่ประเทศพันธมิตรของเรา รวมถึงยุโรป และภูมิภาคตะวันออกไกล”
เมื่อเดือนมกราคมปีนี้ เจน ซากี โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงว่า วอชิงตันได้แสดงความกังวลต่อรัสเซีย หลังมีรายงานในหนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทม์สว่า รัสเซียเริ่มทดสอบขีปนาวุธร่อนชนิดยิงจากพื้นดินตั้งแต่ปี 2008 มาแล้ว ซึ่งเจ้าหน้าที่อาวุโสฝ่ายควบคุมอาวุธของกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ก็ได้หยิบยกเรื่องนี้มาพูดคุยกับรัสเซียตั้งแต่เดือนพฤษภาคม ปี 2013
เวลานั้น ซากีระบุว่าเธอไม่สามารถปฏิเสธรายงานของไทม์สได้ และกำลังดำเนินการตรวจสอบระหว่างองค์กร เพื่อพิสูจน์ว่ารัสเซียได้ละเมิดเงื่อนไขในสนธิสัญญาควบคุมอาวุธระหว่างสองมหาอำนาจจริงหรือไม่
