นักวิชาการเตือน “โอบามา” กำลังโหวตให้ “อัสซาด” ครองอำนาจต่อด้วยการ “เพิกเฉย” ต่อสงครามซีเรีย

รอยเตอร์ - นักรัฐศาสตร์ชาวอเมริกันชี้สหรัฐฯ ควรยื่นมือเข้าแทรกแซงสงครามซีเรียอย่างจริงจัง เพราะไม่เช่นนั้นก็เท่ากับ “โหวต” ให้ประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ได้ครองอำนาจต่อไป

เวนดี เพิร์ลแมน ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทเวสเทิร์น รัฐอิลลินอยส์ ชี้ว่า ชาวซีเรียส่วนใหญ่กาบัตรลงคะแนนเลือกบาชาร์ อัล-อัสซาด เป็นประธานาธิบดีต่ออีกสมัยเพราะเชื่อว่าเขาเป็นเพียง “ตัวเลือกเดียว” ที่จะทำให้ซีเรียไม่ตกไปอยู่ในมือของพวกอิสลามิสต์หัวรุนแรง

เจ้าหน้าที่ระดับสูงของยุโรปบางคนก็เห็นด้วยในประเด็นนี้ ดังที่ ไรอัน คร็อกเกอร์ อดีตเอกอัครราชทูตสหรัฐฯประจำกรุงดามัสกัสเคยกล่าวไว้เมื่อไม่นานนี้ว่า “ถึงระบอบอัสซาดจะเลวร้าย แต่สิ่งที่แย่ไปกว่านั้นก็คือ พวกหัวรุนแรงในฝ่ายกบฏ”

แนวคิดที่ว่านี้สะท้อนถึงภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออก แต่กลับมองข้ามความจริงที่ว่า การที่สหรัฐฯ พยายามไม่ยุ่งเกี่ยวกับเหตุนองเลือดในซีเรียมาโดยตลอดคือปัจจัยสำคัญที่ทำให้พวกอิสลามิสต์หัวรุนแรงมีอิทธิพลขึ้นมาได้ คำถามสำคัญเวลานี้ไม่ใช่ระบอบอัสซาดดีกว่าอิสลามิสต์หัวรุนแรงหรือไม่ แต่คือทั่วโลกจะปล่อยให้ซีเรียถูกเหยียบย่ำกดขี่โดยกลุ่มบุคคลทั้ง 2 ฝ่ายนี้ได้หรือ

หลายปีมานี้ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลซีเรียพยายามวิงวอนให้นานาชาติเข้าช่วยเหลือ ซึ่งก็ไม่เป็นผล แต่พวกที่เข้าแทรกแซงกลับเป็นกลุ่มก่อการร้ายอัลกออิดะห์ ซึ่งได้ทุนสนับสนุนจากเอกชนในรัฐอ่าวเปอร์เซีย และกำลังสร้างความหวาดกลัวเพื่อครอบงำหลายเมืองในซีเรีย มีหลักฐานบ่งชี้ว่า อัสซาดเองก็ “อำนวยความสะดวก” แก่คนเหล่านี้ เพื่อจะได้มีข้ออ้างว่าทหารของรัฐบาลกำลังต่อสู้กับพวกก่อการร้ายจริงๆ

เพิร์ลแมนชี้ว่า ประธานาธิบดีอัสซาดจะไม่หยุดก่ออาชญากรรมสงคราม และยิ่งไม่ยอมที่จะเจรจาเพื่อเปิดทางสู่การผ่องถ่ายอำนาจ หากไม่ถูกกดดันให้ต้องทำ

มาตรการคว่ำบาตรและวิธีทางการทูตล้วนแต่ล้มเหลวไม่เป็นท่า เพราะรัสเซียและอิหร่านซึ่งเป็นมิตรสนิทของ อัสซาด ยังสนับสนุนทั้งเงินทอง, อาวุธ และกองกำลังให้แก่รัฐบาลซีเรีย นอกจากนี้ มอสโกยังใช้สิทธิ์ความเป็นสมาชิกถาวรในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ “วีโต” มติประณามซีเรียตลอดมา

ประชาคมโลกอาจใช้มาตรการตอบโต้ทางการเมืองที่เด็ดขาดกับระบอบอัสซาด เช่น ย้ายนักการทูตและทรัพย์สินของรัฐบาลมาขึ้นตรงกับฝ่ายต่อต้านรัฐบาลซีเรียแทน แต่เหนือสิ่งอื่นใดมีเพียง “ความเปลี่ยนแปลง” ในสมรภูมิรบเท่านั้นที่จะหักล้างคำกล่าวอ้างของ อัสซาด ที่ว่า เขาเป็นฝ่ายชนะในสงครามครั้งนี้

อย่างไรก็ดี จุดเปลี่ยนในสงครามซีเรียยากที่จะเกิดขึ้น หากสหรัฐฯ ไม่ก้าวเข้ามาเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง

สัปดาห์ที่แล้ว ประธานาธิบดีบารัค โอบามา รับปากจะ “ยกระดับความช่วยเหลือ” ต่อกบฏซีเรีย ซึ่งนับว่าเป็นสัญญาณที่ดี แต่ทำเนียบขาวก็ไม่ได้กล่าวเฉพาะเจาะจงลงไปว่าจะช่วยอย่างไร ผู้สังเกตการณ์บางคนจึงไม่มั่นใจว่า การสนับสนุนจากสหรัฐฯจะเพียงพอที่จะทำให้สงครามซีเรียเปลี่ยนทิศทาง และกว่าจะผ่านความเห็นชอบจากสภาคองเกรสและมีผลบังคับใช้จริงก็คงต้องรอเวลาอีกหลายเดือน

เพิร์ลแมนเตือนว่า บัดนี้ไม่มีเวลาที่จะเสียอีกต่อไป เพราะ 3 ปีที่ผ่านมาชาวซีเรียต้องทนทุกข์ทรมานกับความหิวโหย, ความเหนื่อยล้า และการฝังร่างเหยื่อสงครามที่ถูกฆ่าตายเป็นใบไม้ร่วงไม่เว้นแต่ละวัน และต้นเหตุสำคัญของโศกนาฏกรรมนี้ก็คือความเพิกเฉยของรัฐบาลสหรัฐฯ และชาวอเมริกันส่วนใหญ่ซึ่งยังต้องการเป็นเพียง “คนนอก” ที่มองดูการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติโดยไม่ทำอะไร

นักวิชาการหญิงผู้นี้ย้ำว่า ฝ่ายกบฏจำเป็นต้องได้รับการฝึกฝนและติดอาวุธอย่างจริงจัง และสหรัฐฯ ก็ไม่ควรตัดความเป็นไปได้ที่จะเข้าแทรกแซงสถานการณ์โดยตรง

เพิร์ลแมนชี้ว่า ชาวอเมริกันส่วนใหญ่ไม่อยากให้วอชิงตันแทรกแซงซีเรีย ก็เพราะเชื่อว่าสหรัฐฯควรอยู่ห่างๆ ซีเรียเข้าไว้ ไม่เช่นนั้นจะตกไปอยู่ในบ่วงปัญหาเหมือนเมื่อครั้งนำกำลังบุกอิรัก ซึ่งแนวคิดเช่นนี้ผิดพลาดและคับแคบ ไม่ต่างจากมุมมองของชาวซีเรียที่ไปกาบัตรลงคะแนนให้ อัสซาด เพราะกลัวอิสลามิสต์

เพิร์ลแมนมองว่า สหรัฐฯ ยังมีทางเลือกอื่นอีกมากนอกจากการส่งทหารภาคพื้นดินเข้าไป ซึ่งเป็นสิ่งที่พลเมืองซีเรียไม่ต้องการ เพียงแค่ปฏิบัติการโจมตีทางอากาศก็สามารถทำลายเครื่องบินที่ อัสซาด ใช้นำระเบิดถังน้ำมันไปเข่นฆ่าประชาชน หรือสหรัฐฯอาจจะเลือกโจมตีรถถังและคลังอาวุธของซีเรียที่ อัสซาด ใช้ทำลายชุมชนและบีบให้พลเมืองต้องยอมจำนนต่อรัฐบาล

องค์การสหประชาชาติประกาศให้สงครามกลางเมืองซีเรียเป็นวิกฤตด้านมนุษยธรรมที่เลวร้ายที่สุดในรอบศตวรรษ และรัฐบาล โอบามา ควรตัดสินใจลงมือต่อสู้กับ อัสซาด อย่างเด็ดขาด เพราะหากไม่ทำเช่นนี้ก็เท่ากับสหรัฐฯ “หย่อนบัตรลงคะแนน” เลือกให้ซีเรียต้องเผชิญเหตุนองเลือดต่อไป

(หมายเหตุ : เวนดี เพิร์ลแมน มีตำแหน่งเป็น Crown Junior Chair ฝ่ายตะวันออกกลางศึกษา และเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทเวสเทิร์น รัฐอิลลินอยส์ ข้อเขียนทั้งหมดในบทความนี้ล้วนเป็นความคิดเห็นส่วนบุคคลของผู้เขียน)