นายกฯ ญี่ปุ่นส่งเครื่องสักการะ “ศาลวีรชนสงคราม” แต่ไม่ไปด้วยตนเอง

เอเอฟพี - นายกรัฐมนตรีชินโสะ อาเบะ แห่งญี่ปุ่นส่งเครื่องสักการะไปยังศาลวีรชนสงคราม “ยาสุกุนิ” ในกรุงโตเกียว วันนี้ (21) แต่จะไม่เดินทางไปร่วมเทศกาลประจำปีในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิด้วยตนเอง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความพยายามของผู้นำญี่ปุ่นที่จะไม่สร้างความขุ่นเคืองต่อประเทศเพื่อนบ้าน และเอาใจกลุ่มฐานเสียงชาตินิยมในประเทศไว้ด้วย

อาเบะ ได้ส่ง “มาซาคากิ” (ต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์) ไปสักการะศาลเจ้ายาสุกุนิในวันแรกของเทศกาลฤดูใบไม้ผลิซึ่งจะจัดขึ้นเป็นเวลา 3 วัน และก่อนที่โตเกียวจะเป็นเจ้าภาพต้อนรับการมาเยือนของประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ ในวันที่ 23 เมษายนนี้

การส่งเครื่องสักการะเป็นสัญญาณบ่งบอกว่า อาเบะจะไม่ไปเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิด้วยตนเองเหมือนเช่นที่เคยทำเมื่อวันที่ 26 ธันวาคมปีที่แล้ว จนเป็นเหตุให้รัฐบาลจีนและเกาหลีใต้ประท้วงอย่างหนัก แม้แต่สหรัฐฯซึ่งเป็นมิตรเก่าแก่ก็ถึงกับประกาศว่า “ผิดหวัง” กับการกระทำของอาเบะ

ศาลเจ้ายาสุกุนิเป็นสถานที่สักการะดวงวิญญาณชาวญี่ปุ่นที่เสียชีวิตในสงคราม แต่ก็เป็นที่เก็บป้ายวิญญาณอดีตผู้นำระดับสูงของญี่ปุ่นที่ถูกฝ่ายสัมพันธมิตรตราหน้าเป็น “อาชญากรสงคราม” หลังจากที่ญี่ปุ่นพ่ายสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วย

ในบริเวณศาลเจ้ายังมีพิพิธภัณฑ์ที่พยายามสร้างภาพให้ญี่ปุ่นเป็น “ผู้นำเสรีภาพมาสู่เอเชีย” และเป็นเหยื่อของสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยเหตุนี้การไปเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิของบรรดานักการเมืองแดนปลาดิบจึงได้สร้างความโกรธแค้นต่อประเทศในเอเชีย โดยเฉพาะจีนและเกาหลีใต้ซึ่งมองว่าญี่ปุ่นไม่เคยสำนึกผิดในสิ่งที่กระทำลงไป

อาเบะ และนักการเมืองญี่ปุ่นสายชาตินิยมอ้างว่า ศาลเจ้ายาสุกุนิเป็นเพียงสถานที่สักการะดวงวิญญาณทหารที่สละชีพเพื่อชาติ ไม่ต่างอะไรกับสุสานอาร์ลิงตันในสหรัฐฯ

มาซารุ อิเกอิ ผู้เชี่ยวชาญด้านการทูตญี่ปุ่นและศาสตราจารย์เกียรติคุณแห่งมหาวิทยาลัยเคอิโอะ ชี้ว่า การที่ประธานาธิบดี โอบามา จะเดินทางเยือนญี่ปุ่นในวันพุธนี้ (23) คือสาเหตุหลักที่ทำให้ อาเบะ ต้องหลีกเลี่ยงการกระทำที่อาจสร้างความขุ่นข้องหมองใจต่อวอชิงตัน

“นายกรัฐมนตรีอาเบะไม่ต้องการให้มีเรื่องกระทบความสัมพันธ์จีนและเกาหลีใต้ระหว่างการมาเยือนของประธานาธิบดีโอบามา แต่ขณะเดียวกันก็ยังต้องการรักษาจุดยืนในการแสดงความเคารพต่อผู้ที่เสียชีวิตในสงคราม” อิเกอิ ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพี พร้อมคาดเดาต่อไปว่า การที่ อาเบะ เคยถูกสหรัฐฯ ตำหนิเรื่องการไปเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิเมื่อปีที่แล้ว “คงจะทำให้เขาต้องหลีกเลี่ยงไม่ไปที่นั่นอีกสักระยะหนึ่ง”

โยชิฮิเดะ สุกะ โฆษกคณะรัฐมนตรีญี่ปุ่น พยายามลดกระแสต่อต้านการกระทำของนายกรัฐมนตรีในวันนี้ (21) โดยระบุว่า “ผมทราบว่าท่านนายกฯ ได้ส่งมาซาคากิไปยังศาลวีรชน... ซึ่งก็เป็นสิทธิส่วนตัวของท่าน ดังนั้นรัฐบาลจึงไม่ขอแสดงความคิดเห็นใดๆ ในเรื่องนี้”

สุกะยืนยันด้วยว่า เรื่องนี้จะไม่ส่งผลกระทบต่อการประชุมซัมมิตระหว่างอาเบะ กับโอบามาอย่างแน่นอน