เอเจนซี - รัฐมนตรีรายหนึ่งของญี่ปุ่น พร้อมด้วยเหล่าสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรอีกกว่า 100 คน เดินทางไปสักการะศาลวีรชนสงครามในกรุงโตเกียวเมื่อวันศุกร์ (18) ความเคลื่อนไหวที่จุดชนวนความโกรธกริ้วจากจีน ที่กล่าวหาญี่ปุ่นว่ากำลังกัดเซาะความสัมพันธ์ และกำลังพยายามล้มล้างคำสั่งหลังสงครามโลกครั้งที่ 2
จีน ได้ดำเนินการเรียกตัวเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำกรุงโตเกียว เข้าพบเพื่อแสดงความโกรธเกรี้ยวในทันที ขณะที่ทางเกาหลีใต้เองก็ออกมาประณามการกระทำของสมาชิสภาผู้แทนราษฎรของญี่ปุ่นเช่นกัน
การเดินทางเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิ ในวาระเทศกาลฤดูใบไม้ร่วง มีขึ้นเพียง 1 วัน หลังจากนายกรัฐมนตรีชินโสะ อาเบะ แห่งญี่ปุ่น ประกอบพิธีกรรมแสดงความเคารพต่อศาลเจ้าแห่งนี้เป็นครั้งที่ 3 นับตั้งแต่กลับสู่อำนาจ แม้เขาไม่ได้ไปสักการะด้วยตนเองก็ตาม
นายอาเบะ พยายามกันตนเองให้ห่างจากศาลซึ่งตั้งอยู่ในกรุงโตเกียวแห่งนี้ ซึ่งถูกสร้างขึ้นมาเพื่อสักการะดวงวิญญาณชาวญี่ปุ่น 2.5 ล้านคนที่เสียชีวิตในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ในนั้นรวมถึงอดีตผู้นำ 14 คน ซึ่งถูกฝ่ายสัมพันธมิตรตราหน้าเป็น “อาชญากรสงคราม” เพื่อหลีกเลี่ยงซ้ำเติมความสัมพันธ์ที่ตึงเครียดอยู่แล้วกับจีน และเกาหลีใต้ สองชาติที่เป็นเหยื่อลัทธิทหารของญี่ปุ่นในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
“ศาลเจ้ายาสุกุนิ คือสัญลักษณ์และเครื่องมือทางจิตวิญญาณของลัทธิทหารญี่ปุ่น” โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีนแถลงต่อผู้สื่อข่าวในปักกิ่ง “มันอุทิศแด่เหล่าอาชญากรที่กระทำการอย่างเลวร้ายต่อประชาชนชาวเอเชียผู้เป็นเหยื่อ ในนั้นรวมไปถึง คนจีน นี่คือประเด็นเนื้อหาหลักในความสัมพันธ์ระหว่างจีน และญี่ปุ่น”
โฆษกหญิงตำหนิต่อว่า การเดินทางเยือนครั้งนี้คืออีกหนึ่งความพยายามในการล้างบาปประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่น และท้าทายผลลัพธ์ของสงครามโลกครั้งที่ 2 เช่นเดียวกับคำสั่งหลังสงครามโลกของนานาชาติ
นายโยชิตากะ ชินโดะ รัฐมนตรีกิจการต่างประเทศเป็นบุคคลระดับอาวุโสสูงสุดที่เป็นหนึ่งในคณะส.ส.160 คน ซึ่งเดินทางเยือนศาลเจ้าในวันศุกร์ (18) ในวาระเทศกาลฤดูใบไม้ร่วง ที่จะมีไปจนถึงวันอาทิตย์ (20) “ผมเยือนศาลเจ้าในนามส่วนตัว เพราะคุณปู่ของผมก็ได้รับเกียรติอยู่ในนั้น ผมไม่เคยคิดเลยว่ามันจะกลายมาเป็นประเด็นทางการทูตได้”