ฝ่ายค้าน “ยูเครน” ไม่ตกหลุมพรางรบ. ลั่นชุมนุมต่อ-ระบุ “อังคาร” วันชี้ชะตา

เอเจนซีส์ – ฝ่ายค้านยูเครนประกาศประท้วงต่อในวันอาทิตย์ (26 ม.ค.) เพื่อกดดันจนกว่ารัฐบาลยอมตามข้อเรียกร้องทั้งหมด หลังประธานาธิบดีวิกตอร์ ยานูโควิช เสนอตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและรองนายกรัฐมนตรีให้ ซึ่งถูกวิจารณ์ว่าเป็นแผนลวงเพื่อปลุกปั่นให้ผู้ชุมนุมยุติการสนับสนุนฝ่ายค้านและบ่อนทำลายกระแสการประท้วง ขณะเดียวกัน ผู้นำฝ่ายค้าน อาร์เซนีย์ ยัตเซนยุค ประกาศลั่นการประชุมรัฐสภาสมัยวิสามัญในวันอังคาร (28) จะเป็นวันชี้ชะตา

สองเดือนภายหลังจากประชาชนลุกขึ้นประท้วงการตัดสินใจของรัฐบาลที่ล้มเลิกการลงนามข้อตกลงกระชับความสัมพันธ์ทางการค้าและการเมืองกับสหภาพยุโรป (อียู) ประธานาธิบดียานูโควิช ได้เปิดเผยหลังจากหารือกับพวกผู้นำฝ่ายค้านในวันเสาร์ (25 ม.ค.) ว่า พร้อมปรับคณะรัฐมนตรี และกำลังพิจารณาแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อลดอำนาจประธานาธิบดี แล้วกลับไปใช้ระบบที่นายกรัฐมนตรีมีอำนาจมากขึ้น และได้รับเลือกตั้งจากรัฐสภา ไม่ใช่แต่งตั้งโดยประธานาธิบดี

ยานูโควิชยังตกลงริเริ่มการพิจารณากฎหมายนิรโทษกรรมผู้ประท้วงที่ถูกจับกุม รวมถึงทบทวนกฎหมายห้ามการประท้วงเกือบทุกรูปแบบที่รัฐสภาเพิ่งผ่านความเห็นชอบเมื่อสองสัปดาห์ที่แล้ว

นอกจากนี้ ผู้นำยูเครนยังเสนอตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและรองนายกรัฐมนตรีให้ 2 ผู้นำฝ่ายค้านสำคัญ คือ ยัคเซนยุค อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศที่ผลักดันให้ยูเครนกระชับสัมพันธ์กับยุโรป และวิตาลี คลิตช์โก อดีตแชมป์มวยโลกรุ่นเฮฟวีเวตและหัวหน้าพรรคยูดาร์ ตามลำดับ

อย่างไรก็ตาม มีผู้วิเคราะห์ว่า ข้อเสนอเหล่านี้เป็นแผนลวงของยานูโควิชเพื่อบ่อนทำลายฝ่ายค้าน กล่าวคือ หากยอมรับข้อเสนอจะเท่ากับว่า ผู้นำฝ่ายค้านหักหลังผู้ชุมนุมประท้วง แต่หากปฏิเสธอาจถูกตีความว่า ดื้อดึงและขัดขวางความพยายามในการยุติวิกฤตการณ์

ทางด้านผู้นำฝ่ายค้านเองรู้ทันเกมของยานูโควิชเช่นกัน จึงไม่ตอบรับหรือปฏิเสธข้อเสนอเหล่านั้นอย่างชัดเจน แต่ประกาศต่อหน้าผู้ชุมนุมนับหมื่นคนในจัตุรัส “เอกราช” กลางกรุงเคียฟว่า จะเจรจาต่อจนกว่าข้อเรียกร้องอื่นๆ จะได้รับการตอบสนอง ได้แก่ การจัดการเลือกตั้งประธานาธิบดีภายในปีนี้ จากกำหนดเดิมปี 2015 รวมทั้งลงนามข้อตกลงกับอียู และปล่อยตัวนักโทษการเมือง ซึ่งรวมถึงยูเลีย ทิโมเชนโก อดีตนายกรัฐมนตรีที่เป็นผู้นำของฝ่ายค้าน

ยัตเซนยุคยังประกาศว่า การประชุมรัฐสภาสมัยวิสามัญในวันอังคารจะเป็นวันตัดสิน ขณะที่ยานูโควิชระบุว่า การประชุมดังกล่าวมีเป้าหมายเพื่ออภิปรายเกี่ยวกับการปรับคณะรัฐมนตรีและการแก้ไขกฎหมายห้ามการประท้วง

ในเวลาเดียวกัน ผู้ประท้วงได้รับชัยชนะครั้งใหม่ หลังเข้ายึด “ยูเครเนียน เฮาส์” หรือศูนย์วัฒนธรรมกลางกรุงเคียฟ โดยรผลักดันตำรวจ 200 คนออกไปจากอาคาร เพื่อไม่ให้ใช้อาคารดังกล่าวเป็นฐานปฏิบัติการสลายการชุมนุม

รายงานระบุว่า ผู้ชุมนุมได้โจมตีด้วยระเบิดขวด และตำรวจตอบโต้ด้วยระเบิดแสง อย่างไรก็ดี ความตึงเครียดผ่อนคลายลง หลังจากผู้ชุมนุมยอมให้ตำรวจใช้ทางออกด้านข้างออกจากอาคารเมื่อวันอาทิตย์ (26)

หลังจากนั้น กระทรวงมหาดไทยแถลงว่า กระทรวงเป็นผู้ออกคำสั่งให้ “ถอนหน่วยสนับสนุน” และกล่าวหาผู้ประท้วงพยายามจับตำรวจเป็นตัวประกันเพื่อแลกกับการปล่อยตัวนักเคลื่อนไหวที่ถูกคุมขังหรือถูกจับกุม

ทว่า คลิตช์โกยืนยันว่า ผู้ประท้วงไม่ได้มีแผนใช้อาคารดังกล่าวที่อยู่ใกล้กับจัตุรัสเอกราช ซึ่งเป็นสถานที่ชุมนุมหลัก แต่ต้องการปิดทางเข้าเพื่อไม่ให้ตำรวจกลับมาอีก

พวกเจ้าหน้าที่ระบุว่า ความรุนแรงที่ยกระดับมากขึ้นในกรุงเคียฟเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ทำให้มีผู้ถูกสังหารไป 3 คน แต่ทางฝ่ายค้านระบุตัวเลขว่ามีถึง 6 ราย

นอกจากต้องเผชิญการประท้วงในกรุงเคียฟ ที่มีสาเหตุเริ่มต้นมาจากความไม่พอใจที่รัฐบาลไม่ยอมลงนามข้อตกลงกับอียู และพัฒนากลายเป็นการขับไล่รัฐบาลที่คอร์รัปชั่นและเล่นพรรคเล่นพวกแล้ว เวลานี้รัฐบาลยูเครนยังถูกกดดันมากขึ้นจากอาณาบริวณนอกเมืองหลวง โดยที่มีผู้ประท้วงพากันบุกสถานที่ราชการในเมืองต่างๆ ไม่เพียงด้านตะวันตกที่ต่อต้านยานูโควิชอย่างดุเดือดมานานแล้วเท่านั้น แต่ยังรวมถึงด้านเหนือและตะวันออกด้วย

วิตาลี ซักคาร์เชนโก รัฐมนตรีมหาดไทย ขู่ว่าอาจไม่สามารถหลีกเลี่ยงการใช้กำลัง และกล่าวหาฝ่ายค้านที่ไม่สามารถควบคุมกลุ่มผู้ประท้วงหัวรุนแรง

อย่างไรก็ดี เริ่มปรากฏรอยร้าวภายในพรรครีเจียนส์ ปาร์ตี้ ซึ่งเป็นพรรครัฐบาล หลังจากไรนาต แอกห์เมตอฟ มหาเศรษฐีที่รวยที่สุดในยูเครน กล่าวเมื่อวันเสาร์ว่า ทางออกจากวิกฤตมีเพียงการเจรจาเท่านั้น