เอเอฟพี/เอเจนซีส์ - หากอากาศที่ร้อนระอุทำให้คุณหงุดหงิดฉุนเฉียว อย่าได้กังวลไปเลยเพราะคุณไม่ใช่คนเดียวที่รู้สึก ตามข้อมูลของงานวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารไซแอนซ์ของสหรัฐฯ วานนี้ (1 ส.ค.) ซึ่งระบุว่าอารมณ์โมโหร้ายและอากาศร้อนมีส่วนสัมพันธ์กัน
ความเชื่อมโยงนี้อาจแสดงนัยที่น่าวิตกหลายประการในภาวะที่อุณหภูมิของโลกกำลังร้อนขึ้นเช่นนี้ คณะนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียในเบิร์กลีย์ และมหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน ซึ่งเป็นผู้จัดทำรายงานวิจัยนี้กล่าวเตือน
ขณะที่การคาดเดาเหตุการณ์ในอนาคตย่อมเป็นสิ่งที่ยังไม่มีความแน่นอน แต่โซโลมอน เซียง ผู้นำคณะนักวิจัยกล่าวว่าแนวโน้มในปัจจุบันนั้นแสดงให้เห็นอย่างชัดแจ้งว่า สภาพอากาศร้อนทำให้คนเราแสดงอารมณ์รุนแรงขึ้นจริง
เซียงและเพื่อนๆ ผู้ร่วมวิจัยได้ใช้การวิเคราะห์เชิงอภิมาน (Meta-analysis) กับงานวิจัย 60 ชิ้นจากแขนงวิชาที่แตกต่างกัน ซึ่งรวมถึงโบราณคดี ภูมิอากาศวิทยา รัฐศาสตร์ และเศรษฐศาสตร์
ตัวอย่างเช่น งานวิจัยชิ้นหนึ่งชี้ให้เห็นว่าขณะที่อากาศร้อนและแห้งแล้งยิ่งขึ้น ในช่วงที่เกิดปรากฏการณ์เอลนีโญ ซึ่งเป็นความแปรปรวนทางอากาศในซีกโลกใต้นั้นทำให้ “ความเป็นไปได้ที่ประเทศในเขตร้อนจะก่อสงครามกลางเมืองเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าตัวทีเดียว”
นอกจากนี้ งานวิจัยชิ้นอื่นๆ ยังเผยด้วยว่า เหตุความขัดแย้งระหว่างบุคคล ตั้งแต่การฆาตกรรมไปจนถึงการข่มขืน การใช้ความรุนแรงในครอบครัว และการประทุษร้ายอื่นๆ มักเพิ่มขึ้นเมื่ออากาศร้อน
เซียงกล่าวว่า คณะนักวิจัยรู้สึกประหลาดใจที่สองสิ่งนี้เชื่อมโยงสัมพันธ์กัน อย่างเสมอต้นเสมอปลายและอย่างเข้มข้นด้วย เซียงกล่าว โดยเขาอธิบายว่าปรากฏการณ์นี้สามารถยังคงเห็นได้ชัดไม่ว่าจะทดสอบในช่วงเวลาที่มีคลื่นความร้อนสั้นๆ สภาวะแห้งแล้งยาวนานเป็นปี หรือช่วงวัฏจักรหนึ่งที่กินเวลาหลายศตวรรษ
“เราเชื่ออย่างจริงจังว่าประเด็นนี้ส่งผลกระทบอย่างกว้างขวางพอที่เราจะมองว่าเป็นปัญหาสำคัญ และต้องได้รับการพิจารณาอย่างจริงจังว่า การกระทำของเราในวันนี้จะส่งผลต่อระดับความรุนแรงในรุ่นลูกหลานในอนาคตได้หรือไม่” เขากล่าวเสริม
เพื่อตัดปัจจัยที่เพิ่มความรุนแรงอื่นๆ ซึ่งไม่เกี่ยวข้องออกไป คณะผู้วิจัยใช้การวิเคราะห์ทางสถิติ โดยเปรียบเทียบสถานที่ทางภูมิศาสตร์เดียวกันแต่ในช่วงเวลาที่ต่างกัน เพื่อให้ผลกระทบเชิงประวัติศาสตร์ทั้งทางด้านรัฐศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิศาสตร์ยังเป็นอันเดียวกัน
นอกจากนี้ พวกเขายังได้พยายามเปรียบเทียบระดับความรุนแรงในพื้นที่ซึ่งมีสภาพอากาศหลากหลาย เพื่อดูว่ามีความแตกต่างจากระดับความรุนแรงในพื้นที่ที่มีอากาศเย็นกว่าอย่างไร
“หลักฐานที่เก็บได้จากทุกกรณี พิสูจน์ให้เห็นว่ามนุษย์ทั่วโลกต่างประสบปัญหาในการปรับตัวให้เข้ากับอุณภูมิที่เพิ่มสูงขึ้น” มาร์แชล เบิร์ก ผู้นำทีมวิจัยอีกคนหนึ่งระบุ
สิ่งที่ยังไม่ค่อยชัดเจนก็คือ เหตุใดอากาศและพฤติกรรมก้าวร้าวของมนุษย์ถึงเกี่ยวโยงกัน โดยที่บรรดานักวิจัยอ้างถึงทฤษฎีจำนวนมาก และชี้ว่าต้องใช้ปัจจัยต่างๆ มากกว่าหนึ่งมาอธิบายจึงจะสามารถตอบคำถามนี้ได้
ในช่วงที่สภาพอากาศแห้งแล้งหรือมีผลผลิตลดลง ปัจจัยทางเศรษฐกิจอาจผลักดันให้กลุ่มต่างๆ ลุกขึ้นมาจับอาวุธ
อัตราการว่างงานที่เพิ่มขึ้นมีแนวโน้มที่จะทำให้คนจำนวนมากต้องรู้สึกผิดหวัง และทำให้คนหนุ่มในเมืองต่างรู้สึกเหนื่อยหน่าย ซึ่งผลักดันให้มีผู้สมัครเป็นทหารกันมาก
นอกจากนี้ อากาศร้อนยังดูเหมือนจะส่งผลกระทบทางสรีรวิทยาที่กระตุ้นให้คนเราแสดงอารมณ์รุนแรงมากขึ้น โดยเป็นสิ่งที่สังเกตเห็นได้หลังจากที่อากาศร้อนขึ้นเพียงไม่กี่ชั่วโมง