ทูตมะกันระรื่นสานสัมพันธ์ญี่ปุ่น แม้มีเรื่องขัดแย้ง

เอเอฟพี - ทูตสูงสุดสหรัฐฯประจำเอเชีย เข้าพบหารือกับรัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่น ในกรุงโตเกียว วันนี้ (5) ขณะที่ยังมีความขัดแย้งเรื่องการทบทวนการตั้งฐานทัพอเมริกันบนเกาะโอกินาวา ส่อแววว่า ความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองจะเริ่มร้าวฉาว ทว่า ทูตอเมริกันไม่ได้แสดงความกังวลแต่อย่างใด

เคิร์ต แคมป์เบลล์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศฝ่ายกิจการเอเชียและแปซิฟิก เข้าพบการือกับ คัตสึยะ โอกาดะ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่น ก่อนที่ประธานาธิบดี บารัค โอบามา จะเดินทางเยือนแดนอาทิตย์อุทัยระหว่างวันที่ 12-13 เดือนนี้

เคิร์ต เผยกับผู้สื่อข่าวหลังการหารือว่า พอใจอย่างยิ่งกับการเตรียมการของญี่ป่นสำหรับการมาเยือนประธานาธิบดีสหรัฐฯ ญี่ปุ่น และสหรัฐฯ ทำงานร่วมมือกันได้ดี และสหรัฐฯจะมุ่งมันเป็นพันธมิตรกับญี่ปุ่นต่อไป อย่างไรก็ตาม เขาไม่ได้กล่าวถึงกรณีที่รัฐบาลกลาง-ขวาของญี่ปุ่นจะทบทวบข้อตกลงการสร้างฐานทัพใหม่ของสหรัฐฯบนเกาะโอกินาวาในปี 2014 ซึ่งสหรัฐฯพยายามเร่งเร้าให้ญี่ปุ่นตัดสินใจก่อนที่โอบามาจะมาเยือน แต่ญี่ปุ่นไม่แยแส และขอเวลาพิจารณาอย่างรอบคอบเสียก่อน

ท่าทีของแคมป์เบลล์คราวนี้ ตรงข้ามอย่างสิ้นเชิงกับความเห็นเมื่อเดือนที่แล้วของรอเบิร์ต เกตส์ รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐฯ ที่บอกว่า โตเกียวต้องเดินหน้าและแก้ไขปัญหาเรื่องฐานทัพก่อนการเยือนของโอบามา โดยแคมป์เบลล์ไม่ตอบคำถามในประเด็นนี้กับผู้สื่อข่าว แต่ระบุเพียงว่า สหรัฐฯตื่นเต้นกับความสัมพันธ์บทต่อไปกับญี่ปุ่น

ความเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้น หลังจากรัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่น ยกเลิกแผนเดินทางเยือนสหรัฐฯในสัปดาห์นี้ เพื่อหารือกับ ฮิลลารี คลินตัน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี.เพราะตารางนัดไม่ลงตัว

ทั้งนี้ วอชิงตันและโตเกียวเป็นพันธมิตรใกล้ชิดกันตั้งแต่ยุคหลังสงคราม สหรัฐฯมีทหารประจำการในญี่ปุ่น ราว 47,000 คน มากกว่าครึ่งอยู่ในฐานทัพบนเกาะโอกินาวา ซึ่งคนท้องถิ่นไม่ค่อยจะชอบใจนัก

รัฐบาลของฮาโตยามะ ซึ่งเข้ามาบริหารประเทศเมื่อกลางเดือนกันยายน แสดงจุดยืนที่ชัดเจนว่า ต้องการจะทบทวนข้อตกลงระหว่างรัฐบาลญี่ปุ่นกับสหรัฐฯ ซึ่งทำกันไว้ตั้งแต่เมื่อปี 2006 ที่กำหนดให้มีการย้ายฐานทัพอากาศฟูเตนมะ บนเกาะโอกินาวา จากย่านที่มีผู้คนอาศัยหนาแน่นในปัจจุบันไปยังเขตติดชายฝั่งที่มีประชากรเบาบางภายในปี 2014 หรืออาจย้ายฐานทัพดังกล่าวออกไปจากเกาะโดยสิ้นเชิง หลังมีเสียงร้องเรียนจากประชาชนเกี่ยวกับเสียงรบกวนจากเครื่องบิน ความกังวลเกี่ยวกับอุบัติเหตุ และการก่ออาชญากรรมในรูปแบบต่างๆ โดยฝีมือกำลังพลของกองทัพสหรัฐฯ

ด้านเจ้าหน้าที่และนายทหารระดับสูงรัฐบาลสหรัฐฯ ย้ำเสมอมาว่า วอชิงตัน ไม่คิดที่จะทบทวนข้อตกลงเรื่องฐานทัพดังกล่าว เพราะเห็นว่าเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญที่ตั้งอยู่ใกล้จีน ไต้หวันและเกาหลีเหนือ

อย่างไรก็ตาม เมื่อวานนี้ นายกฯ ฮาโตยามะ ยังแสดงท่าทีแข็งขัน ว่า เขายังคงต้องการย้ายฐานทัพอากาศฟูเตนมะ ออกจากเกาะโอกินาวะ หรือกระทั่งออกจากญี่ปุ่นไปเลย เพื่อลดภาระให้กับชาวบ้าน หลังมีข้อร้องเรียนจำนวนมาก แต่จะต้องเป็นทางออกที่เหมาะสมและเคารพข้อตกลงอย่างที่สุดด้วย