มะกันหวั่นวิกฤต ศก.ขณะนี้เลวร้ายสุดๆ

เอเจนซี - ชาวอเมริกันจำนวนมากเชื่อว่าวิกฤตเศรษฐกิจขณะนี้เลวร้ายที่สุดเท่าที่เคยประสบมาในชีวิต และนักลงทุนระดับแนวหน้าหลายคนก็กำลังเริ่มรู้สึกเช่นเดียวกัน

ภาวะฟองสบู่แตกในธุรกิจด็อทคอมในปี 2000 และ 2001 หรือแม้กระทั่งวิกฤตการณ์สถาบันออมทรัพย์ "เซฟวิ่ง แอนด์ โลน" ในช่วงปลายทศวรรษ1980 ต่อเนื่องถึงต้นทศวรรษ1990 ดูเหมือนจะเป็นแมวเชื่องๆ ไปเลยเมื่อเทียบกับสถานการณ์ในขณะนี้

ในแง่ของผลกระทบต่อภาวะเศรษฐกิจโลก วิกฤตการณ์ "ต้มยำกุ้ง" หรือวิกฤตการณ์ทางการเงินในภูมิภาคเอเชียปี 1997 และ 1998 ก็ยังเรียกได้ว่าเป็นน้องเมื่อเทียบกับภาวะวิกฤตครั้งนี้

การเปรียบเทียบที่ดูสมน้ำสมเนื้อกันหน่อย เมื่อพิจารณากันถึงเรื่องอัตราเติบโตตกต่ำ อัตราเงินเฟ้อสูง เงินดอลลาร์อ่อนค่า และราคาพลังงานทะยานสูง ก็คือกับช่วงทศวรรษ1970 แต่ครั้งนี้มีวิกฤตการณ์ตลาดบ้านพักอาศัยและราคาสินค้าโภคภัณฑ์สูงกระหน่ำซ้ำเข้ามาด้วย ซึ่งล้วนเป็นภัยคุกคามว่าจะนำไปสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอยยาวนาน

"เป็นวิกฤตการณ์ทางการเงินครั้งร้ายแรงที่สุดในช่วงชีวิตของพวกเรา" นักการเงินชื่อดัง จอร์จ โซรอสกล่าว พร้อมทั้งตั้งข้อสังเกตว่ามันกำลังส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจสหรัฐฯ ทั้งระบบ ไม่ใช่เพียงแค่ตลาดเงินเท่านั้น

"มันเป็นความฝันลมๆ แล้งๆ ชัดๆ ถ้าคุณคิดว่าวิกฤตการณ์แบบนี้จะไม่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจที่แท้จริง เรากำลังเผชิญกับภาวะเศรษฐกิจถดถอยที่คืบคลานเข้ามาอย่างช้า ๆ และยิ่งช้าเท่าไรความรุนแรงของมันก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น"

ความเชื่อมั่นในเฟรดี แมค และแฟนนี เม ที่กำลังถูกกัดกร่อนไปอย่างรวดเร็ว เน้นย้ำถึงสภาพความเลวร้ายของปัญหาที่ระบบการเงินของสหรัฐฯ กำลังเผชิญอยู่ สถาบันการเงินภายใต้การอุปถัมภ์ของรัฐบาลสหรัฐฯ (Government-Sponsored Enterprise - GSE) ทั้ง 2 แห่ง มีภาระหนี้หรือการค้ำประกันหนี้รวมกันเป็นมูลค่า 5 ล้านล้านดอลลาร์ หรือเกือบครึ่งหนึ่งของสินเชื่อเพื่อการเคหะในสหรัฐฯ ทั้งระบบ

ปัจจุบันบ้านพักอาศัยของชาวอเมริกันถูกยึดหรืออายัดตามกฎหมายวันละ 8,000-9,000 ราย สัปดาห์ที่แล้วมูลค่าหุ้นของแฟนนี และเฟรดดี หดหายไปเกือบครึ่ง ทำให้กระทรวงการคลังต้องประกาศมาตรการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน เพื่อคลายความวิตกกังวลเกี่ยวกับสถานะทางการเงินของวิสาหกิจทั้งสอง

ปรากฏการณ์ดังกล่าว เกิดขึ้นในขณะที่ดัชนีราคาหุ้นในตลาดสหรัฐฯตกต่ำลงไปแล้วกว่า 20 เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับจุดสูงสุดเมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ดัชนีตลาดหุ้นยุโรป FTSEurofirst 300 ลดลง 30 เปอร์เซ็นต์ ดัชนีเซี่ยงไฮ้ คอมโพสิต ลดลงไปแล้ว 45 เปอร์เซ็นต์นับตั้งแต่ต้นปี และดัชนีนิกเกอิ 225 ของญี่ปุ่นก็ลดต่ำลงไม่น้อยเช่นกัน

ผู้เชี่ยวชาญที่เคยผ่านวิกฤตการณ์รุนแรงในช่วงทศวรรษ1970 ซึ่งเป็นภาวการณ์เติบโตชะงักงัน เงินเฟ้อสูง ให้ความเห็นว่า สถานการณ์คราวนี้น่าจะรุนแรงกว่า เพราะทั่วโลกได้รับผลกระทบทั่วหน้ากันหมด

ธนาคารกลางของต่างประเทศ ส่วนใหญ่จากภูมิภาคเอเชีย ถือครองพันธบัตรและตราสารหนี้ที่มีสินเชื่อเคหะหนุนหลังของแฟนนี เม และเฟรดดี แมค เป็นมูลค่ารวมกันเกือบ 1 ล้านล้านดอลลาร์

วิกฤตการณ์ครั้งนี้กำลังถูกนำไปเทียบเคียงกับความหายนะทางเศรษฐกิจครั้งใหญ่ หรือ Great Depression ที่เริ่มต้นขึ้นในช่วงทศวรรษ1930 และสิ้นสุดลงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2

จอร์จ ชวาร์ทซ์ ที่ปรึกษาการลงทุนแห่ง ชวาร์ทซ์ อินเวสต์เมนท์ เคาน์เซล กล่าวว่า เขาประกอบอาชีพนี้มาเป็นเวลา 40 ปี ยังไม่เคยเจอกับสถานการณ์เลวร้ายขนาดนี้มาก่อน เขาได้ยินแต่ผู้คนปลอบใจตัวเองต่อเนื่องมาเป็นเดือนแล้วว่า สถานการณ์จะไม่เลวร้ายลงไปกว่านี้ แต่ในความเป็นจริงมันตรงกันข้ามโดยสิ้นเชิง