รองประธานาธิบดี โจ ไบเดน และเจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ เปิดเผยในกรุงปักกิ่งวันพฤหัสบดี (5 ธ.ค.) ว่า ระหว่างเจรจาหารือกันอย่างยาวนานเป็นพิเศษถึง 5 ชั่วโมงครึ่งเมื่อวันพุธ (4) ทั้งไบเดนและประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีนต่างไม่ลดราวาศอกให้แก่กัน ในประเด็นการประกาศพื้นที่ป้องกันภัยทางอากาศของแดนมังกร โดยแทบไม่มีสัญญาณเครื่องบ่งชี้เลยว่า มีความคืบหน้าในการปลดชนวนสถานการณ์ซึ่งรองประธานาธิบดีอเมริกันระบุว่ากำลังสร้างความหวาดหวั่นขึ้นในภูมิภาคแถบนี้
แม้ ไบเดน กล่าวอย่างชัดเจนถึงความกังวลอันล้ำลึกของสหรัฐฯและประเทศอื่นๆ แต่ สี ก็หยิบยกเหตุผลข้อโต้แย้งของฝ่ายจีนขึ้นมาตอบโต้ เพื่ออธิบายยืนยันการที่แดนมังกรประกาศเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศ (ADIZ) เหนือทะเลจีนตะวันออก โดยที่ครอบคลุมถึงหมู่เกาะเตี้ยวอี๋ว์/เซงกากุ หมู่เกาะเล็กๆ ที่ปักกิ่งกับโตเกียวต่างอ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนกันอยู่
ระหว่างการแถลงข่าวร่วมภายหลังการหารือกันในวันพุธ ทั้ง ไบเดน และ สี ต่างไม่ได้เอ่ยพาดพิงถึงเรื่องเขต ADIZ นี้เลย
แต่ในตอนเช้าวันพฤหัสบดี ขณะปราศรัยต่อผู้นำธุรกิจอเมริกันในจีนราว 60 คน ไบเดนกล่าวว่า ในการเจรจากับ สี เขาแสดงออกถึง “ความตรงไปตรงมาอย่างยิ่ง” เกี่ยวกับจุดยืนอันหนักแน่นของสหรัฐฯ ตลอดจนสิ่งที่วอชิงตันคาดหวังจากปักกิ่ง
“การประกาศจัดตั้งเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศขึ้นใหม่อย่างกะทันหันเมื่อเร็วๆ นี้ของจีน สร้างความหวาดวิตกเป็นอย่างมากในภูมิภาคนี้ และผมได้ชี้แจงจุดยืนและความคาดหวังของเราอย่างตรงไปตรงมากับประธานาธิบดีสี” ไบเดนบอก
แต่รองประธานาธิบดีสหรัฐฯก็กล่าวว่า เขายังเสนอประเด็นปัญหานี้จากบริบทที่มีขอบเขตกว้างไกล โดยชี้ให้ทางผู้นำจีนเห็นว่า ขณะที่เศรษฐกิจของแดนมังกรขยายตัว เดิมพันของแดนมังกรซึ่งมีอยู่ในความมั่นคงของภูมิภาคก็เพิ่มพูนขึ้นด้วย ดังนั้น จีนจึงต้องรับผิดชอบมากขึ้นในการสร้างคุณูปการให้แก่สันติภาพและความมั่นคงของภูมิภาค
ทางด้านกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้ออกมาตอบโต้เรื่องนี้ทันทีว่า ปักกิ่งแจ้งกับไบเดนชัดเจนว่า ADIZ สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศและสหรัฐฯ ควรให้ความเคารพ
หง เหล่ย โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนแถลงว่า ระหว่างหารือกับไบเดนนั้น ผู้นำจีนได้ตอกย้ำจุดยืนนี้อีกครั้ง รวมทั้งขอให้อเมริกามองอย่างเป็นกลางและเคารพต่อ ADIZ ของจีน
ขณะเดียวกัน ไชน่าเดลี่ หนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษของทางการจีน ระบุในบทบรรณาธิการฉบับวันพฤหัสบดีว่า จีนและสหรัฐฯ ต้องจัดการกับ “การขาดดุลด้านความไว้ใจ” ขั้นรุนแรง และว่า ปฏิกิริยาของอเมริกาต่อ ADIZ สะท้อนความยากลำบากที่สองประเทศจะเอาชนะความไม่ไว้ใจในกันและกัน
แม้ ไบเดน กล่าวอย่างชัดเจนถึงความกังวลอันล้ำลึกของสหรัฐฯและประเทศอื่นๆ แต่ สี ก็หยิบยกเหตุผลข้อโต้แย้งของฝ่ายจีนขึ้นมาตอบโต้ เพื่ออธิบายยืนยันการที่แดนมังกรประกาศเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศ (ADIZ) เหนือทะเลจีนตะวันออก โดยที่ครอบคลุมถึงหมู่เกาะเตี้ยวอี๋ว์/เซงกากุ หมู่เกาะเล็กๆ ที่ปักกิ่งกับโตเกียวต่างอ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนกันอยู่
ระหว่างการแถลงข่าวร่วมภายหลังการหารือกันในวันพุธ ทั้ง ไบเดน และ สี ต่างไม่ได้เอ่ยพาดพิงถึงเรื่องเขต ADIZ นี้เลย
แต่ในตอนเช้าวันพฤหัสบดี ขณะปราศรัยต่อผู้นำธุรกิจอเมริกันในจีนราว 60 คน ไบเดนกล่าวว่า ในการเจรจากับ สี เขาแสดงออกถึง “ความตรงไปตรงมาอย่างยิ่ง” เกี่ยวกับจุดยืนอันหนักแน่นของสหรัฐฯ ตลอดจนสิ่งที่วอชิงตันคาดหวังจากปักกิ่ง
“การประกาศจัดตั้งเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศขึ้นใหม่อย่างกะทันหันเมื่อเร็วๆ นี้ของจีน สร้างความหวาดวิตกเป็นอย่างมากในภูมิภาคนี้ และผมได้ชี้แจงจุดยืนและความคาดหวังของเราอย่างตรงไปตรงมากับประธานาธิบดีสี” ไบเดนบอก
แต่รองประธานาธิบดีสหรัฐฯก็กล่าวว่า เขายังเสนอประเด็นปัญหานี้จากบริบทที่มีขอบเขตกว้างไกล โดยชี้ให้ทางผู้นำจีนเห็นว่า ขณะที่เศรษฐกิจของแดนมังกรขยายตัว เดิมพันของแดนมังกรซึ่งมีอยู่ในความมั่นคงของภูมิภาคก็เพิ่มพูนขึ้นด้วย ดังนั้น จีนจึงต้องรับผิดชอบมากขึ้นในการสร้างคุณูปการให้แก่สันติภาพและความมั่นคงของภูมิภาค
ทางด้านกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้ออกมาตอบโต้เรื่องนี้ทันทีว่า ปักกิ่งแจ้งกับไบเดนชัดเจนว่า ADIZ สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศและสหรัฐฯ ควรให้ความเคารพ
หง เหล่ย โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนแถลงว่า ระหว่างหารือกับไบเดนนั้น ผู้นำจีนได้ตอกย้ำจุดยืนนี้อีกครั้ง รวมทั้งขอให้อเมริกามองอย่างเป็นกลางและเคารพต่อ ADIZ ของจีน
ขณะเดียวกัน ไชน่าเดลี่ หนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษของทางการจีน ระบุในบทบรรณาธิการฉบับวันพฤหัสบดีว่า จีนและสหรัฐฯ ต้องจัดการกับ “การขาดดุลด้านความไว้ใจ” ขั้นรุนแรง และว่า ปฏิกิริยาของอเมริกาต่อ ADIZ สะท้อนความยากลำบากที่สองประเทศจะเอาชนะความไม่ไว้ใจในกันและกัน
