ไม่ว่าเวลาจะเปลี่ยนผ่านไปนานแค่ไหน “น่าน” ก็ยังเป็นจังหวัดที่ครบรส เต็มเปี่ยมไปด้วยเสน่ห์อารยธรรมอันรุ่งเรืองของเมืองพุทธ ทั้งยังเป็นเมืองเก่ากลางสายหมอกที่มีวัฒนธรรม และวิถีชีวิตคนท้องถิ่นที่น่าหลงไหล ปัจจุบันนับว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ศิลปวัฒนธรรม อบอุ่นหัวใจทุกครั้งที่มาเยือน
วันนี้ขอชวนทุกคนสัมผัสความงามหลายประการของ จ.น่าน แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ศิลปะและวัฒนธรรม ทั้งวิถีชีวิตคนท้องถิ่นที่น่าหลงไหลอบอุ่นหัวใจทุกครั้งที่มาเยือน
น่าน..มีอัตลักษณ์แห่งเมืองพุทธ
ความงามที่ต้องขอหยิบยกมาเป็นความประทับใจในเรื่องของศิลปกรรมทางด้านศาสนา และศูนย์กลางความศรัทธา มาน่านทีไรต้องแวะมาชมความวิจิตรงดงามของ “วัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง” ที่บ้านหนองเต่า ต.ม่วงตึ๊ด อ.ภูเพียง เป็นพระธาตุประจำตัวคนเกิด “ปีเถาะ” หรือ “ปีกระต่าย” ตามคติความเชื่อของชาวล้านนาโบราณเรื่องไหว้พระธาตุเจดีย์ตามปีเกิด 12 นักษัตร
ซึ่งในขณะนี้ทางวัดพระธาตุแช่แห้งก็ได้ทำการบูรณะองค์พระธาตุแช่แห้งครั้งใหญ่ เนื่องในโอกาสเวียงภูเพียงแช่แห้งมีอายุครบ 670 ปี ซึ่งพุทธศาสนิกชนสามารถร่วมทำบุญสมทบการบูรณะองค์พระธาตุได้ตามจิตศรัทธา
และที่ อ.เวียงสา ยังมี “วัดบุญยืน พระอารามหลวง” ที่เป็นหลักฐานความเจริญรุ่งเรืองของเมืองพุทธในอดีต ตั้งแต่สมัยเจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ 56 เป็นต้นมา เมื่อบ้านเมืองเกิดความไม่สงบหรือเกิดภัยธรรมชาติ ในเมืองน่านคราใด เจ้าผู้ครองนครน่านและประชาชนจะประกอบพิธีบวงสรวงสักการะบูชาพระธาตุเจดีย์วัดบุญยืน ซึ่งก่อให้เกิดขวัญกำลังใจต่อประชาชนได้เป็นอย่างดี
น่าน…คือเมืองเก่าที่มีชีวิต
ด้วยความที่ จ.น่าน มีอายุเกือบ 100 ปี เป็นเมืองที่ได้รับอิทธิพลมาจากล้านนา ทุกครั้งที่มาเยือนที่นี่เรามาบริโภคอดีต และร่องรอยการดำรงอยู่ของคนน่าน
ซึ่งที่ “บ้านตั๋วเมืองคุ้ม๙” มีอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านอักษรธรรมล้านนา ซึ่งตัวอักษรนี้จะอยู่ตามวัดใช้ลงอักขระในคัมภีร์ใบลาน ตำรายา ลงยันต์ต่างๆ โดยนักท่องเที่ยวสามารถมาทำกิจกรรมเขียนอักษรธรรมล้านนาเป็นคำต่างๆ หรือเป็นชื่อตัวเองลงบนกระเป๋าผ้าได้
อีกหนึ่งสถานที่เชื่อมต่อกาลเวลาอีกยุคสมัยหนึ่งของน่าน ที่ “พิพิธภัณฑ์ร้านค้าสะดุดเวลา (หนานหล่อ)” คือร้านพาณิชย์ขายส่งและอาคารพาณิชย์สองชั้นหลังแรกใน จ.น่าน
ที่นี่เป็นสถาปัตยกรรมแบบชาวจีนแคระซึ่งก่อตั้งในปี 2490 และภายในยังเก็บข้าวของเครื่องใช้สำหรับซื้อ-ขายในสมัยก่อนไว้ให้ชมอย่างละลานตา ตั้งแต่ ผงซักฟอก สบู่ เครื่องสำอาง เสื้อผ้า รองเท้า ของเล่น อุปกรณ์การเรียน และอื่นๆ ที่จำเป็นในสมัยก่อนอีกมากมาย
น่าน…มรดกทางศิลปะและวัฒนธรรม
หากไม่พูดถึงเรื่องศิลปะและวัฒนธรรม ก็เหมือนไม่ได้มาน่าน เริ่มจากเรื่องความสนใจในการทอผ้าที่เห็นได้ชัดที่ “กลุ่มวิสาหกิจทอผ้าบ้านเฮี้ย แพวฝ้าฝ้าย”
ซึ่งมีการพัฒนาจากการทอฝ้ายดั้งเดิมโดยฝีมือช่างผ้าท้องถิ่นสู่การปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัย มีการออกแบบสีและลวดลายดั้งเดิม อาทิ ลายช้าง ลายมุกกาบปี ลายขอ 7 ไม้ และตัดเย็บแพทเทิร์นออกมาเป็นเสื้อผ้าแฟชั่นที่มีความร่วมสมัยใส่ได้ในชีวิตประจำวัน
รวมถึงในเรื่องของช่างเงิน หรือ สล่าเงิน ครูผู้ชำนาญเฉพาะทางของชาวล้านนา ซึ่งหากใครมองหาของฝากเครื่องเงินก็ต้องแวะที่ “ดอยซิลเวอร์ แฟคทอรี่” ศูนย์หัตถกรรมที่สืบสานศิลปหัตกรรมเครื่องประดับเงินจากบรรพบุรุษรุ่นปู่สืบทอดมาสู่รุ่นลูกหลาน ด้วยประสบการณ์ด้านเครื่องประดับเงินมากกว่า 70 ปี
ที่นี่เป็นทั้งสถานศึกษาและนิทรรศการขนาดย่อม ที่บอกเล่าเรื่องราวของรูปแบบเรื่องเงินที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวอิวเมี่ยน หรือเผ่าเย้า กลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพผ่านสิบสองปันนาและประเทศลาว ก่อนอพยพมาอาศัยในประเทศไทย
น่าน…ครบเครื่องเรื่องอาหารเหนือ
ระหว่างที่ได้สัมผัสความน่ารักของ “น่าน” ยังมีเรื่องอาหารการกินที่สะท้อนความเป็นเมืองที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว ที่แม้ว่าจะเคยเดินทางไปเที่ยวเมืองเหนือที่ไหนก็อาจจะไม่ได้รับประสบการณ์เหมือนที่น่าน
อย่างคาเฟ่ “โรงบ่มปัว คาเฟ่ แอนด์ อีทเทอรี่” อดีตโรงบ่มใบยาสูบเก่าแก่ที่มีอายุถึง 68 ปี บนพื้นที่ 100 ไร่ มีโรงบ่มประมาณ 130 โรง ที่ปลดระวางตัวลงเปิดเป็นคาเฟ่ให้คนรุ่นหลังได้เข้ามานั่งชม
หรือจะเป็นร้านอาหารเหนือท้องถิ่น “บ้านไม้ฅนเมือง” ร้านอาหารท้องถิ่นรสเด็ดซ่อนตัวอยู่ในซอยเล็กๆ หลังวัดบุญยืนที่อยู่คู่เมืองเวียงสามายาวนานกว่า 10 ปี ที่ยังใช้การทำอาหารในหม้อดินเผาบนเตาถ่านแบบดั้งเดิมอยู่
ตลอดจนร้านอาหารเหนือชื่อดัง “เฮือนฮอม” ซึ่งเป็นร้านยอดนิยมในหมู่นักท่องเที่ยว ก็มีรสชาติที่แตกต่างในแบบฉบับอาหารเหนือรสชาติร่วมสมัย
สอบถามข้อมูลการท่องเที่ยว ร้านอาหาร ที่พัก ในจังหวัดน่าน ได้ที่ ททท. สำนักงานน่าน โทร. 0-5471-1217-8 หรือที่เฟซบุ๊ก TAT NAN ททท.สำนักงานน่าน หรือ LINE@ : tat.nan
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline