ตามรอย “หลวงปู่มั่น” บุคคลสำคัญของโลก ที่ “วัดถ้ำสาริกา” จ.นครนายก

ชวนเที่ยวใกล้กรุงฯ ตามรอย “หลวงปู่มั่น” บุคคลสำคัญของโลก ที่ “วัดถ้ำสาริกา” จ.นครนายก ชมถ้ำที่หลวงปู่มั่นใช้ปฏิบัติธรรม และเยี่ยมชม “มิวเซียม ปะพวน” สัมผัสวิถีวัฒนธรรมชาวไทยพวนอันชวนเพลิดเพลินได้อรรถรส

เมื่อปลายปี 2562 “องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ” หรือ “ยูเนสโก” (UNESCO) ได้ประกาศยกย่อง “หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต” พระอริยสงฆ์ชื่อดังของเมืองไทย ให้เป็นบุคคลสำคัญของโลก สาขาสันติภาพ ในวาระปี พ.ศ. 2563-2564 และยังเป็นการเฉลิมฉลองครบรอบ 150 ปี ชาตกาล องค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

ท่องเที่ยวชุมชน ตามรอยองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองและถวายเป็นอาจาริยบูชาแด่องค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) และ มูลนิธิสิริวัฒนภักดี ร่วมกับ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ได้จัด“โครงการท่องเที่ยวโดยชุมชน ตามรอยองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต” ขึ้น เพื่อน้อมรำลึกถึงพระคุณขององค์หลวงปู่มั่น ที่ได้บำเพ็ญคุณประโยชน์อย่างมากมายไว้แก่พระศาสนา และสังคมไทย พร้อมน้อมนำหลักคำสอนมาปฏิบัติสืบต่อไป และยังเป็นการส่งเสริม และสร้างรายได้ และสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจในด้านการท่องเที่ยว โดยชุมชนได้เป็นอย่างดีอีกด้วย


โครงการท่องเที่ยวโดยชุมชน ตามรอยองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ได้ริเริ่มขึ้นตั้งแต่เมื่อปี 2562 มี 36 แห่ง ใน 12 จังหวัด ที่มีความสำคัญและความเชื่อมโยงกับองค์หลวงปู่มั่น ได้แก่ กรุงเทพมหานคร ลพบุรี นครนายก เชียงใหม่ อุบลราชธานี นครพนม สกลนคร อุดรธานี หนองคาย เลย หนองบัวลำภู และอำนาจเจริญ

นายสุรพล เศวตเศรนี รองประธานคณะทำงานโครงการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามรอยองค์หลวงปู่มั่น บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ให้ข้อมูลว่า “จากดำริของนายฐาปน สิริวัฒนภักดี กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ที่ได้จัดทำโครงการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามรอยองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เพื่อให้ประชาชนและพุทธศาสนิกชนได้เข้าไปศึกษาคำสอนอันดีงาม ซึ่งองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโตถือเป็นต้นแบบให้กับพระภิกษุสงฆ์และฆราวาสได้อย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานและการภาวนาเจริญสมาธิ ที่ท่านได้จาริกไปเผยแพร่พระพุทธศาสนาในสถานที่ต่างๆ ทั้งภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย และประเทศใกล้เคียง


“สถานที่เหล่านี้ล้วนเป็นหลักฐานสำคัญ ที่บอกเล่าเรื่องราว และญาณหยั่งรู้อันน่าอัศจรรย์ต่าง ๆ เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมขององค์หลวงปู่มั่น อีกทั้งยังเป็นการช่วยส่งเสริม และสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจในด้านการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่เป็นการกระจายรายได้สู่ชุมชน

“โครงการนี้ยึดหลักในการทำงานร่วมกันระหว่าง บ้าน วัด โรงเรียน ภายใต้หลัก “บวร” และพัฒนาเป็น บริษัท วิสาหกิจชุมชน ราชการ “บวร2” เข้าบูรณาการ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ สร้างรายได้ของชุมชนจากโครงการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่เป็นการกระจายรายได้เข้าสู่ผู้ประกอบการร้านค้าชุมชน ร้านอาหาร โฮมสเตย์ ผู้ผลิตสินค้าชุมชน ของที่ระลึก และพัฒนาต่อยอดให้มีวิสาหกิจเพื่อสังคมในอนาคต” นายสุรพลกล่าว

ตามรอยหลวงปู่มั่น วัดถ้ำสาริกา


สำหรับหนึ่งในสถานที่ทัวร์ธรรมะ ตามรอยหลวงปู่มั่นใกล้กรุงฯอันโดดเด่นก็คือ “วัดถ้ำสาริกา” ตำบลสาริกา อำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก

วัดแห่งนี้ตั้งอยู่บนภูเขาขนาดเล็ก อยู่ไม่ไกลจากน้ำตกสาริกา ภายในบริเวณวัดมีบันไดเดินขึ้นไปมีลักษณะและสภาพป่าเขา บรรยากาศร่มรื่นเป็นธรรมชาติมีกุฎิหลังน้อย ๆ หลายหลังสร้างขึ้นเพื่อสะดวกในการมาสักการะและใช้เป็นสถานที่สำหรับปฏิบัติธรรม

นอกจากนี้ที่นี่ยังมีไฮไลท์คือ “ถ้ำหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต” มีลักษณะเป็นโพรงถ้ำเล็ก ๆ ประมาณ 3 เมตร อยู่ลึกเข้าไปภายใต้ก้อนหินขนาดใหญ่ ซึ่งเคยเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต


วัดถ้ำสาริกา เป็นสถานที่ที่หลวงปู่มั่น เคยมาบำเพ็ญเพียรภายหลังจากได้รับข้อธรรมจาก พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจันโท) อดีตเจ้าอาวาสวัดบรมนิวาส กรุงเทพฯ โดยหลวงปู่มั่นท่านได้จาริกมายังถ้ำสาริกาในช่วงประมาณปี พ.ศ.2455 และได้มาปฏิบัติธรรมอยู่ภายในถ้ำตามที่ได้กล่าวมาข้างต้น

อย่างไรก็ดีเมื่อแรกที่หลวงปู่มั่นมาพำนักต้องประสบกับภาวะอาพาธ ท่านจึงใช้การบำเพ็ญภาวนาเอาชีวิตเข้าแลกจนได้รับ “ธรรมโอสถ” ผ่านวิกฤติหายจากอาพาธมาได้ และด้วยการภาวนาวิปัสสนาอย่างอุกฤษฏ์ต่อเนื่องจนได้รับแสงแห่งปัญญาอันเป็น “ธรรมอัศจรรย์” ซึ่งเป็นประจักษ์พยานแห่งมรรคผลตามคำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า


หลังจากนั้นท่านได้เริ่มออกเผยแผ่ธรรมที่ท่านได้รับจากการบำเพ็ญเพียรที่ถ้ำสาริกาและได้เริ่มรับศิษยานุศิษย์ศึกษาธรรมะอันเป็นจุดเริ่มต้นแห่งกองทัพธรรมพระกัมมัฏฐาน ที่ปัจจุบันได้สาดส่องแสงธรรมออกไปทั่วหล้า

ปัจจุบันวัดถ้ำสาริกา ได้ประดิษฐานรูปหล่อหลวงปู่มั่น ขนาดเล็กกว่าองค์จริงเล็กน้อย ประดิษฐานอยู่ภายในถ้ำหลวงปู่มั่นให้กรายสักการะกัน


ส่วนบริเวณใกล้ ๆ กัน ประดิษฐานพระประธานพระพุทธรูปปางนั่งสมาธิ และรูปหล่อสมเด็จพระพุทธจารย์โต พรหมรังสีสำหรับให้ชาวบ้านหรือพุทธศาสนิกชนได้มาบูชากราบไหว้กัน และมีตู้กระจกซึ่งด้านในมีหุ่นขี้ผึ้งของหลวงปู่มั่นซึ่งเท่ากับขนาดองค์จริงประดิษฐานอยู่

มิวเซียม ปะพวน

นอกจากนี้ ในเส้นทางการตามรอยศรัทธาหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ยังมีจุดที่อยากแนะนำให้ผู้สนใจได้แวะเวียนเข้าไปเยี่ยมชมคือ “มิวเซียม ปะพวน” ที่ปากพลี เป็นพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ ดำเนินการโดย สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) ร่วมกับศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราชวัดฝั่งคลอง ณ วัดฝั่งคลอง ต.เกาะหวาย อ.ปากพลี จ.นครนายก


ที่นี่เป็นหนึ่งในต้นแบบพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ในระดับภูมิภาค และเป็นแหล่งท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์ด้านชาติพันธุ์ของจังหวัดนครนายก บอกเล่าเรื่องราววิถีชีวิต ความเชื่อ ประเพณีและวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ของชาวไทยพวนในอำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก เพื่ออนุรักษ์วิถีชีวิตพื้นบ้านแบบไทยพวน ที่กำลังค่อยๆ สูญหายและถูกกลืนไปกับสังคมไทยสมัยใหม่

มิวเซียม ปะพวน เปิดให้บริการทุกวัน ยกเว้นวันจันทร์ เวลา 09.00-16.00 น. พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ดำเนินการภายใต้แนวคิด Play and Learn เพื่อให้เป็นพิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิตชีวา มีเนื้อหา และกระบวนการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับยุคสมัยผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน


########################

สำหรับผู้สนใจโครงการท่องเที่ยวโดยชุมชน ตามรอยองค์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.luangpumun-cbt.org