วันที่ 23 ตุลาคม ของทุกปี เป็น “วันปิยมหาราช” หรือ วันคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ แห่งราชวงศ์จักรี
ตลอดระยะเวลากว่า 40 ปีที่ทรงครองราชย์ พระองค์ท่านได้เสด็จประพาสทั่วทุกสารทิศ ทั้งในราชอาณาจักรและต่างประเทศ
หลายสถานที่ที่พระองค์ท่านเคยเสด็จไป วันนี้ยังคงมีเรื่องราวความทรงจำใต้พระบารมีให้น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ
และเนื่องในช่วงวันปิยมหาราช เราขอพาไปสัมผัสกับ 5 น้ำตกงามตามรอยเส้นทางเสด็จฯ พระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ ๕ กัน
น้ำตกไทรโยคใหญ่
“น้ำตกไทรโยคใหญ่” ตั้งอยู่ที่อุทยานแห่งชาติไทรโยค จ.กาญจนบุรี เป็นอีกหนึ่งน้ำตกงามในตำนาน มีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า “น้ำตกเขาโจน” ซึ่งตั้งชื่อตามลักษณะของน้ำตกที่ไหลเป็นสายแผ่สยายสวยงามจากหน้าผา ตกลงสู่แม่น้ำแควน้อยราวกับสายน้ำกระโจนลงมา นับเป็นน้ำตกเพียงไม่กี่แห่งในเมืองไทยที่สายน้ำตกไหลลงมาสู่งแม่น้ำโดยตรง
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จประพาสน้ำตกไทรโยคใหญ่ พร้อมทั้งลงสรงน้ำในลำธาร เมื่อวันอาทิตย์ที่ 3 ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 3 พ.ศ. 2420 ปีฉลู จนกลายเป็นแรงบันดาลใจให้ “สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์” ผู้ติดตาม ประพันธ์บทเพลง “เขมรไทรโยค” อันสุดอมตะขึ้นมา บอกเล่าความงดงามของน้ำตกแห่งนี้
น้ำตกพลิ้ว
“น้ำตกพลิ้ว” ตั้งอยู่ที่อุทยานแห่งชาติน้ำตกพลิ้ว จ.จันทบุรี เป็นน้ำตกงามคู่เมืองจันท์ ไหลมาจากเทือกเขาสระบาป ชื่อน้ำตกพลิ้ว สันนิษฐานว่ามาจาก 2 ที่มา คือ 1.มาจากชื่อ “ต้นพลิ้ว” ที่มีขึ้นอยู่ทั่วไปในแถบนี้ 2.มาจากภาษาชอง (ชนเผ่าดั้งเดิมของเมืองจันท์) ที่หมายถึง ทรายหรือหาดทราย
น้ำตกพลิ้วมี 3 ชั้น มีน้ำตลอดทั้งปี ช่วงหน้าฝนมีน้ำมากจะมีสายน้ำ 2 สายไหลมารวมกัน (คล้ายรูปตัว Y) ส่วนในยามหน้าแล้งน้ำน้อยจะเหลือน้ำตกสายเดียวไหลทิ้งตัวลงมาจากผาสูง 20 เมตร ก่อนตกสู่แอ่งน้ำตกเบื้องล่างน้ำใสแจ๋ว ที่มีปลาพลวงจำนวนมากแหวกว่าย
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ เสด็จประพาสน้ำตกพลิ้ว 4 ครั้งด้วยกัน (จากการเสด็จเยือนเมืองจันทบุรี 12 ครั้ง ระหว่างปี พ.ศ. 2417-2424)
บริเวณน้ำตกพลิ้วยังมี 3 สิ่งสำคัญในล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ ได้แก่
-“อลงกรณ์เจดีย์” เป็นเจดีย์ศิลาแลงขนาดเล็ก รัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้สร้างขึ้นในปี พ.ศ.2419 ด้วยทรงชื่นชมโสมนัสในความงดงามของน้ำตกพลิ้ว ทรงยกย่องว่าน้ำตกแห่งนี้มีความงดงามที่สุดในบรรดาน้ำตกที่พระองค์เคยเสด็จประพาส
-“พระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์” สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2551จากความร่วมมือของสมาคมชาวจันทบุรีฯกับชาวเมืองจันท์เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่พระนางเรือล่ม
-“สถูปพระนางเรือล่ม” มีลักษณะเป็นสามเหลี่ยมรูปทรงปิรามิด สร้างขึ้นในปี พ.ศ.2424 เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานแห่งความรักของรัชกาลที่ ๕ ที่มีต่อ “สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์” หรือ “พระนางเรือล่ม” ซึ่งเคยเสด็จประพาสน้ำตกพลิ้ว เมื่อ พ.ศ. 2417 ภายในสถูปบรรจุพระบรมราชสรีรางคาร (เถ้ากระดูก) ของพระนางเรือล่ม
นอกจากน้ำตกพลิ้วแล้ว รัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จ “น้ำตกคลองนารายณ์” (อช.น้ำตกพลิ้ว) เมื่อคราวเสด็จประพาสจันทบุรี พ.ศ.2419 และทรงลงสรงน้ำที่แอ่งกว้างของน้ำตกซึ่งปัจจุบันเรียกว่า “อ่างสรงหรืออ่างหงส์” รวมถึงได้เคยสร้าง “จุลสีห์จุมภตเจดีย์” เป็นอนุสรณ์ ซึ่งปัจจุบันเหลือเพียงร่องรอย เพราะถูกกระแสน้ำพัดพังไปตั้งแต่ปี 2517
น้ำตกธารมะยม
“น้ำตกธารมะยม” เป็นน้ำตกชื่อดังแห่งเกาะช้าง อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง จ.ตราด เดิมเรียกว่า “น้ำตกคลองมะยม” เพราะตั้งอยู่ใกล้กับคลองมะยม
น้ำตกธารมะยม มี 4 ชั้น ไหลผ่านลงมาเป็นชั้น ๆ ตามร่องหินแกรนิต ชั้นที่ 1 แม้จะมีสายน้ำไม่สูงนักแต่ก็เป็นชั้นยอดนิยมเพราะเข้าถึงง่าย ชั้นที่ 2 อยู่เลยถัดไป ส่วนชั้นที่ 3 และ 4 อยู่ในป่าลึกไกลออกไป การเข้าถึงลำบากต้องมีเจ้าหน้าที่นำทาง
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จมาที่น้ำตกธารมะยมแห่งนี้มากถึง 9 ครั้งด้วยกัน (บางข้อมูลก็ว่ามากกว่า 10 ครั้ง) เนื่องจากเป็นอีกหนึ่งน้ำตกที่ทรงโปรดฯ และยังทรงจารึก พระปรมาภิไธยย่อ “จ.ป.ร.” ไว้ที่บริเวณน้ำตกแห่งนี้
นอกจากนี้ในการเสด็จน้ำตกธารมะยมครั้งหนึ่ง รัชกาลที่ ๕ ได้ทรงปีนเขาเพื่อทอดพระเนตรน้ำพุคลองมะยม ซึ่งเป็นน้ำพุเตี้ยๆ ที่พุ่งมาใต้น้ำ ปัจจุบันจะมีให้เห็นเฉพาะฤดูฝนเท่านั้น
น้ำตกกะโรม
“น้ำตกกะโรม” ตั้งอยู่ที่ อุทยานแห่งชาติเขาหลวง จ.นครศรีธรรมราช ชื่อของน้ำตกแห่งนี้สันนิษฐานว่าเพี้ยนมาจาก แหล่งต้นน้ำคือ “เขาโหรม” และลำคลองที่ไหลมาจากธารน้ำตกคือ “คลองโหรม” ที่ต่อมาเรียกขานชื่อเพี้ยนเป็น “น้ำตกกะโรม”
น้ำตกกะโรมเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ที่มีสายน้ำไหลต่อเนื่องกันมากมากถึง 19 ชั้น แต่ว่าทาง อช.เขาหลวง เปิดให้เที่ยวเพียง 4 ชั้น (เพื่อความปลอดภัย) ได้แก่ ชั้น 4 “หนานน้ำราง”, ชั้น 5 “หนานผึ้ง”, ชั้น 6 “หนานเตย” และชั้น 7 “หนานดาดฟ้า” ซึ่งเป็นชั้นที่มีความสวยงามที่สุด มองเห็นสายน้ำไหลพรั่งพรูลงมาจากหน้าผาสูงลาดชัน ราว 45 องศา ลดหลั่นลงมาตามโขดหินกว้างจนถึงแอ่งน้ำใหญ่เบื้องล่าง
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จฯ น้ำตกกะโรม เมื่อปี พ.ศ. 2450 โดยมีพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นดำรงราชานุภาพ พร้อมด้วยลูกยาเธอ 4 พระองค์ ร่วมเสด็จ แต่ไม่ได้สลักพระปรมาภิไธยย่อไว้
น้ำตกธารเสด็จ
“น้ำตกธารเสด็จ” ตั้งอยู่ที่อุทยานแห่งชาติธารเสด็จ-เกาะพะงัน จ.สุราษฎร์ธานี เป็นน้ำตกที่ตั้งอยู่ไม่ไกลจากริมฝั่งถนน สามารถเดินเท้าประมาณ 100 เมตร เข้าถึงตัวน้ำตกได้อย่างไม่ยากเย็น
น้ำตกธารเสด็จ เป็นน้ำตกขนาดเล็ก เกิดจากลำห้วยธารเสด็จ มีสายน้ำไหลลดหลั่นกันลงมาสู่แอ่งน้ำกว้างที่สามารถเล่นน้ำได้ ก่อนจะไหลออกสู่ทะเลที่อ่าวเสด็จ
ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ ทรงโปรดน้ำตกธารเสด็จมาก โดยตลอดรัชกาล พระองค์ท่านเคยเสด็จประพาสน้ำตกแห่งนี้มากถึง 14 ครั้งด้วยกัน ในระหว่างปี พ.ศ. 2432-2452 ซึ่งมีหลักฐานที่ทรงจารึกไว้ที่ก้อนหินบริเวณใกล้ ๆ น้ำตกธารเสด็จ ทั้งพระปรมาภิไธยย่อ จปร. ตัวเลข และตัวอักษรต่าง ๆ ที่มีจารึกไว้นับ 10 แห่ง
สำหรับที่มาของชื่อธารเสด็จนั้น ระบุว่า เมื่อครั้งรัชกาลที่ ๕ ทรงโปรดเสด็จน้ำตกบนเกาะพะงัน แต่ที่ปรากฏในแผนที่บอกแต่ว่ามีน้ำจืด ครั้นเมื่อเสด็จไปทอดพระเนตรเห็นเป็นลำธารใหญ่ จึงเป็นที่สนุกสนาน จึงพระราชทานนามว่า “ธารเสด็จ”
นอกจากน้ำตกธารเสด็จแล้ว บนเกาะพะงัน ยังมีอีก 2 น้ำตกงามที่ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จ ได้แก่
“น้ำตกธารประพาส” เป็นน้ำตกแห่งที่ 2 บนเกาะพะงันที่ได้รับพระราชทานนามจาก รัชกาลที่ ๕ เมื่อคราวเสด็จประพาสรอบอ่าวบ้านดอนในปี พ.ศ. 2432 น้ำตกแห่งนี้ เป็นน้ำตกขนาดเล็กสายน้ำไหลลงสู่ทะเลอ่าวไทยที่อ่าวธารประพาส
-“น้ำตกธารประเวศ” เป็นน้ำตกแห่งที่ 3 ของเกาะพงันที่ได้รับพระราชทานนามจาก รัชกาลที่ ๕ เมื่อคราวเสด็จประพาสรอบอ่าวบ้านดอน ในปี พ.ศ. 2441
และนี่ก็คือ 5 น้ำตกงามในเส้นทางตามรอยเสด็จพระพุทธเจ้าหลวง ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ หนึ่งในกษัตราธิราชผู้ทรงคุณูปการแก่บ้านเมืองของเราอย่างหาที่สุดมิได้
#########################################
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline