ถ้าพูดถึง “น้ำตก” ก็ต้องนึกถึงความเย็นฉ่ำของสายน้ำ ที่ได้แช่เมื่อไหร่ก็สดชื่นเมื่อนั้น แต่ในประเทศไทยก็มี “น้ำตกภูซาง” อยู่ที่อุทยานแห่งชาติภูซาง จ.พะเยา ซึ่งมีความพิเศษต่างจากที่อื่นจนได้รับฉายาว่า “น้ำตกอุ่น แห่งเดียวของเมืองไทย”
โดย “น้ำตกภูซาง” หรือที่รู้จักกันดีว่า "บ่อน้ำอุ่นภูซาง" อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 200 เมตร เป็นน้ำตกขนาดเล็กมีน้ำไหลสม่ำเสมอตลอดปี สูงประมาณ 25 เมตร น้ำที่ไหลมานั้นจะมีความใสและไม่มีกลิ่นของกำมะถัน
ซึ่งจุดเด่นของน้ำตกภูซางจะอยู่ตรงที่เป็นกระแสน้ำอุ่น มีอุณหภูมิประมาณ 35 องศาเซลเซียส สามารถเล่นน้ำอย่างสบายในช่วงฤดูหนาว และเหมาะกับการลงไปอาบแช่ตัวเพื่อสุขภาพ
และนอกจากน้ำตกภูซางแล้ว ภายใน อช. ภูซาง ยังมีแหล่งท่องเที่ยวอีกหลายจุดที่น่าสนใจ ก่อนอื่นขอพาไปทำความรู้จักกับอุทยานฯ แห่งนี้กันเสียก่อน โดย “อุทยานแห่งชาติภูซาง” มีพื้นที่ครอบคลุมเขตอำเภอภูซาง อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา และอำ เภอเทิง จังหวัดเชียงราย
ในสมัยอดีตกาลมีตำนานเล่าสืบต่อกันมาว่า มีปู่กับย่าเป็นนักแสวงบุญได้มาปฏิบัติธรรมอยู่บนภูเขาลูกหนึ่งและได้ก่อสร้างพระธาตุขึ้น ก่อนตายชาวบ้านละแวกนั้นเรียกว่า “พระธาตุปู่สร้าง” และเพี้ยนมาเป็น “ภูซาง” ดังปัจจุบัน
พื้นที่ส่วนใหญ่ของอุทยานฯ เป็นเทือกเขาสลับซับซ้อนติดเขตแดนสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมียอดเขาที่สูงที่สุด คือ “ยอดเขาดอยผาหม่น” ซึ่งเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารของแม่น้ำลาว น้ำหงาว น้ำเปื๋อย น้ำบง และน้ำญวน
สำหรับ “ดอยผาหม่น” (บางครั้งเรียก “ภูผาม่อน” หรือ “ผาหม่นน้อย”) เป็นจุดชมทะเลหมอกที่สวยงามกลางป่าไม้ที่สมบูรณ์ และชมวิวของประเทศลาวได้ โดยมีจุดชมทิวทัศน์ขึ้นชื่อคือ “ดอยชมดาว” ที่มีความสูงกว่าระดับน้ำทะเลโดยประมาณ 1,600 เมตร รองจากภูชี้ฟ้า
และที่ดอยผาหม่นนี้ ยังมีจุดท่องเที่ยวและจุดชมทิวทัศน์สวยๆ อีกหลายแห่ง อย่าง จุดชมทิวทัศน์ดอยเอียน จุดชมทิวทัศน์ป่าแปก จุดชมทิวทัศน์ดอยสามหลี่ยม ซึ่งทุกจุดนั้นมีความสวยงามไม่แพ้กัน
สำหรับแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ ในอุทยานฯ ได้แก่ “น้ำตกห้วยโป่งผา” อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 5 กิโลเมตร เป็นน้ำตกที่มีต้นกำเนิดมาจากเทือกเขาดอยผาหม่น และเป็นต้นกำเนิดของลำน้ำเปื๋อย มีน้ำไหลตลอดปี น้ำตกมีทั้งหมด 19 ชั้น และมีลำห้วยแยกออกมาเป็นน้ำตกอีก 2 สาย แต่ละชั้นของน้ำตกมีความสวยงามแตกต่างกันออกไป
น้ำตกห้วยโป่งผายังเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของ “เต่าปูลู” ซึ่งเป็นสัตว์ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์อีกด้วย ทำให้ที่อุทยานฯ ได้ตั้ง “แหล่งเรียนรู้เต่าปูลู บ้านฮวก” เป็นแหล่งศึกษาและอนุรักษ์เต่าปูลูโดยเฉพาะ
โดยเต่าปูลูนั้นได้รับการประกาศให้เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ประเภทที่ 1 ซึ่งมีลักษณะทั่วไปเป็นสัตว์เลื้อยคลานที่ค่อนข้างแปลก กล่าวคือจะมีหางยาว และส่วนหัวมีขนาดใหญ่ ด้านบนมีแผ่นแข็งปกคลุม ปากงุ้มคล้ายตะขอ มีกามใหญ่และแข็งแรง กระดองมีขนาดเล็ก จึงไม่สามารถหดหัวและคอเข้าในกระดองได้ ส่วนหางมีความยาวมากกว่ากระดอง มีลักษณะเป็นข้อปล้อง รูปสี่เหลี่ยมเรียงต่อกัน
ภายในอุทยานฯ ยังมี “ถ้ำผาแดง” เป็นถ้ำหินปูนขนาดใหญ่ มีความลึกประมาณ 450 เมตร มีหินงอกหินย้อยที่สวยงาม และตรงเพดานผนังถ้ำมีรอยจุดสีน้ำตาลเข้มอยู่ทั่วบริเวณในถ้ำ ซึ่งยังไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่าเกิดจากสาเหตุใด
และยังยังมีถ้ำที่สวยงามอีกหลายแห่ง เช่น ถ้ำน้ำดั้น ถ้ำน้ำลอด ถ้ำผาแดง ซึ่งล้วนเป็นถ้ำหินปูนที่มีหินงอกหินย้อยสวยงามตระการตาไม่แพ้กัน
ในขณะนี้อุทยานแห่งชาติภูซางเปิดการท่องเที่ยวและการพักแรมแล้วแบบ New Normal ภายใต้มาตรการป้องกันโควิด-19 สามารถสอบถามข้อมูลการเดินทางท่องเที่ยวตามจุดท่องเที่ยวต่างๆ ได้ที่เฟซบุ๊กเพจอุทยานแห่งชาติภูซาง - Phu Sang National Park หรือโทร. 09-3293-5099 และ 0-5407-0205
#########################################
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline