"ข้าพเจ้าเห็นพ้องกับรัฐบาลว่า โครงการอเนกประสงค์โครงการแรกของประเทศไทยนี้ เป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาเศรษฐกิจก้าวใหม่ให้ไพศาลออกไป ปัจจุบันน้ำเป็นปัจจัยหล่อเลี้ยงชีวิต และน้ำกับไฟฟ้าส่งเสริมความเจริญก้าวหน้าของชีวิต เมื่อพลเมืองเพิ่มมากและเร็ว ก็ต้องเพิ่มน้ำและไฟฟ้าให้ทันความต้องการของพลเมือง"
พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เนื่องในวโรกาสเสด็จพระราชดำเนินประกอบพิธีเปิดเขื่อนภูมิพล เมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม ปีพ.ศ. 2507
จากพระราชดำรัสนี้ บอกได้ถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ทรงห่วงใยพสกนิกรชาวไทยของพระองค์เป็นอย่างมาก พระองค์ทรงต้องการให้คนไทยมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี พระองค์ทรงสนพระทัยเรื่องน้ำ มีแนวพระราชดำริเรื่องการพัฒนาแหล่งน้ำและเขื่อน เพื่อแก้ปัญหาสำคัญคือการขาดแคลนแหล่งน้ำ เพราะประชาชนชาวไทยส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม พระองค์จึงส่งเสริมให้มีการชลประทาน สร้างฝาย สร้างเขื่อน และนำไปสู่แนวพระราชดำริในการใช้ประโยชน์จากแหล่งผลิตไฟฟ้า ก่อให้เกิดการสร้าง “เขื่อนภูมิพล” ขึ้นมา ที่ให้ประโยชน์ทั้งด้านการเกษตรและการไฟฟ้า เป็นจุดเริ่มต้นโรงไฟฟ้าพลังน้ำขนาดใหญ่ของประเทศ ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทร ทรงพระดำริให้สร้างขึ้น ก่อเกิดประโยชน์มากมายมหาศาลต่อคนไทยทุกคนมาจนทุกวันนี้
“เขื่อนภูมิพล” ตั้งอยู่ที่อำเภอสามเงา จังหวัดตาก เป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งแรกของประเทศไทย เดิมมีชื่อเรียกว่า “เขื่อนยันฮี” เมื่อวันที่ 25 กรกฏาคม ปีพ.ศ. 2500 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้พระราชทานพระปรมาภิไธย ให้เป็นชื่อเขื่อนว่า “เขื่อนภูมิพล” มีลักษณะเป็นเขื่อนคอนกรีตโค้งเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย และในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีรัศมีความโค้ง 250 เมตร ยาม 486 เมตร สันเขื่อนกว้าง 6 เมตร และมีความสูง 154 เมตร ถือเป็นเขื่อนที่สูงติดอันดับ 8 ของโลก อ่างเก็บน้ำสามารถรองรับน้ำได้สูงสุด 13,462 ล้านลูกบาศก์เมตร ซึ่งสร้างปิดกั้นลำน้ำปิง ที่บริเวณเขาแก้ว อำเภอสามเงา จังหวัดตาก
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์การก่อสร้าง เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน ปีพ.ศ. 2504 การก่อสร้างในระยะแรกประกอบด้วยงานก่อสร้างตัวเขื่อน ระบบส่งไฟฟ้าและอาคารโรงไฟฟ้า กระทั่งเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม ปีพ.ศ. 2507 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดเขื่อนภูมิพล ที่ทุกวันนี้ “เขื่อนภูมิพล” ได้ยังประโยชน์ในด้านชลประทานแก่พื้นที่ถึง 10 ล้านไร่ต่อปี อ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนจุน้ำได้ 13,462 ล้านลูกบาศก์เมตร เนื้อที่ผิวน้ำประมาณ 300 ตารางกิโลเมตร ความยาวของลำน้ำจากเขื่อนถึงอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ เป็นระยะทาง 207 กิโลเมตร
นอกจากประโยชน์ทางด้านพลังงานไฟฟ้าและชลประทานแล้ว เขื่อนภูมิพลยังสร้างประโยชน์มากมายหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น การป้องกันน้ำท่วม เป็นแหล่งเพาะพันธ์สัตว์น้ำจืด และยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจที่ชวนเที่ยว ซึ่งในปัจจุบันเขื่อนแห่งนี้ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวในอันดับต้นๆ ของจังหวัดตาก
ถ้าใครได้มีโอกาสเดินทางมาเที่ยวยัง “เขื่อนภูมิพล” จะได้สัมผัสกับแหล่งท่องเที่ยวเด่นๆ ในเขื่อนที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการมาเดินชมความอลังการของเขื่อนคอนกรีตโค้ง ชมวิวทิวทัศน์อันงดงามรอบเขื่อน นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมการล่องเรือ ล่องแพ ชมทิวทัศน์ของทะเลสาบอันกว้างใหญ่ที่สวยงาม แวดล้อมไปด้วยธรรมชาติของขุนเขาน้อย-ใหญ่ ซึ่งในเส้นทางท่องเขื่อนมีจุดน่าสนใจให้แวะชม คือ พระพุทธบาทดอยเขาหนาม ที่เป็นเกาะกลางน้ำ มีวัดพระพุทธบาทประดิษฐานอยู่บนดอย ภายในวัดมีรอยพระพุทธบาทและศาลาประดิษฐานองค์พระประธาน ท่ามกลางทิวทัศน์รอบข้างอันบริสุทธิ์งดงาม
อีกทั้งยังมีเกาะวาเลนไทน์ เกาะเล็กๆ ที่มีหาดทรายสามารถเล่นน้ำได้ นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางไปเที่ยวเกาะทั้งสองได้โดยเช่าเรือจากเขื่อนภูมิพลล่องไปตามลำน้ำ ประมาณ 15 - 30 นาที ส่วนจุดแวะชมอื่นๆก็มี เขาคันเบ็ด วัดพระธาตุแก่งสร้อย ซึ่งถ้าหากใครติดใจบรรยากาศของเขื่อน อยากพักค้างคืนก็มีแพลักษณะโฮมสเตย์ให้นอนพักค้างคืน
ขึ้นจากที่เที่ยวทางน้ำแล้ว ก็มาเที่ยวกับสถานที่ท่องเที่ยวบนบกกันต่อ มีที่ชวนเที่ยวหลายแห่ง ไม่ว่าจะเป็นอาคารเฉลิมพระเกียรติ ที่สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ ในวันที่ 5 ธันวาคม ปีพ.ศ. 2542 โดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
โดยอาคารเฉลิมพระเกียรติ เป็นอาคารหลังคาทรงไทยประยุกต์ คอนกรีตเสริมเหล็กชั้นเดียว 2 หลัง เชื่อมต่อกัน แบ่งพื้นที่เป็น ห้องโถงใหญ่ จำนวน 2 ห้อง ซึ่งจัดแสดงโครงการพระราชดำริ 1 ห้อง และจัดบรรยาย ฉายสื่อ ขนาดบรรจุคนได้ 80 ที่นั่ง อีก 1 ห้อง นอกจากนี้ ยังมีห้องจำหน่ายสินค้าของโครงการหลวง เช่นสินค้าจิตรลดา สินค้าสายใจไทย , ดอยคำ , ภูฟ้า ฯลฯ ภายนอกอาคาร มีการจัดแต่งภูมิทัศน์อย่างสวยงาม จัดแสดงแบบจำลองสิ่งประดิษฐ์ในพระราชดำริ เช่น กังหันน้ำชัยพัฒนา , เสาอากาศสุธี และยังมีการจัดแสดงอุปกรณ์ผลิตไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่บริเวณกลางแจ้งอีกด้วย
นอกจากนี้สถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆ ในบริเวณเขื่อนภูมิพลก็ยังมี การสักการะองค์พระสุริยเทพ และหลวงพ่อเจ็ดกษัตริย์ ณ ยอดเขาบนสันเขื่อน หรือใครจะออกกำลังกายเบาๆกับการเดินเล่นชมสวนน้ำพระทัย ซึ่งเป็นสวนสาธารณะแนวสุขภาพท่ามกลางบรรยากาศอันร่มรื่น ที่สร้างขึ้นในวโรกาสทรงมีพระชนมายุครบ 60 พรรษา
ส่วนถ้าใครชื่นชอบกิจกรรมแนวผจญภัยเล็กๆ ที่เขื่อนภูมิพลก็มีจักรยานเสือภูเขาให้ขี่เที่ยว มีกิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติ และมีเรือคายัค ให้พายในทะเลสาบ ชมทัศนียภาพความงดงามของเขื่อนภูมิพลกันอย่างเพลิดเพลิน
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com