การประกาศ ซื้อหุ้นธนาคาร พีที แอสทร่า อินเตอร์เนชั่นแนล ทีบีเค หรือเพอร์มาตา ของอินโดนีเซีย ส่งผลให้หุ้นธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) หรือ BBL ถูกถล่มขาย จนทรุดหนักทันที
ธนาคารกรุงเทพประกาศเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 12 ธันวาคมที่ผ่านมา ได้ทำสัญญาซื้อหุ้นเพอร์มาตาจากธนาคารสแตนดาร์ด ชาร์เตอร์ด จำนวน 24,991.42 ล้านหุ้น หรือ 89.12% ของทุนจดทะเบียน ใช้เงินจำนวนทั้งสิ้น 8.10 หมื่นล้านบาท โดยใช้เงินทุนภายในและแหล่งเงินทุนจากการจัดหาของธนาคาร และไม่มีแผนการเพิ่มทุนเพื่อนำเงินซื้อหุ้นเพอร์มาตา
นอกจากนั้น จะทำเทนเดอร์ออฟเฟอร์ หรือจัดทำคำเสนอซื้อหุ้นจากผู้ถือหุ้นเพอร์มาตาทั่วไป ในส่วนที่เหลืออีก 10.88% ของทุนจดทะเบียน
รวมแล้ว BBL จะใช้เงินประมาณ 9 หมื่นล้านบาท ในการซื้อหุ้นเพอร์มาตาทั้งหมด
เพอร์มาตาเป็นธนาคารพาณิชย์ชั้นนำของอินโดนีเซีย ก่อตั้งปี 2498 มีลูกค้ากว่า 3.5 ล้านราย มีสำนักงาน 332 แห่ง ยอดปล่อยสินเชื่อกว่า 234,000 ล้านบาท ยอดเงินฝาก 259,000 ล้านบาท พนักงานรวมทั้งสิ้น 7,670 คน เข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์อินโดนีเซียเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2562
BBL ระบุว่า การซื้อเพอร์มาตา จะทำให้ธนาคารเข้าถึงตลาดอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในอาเซียน มีประชากร 267 ล้านคน โดยธุรกรรมการซื้อหุ้นเพอร์มาตาจะแล้วเสร็จในปี 2563
การซื้อเพอร์มาตา ควรจะเป็นปัจจัยบวกต่อธนาคารกรุงเทพ เพราะเป็นการขยายฐานการลงทุนไปต่างประเทศ เพื่อเพิ่มช่องทางรายได้ เนื่องจากรายได้จากการปล่อยสินเชื่อภายในประเทศชะลอตัว
แต่การ ซื้อเพอร์มาตากลับเป็นข่าวร้ายชิ้นใหญ่ และจุดชนวนการเทขายหุ้นธนาคารกรุงเทพอย่างหนัก 2 วันติด คือ วันพฤหัสบดีที่ 12 ธันวาคม ซึ่งราคาหุ้นทรุดลงมา 7.50 บาท และวันศุกร์ที่ 13 ธันวาคมยังถูกเทขาย ราคาทรุดลงอีก 10 บาท
เพียงช่วง 2 วันทำการ หุ้น BBL ทรุด 17.50 บาท หรือทรุดลงกว่า 10% โดยปิดเมื่อวันศุกร์ที่ 151.50 บาท
แม้ไม่มีข่าวยืนยันว่า ต่างชาติเป็นผู้ถล่มขาย แต่ดูจากการซื้อขายหุ้นของนักลงทุนรายกลุ่ม เมื่อวันพฤหัสบดีและวันศุกร์ที่ผ่านมา ปรากฏยอดการขายหุ้นสุทธิของต่างชาติพุ่งขึ้นมาอย่างมีนัย สอดคล้องต่อมูลค่าการซื้อขายหุ้น BBL ที่เติบโตขึ้นอย่างผิดปกติ
วันพฤหัสบดี หุ้น BBL มีมูลค่าซื้อขายทั้งสิ้น 6,645.35 ล้านบาท ขณะที่ต่างชาติขายหุ้นสุทธิ 2,873.97 ล้านบาท ส่วนวันศุกร์หุ้น BBL มีมูลค่าซื้อขายทั้งสิ้น 13,065.46 ล้านบาท ส่วนต่างชาติมียอดขายหุ้นสุทธิ 6,946.64 ล้านบาท ทั้งที่วันพุธเริ่มเข้ามาช้อนซื้อหุ้นสุทธิ 1,360.84 ล้านบาท
ดังนั้น แรงขายที่ไหลทะลักเข้ามาใน BBL น่าจะเป็นของต่างชาติ
สาเหตุที่ต่างชาติถล่มขาย อาจเป็นเพราะเห็นว่า ราคาหุ้นเพอร์มาตาที่ธนาคารกรุงเทพซื้อนั้น แพงเกินไป โดยเทียบราคากับมูลค่าหุ้นตามบัญชีประมาณ 1.77 เท่า ส่วนค่า พี/อี เรโช ประมาณ 46 เท่า เพราะปีล่าสุดเพอร์มาตามีกำไรสุทธิเพียง 1,900 ล้านบาท
ผู้ถือหุ้นธนาคารกรุงเทพส่วนใหญ่เป็นนักลงทุนรายย่อย โดยมีจำนวน 32,741 ราย ถือหุ้นรวมกัน 98.57% ส่วนนักลงทุนต่างชาติถือหุ้นผ่าน บริษัท ไทยเอ็นวีดีอาร์ จำกัด ซึ่งถือหุ้น BBL รวม 31.12% ของทุนจดทะเบียน
BBL จัดเป็นหุ้นแบงก์ขนาดใหญ่ปัจจัยพื้นฐานดี เหมาะถือเพื่อการลงทุนระยะยาว โดยมีค่า พี/อี เรโช ประมาณ 8 เท่า อัตราเงินปันผลตอบแทน 4.29% ผลประกอบการเติบโตต่อเนื่อง
นักลงทุนที่ถือหุ้น BBL คงคิดว่า น่าจะปลอดภัยกับการลงทุนในหุ้นแบงก์ตัวนี้
แต่การประกาศซื้อหุ้นเพอร์มาตา ซึ่งจุดชนวนให้ฝรั่งแห่ขายทิ้งหุ้น BBL จนราคาทรุดฮวบ ทำให้ผู้ถือหุ้นรายย่อยต้องเสียขวัญ
เพราะไม่อาจประเมินได้ว่า หุ้น BBL ซึมซับรับข่าวร้ายการซื้อหุ้นแบงก์อินโดนีเซียเสร็จสิ้นหรือยัง และฝรั่งทิ้งหุ้นหมดหรือยัง
ฝรั่งเผ่นหนีจาก BBL ไปแล้ว ส่วนนักลงทุนรายย่อยหนีไม่ทัน ต้องถามตัวเองว่า จะเอาอย่างไร จะปล่อยให้ฝ่ายบริหารธนาคารกรุงเทพซื้อหุ้นเพอร์มาตาในราคาที่แพงเกินไปหรือไม่
ถ้าไม่เห็นชอบ สามารถใช้สิทธิล้มมติของคณะกรรมการธนาคาร โดยโหวตคัดค้านในการประชุมวิสามัญผู้ถือหุ้น และทำให้สัญญาซื้อหุ้นเพอร์มาตาถูกฉีกโดยปริยาย
หุ้นเพอร์มาตาที่ซื้อขายในตลาดหุ้นอินโดนีเซีย เมื่อต้นปียังเคลื่อนไหวในระดับ 600 รูเปียห์ แต่ปรับตัวขึ้นต่อเนื่อง จนปิดเมื่อวันศุกร์ที่ 13 ธันวาคมที่ 1,275 รูเปียห์ ขณะที่ราคาหุ้นที่ธนาคารกรุงเทพทำสัญญาซื้อจากสแตนดาร์ด ชาร์เตอร์ด ราคาประมาณ 1,489 รูเปียห์
ราคาหุ้นเพอร์มาตาในกระดานหุ้นอินโดนีเซียต่ำกว่าราคาหุ้นที่ธนาคารกรุงเทพซื้อประมาณ 17% ทั้งที่ราคาหุ้นในกระดานน่าจะดีดตัวขึ้นไปในระดับใกล้เคียงกับราคาหุ้นที่ธนาคารกรุงเทพจะซื้อและทำเทนเดอร์ออฟเฟอร์
การที่ หุ้นเพอร์มาตาในกระดานหุ้นอินโดนีเซียไม่ขานรับข่าว การทำสัญญาซื้อขายหุ้นระหว่างธนาคารกรุงเทพกับธนาคารสแตนดาร์ด ชาร์เตอร์ดนั้น เป็นไปได้หรือไม่ว่า
นักลงทุนอินโดนีเซียกลัวว่า กองทุนต่างชาติและนักลงทุนรายย่อยที่ที่ถือหุ้น BBL อาจโหวตคว่ำแผนซื้อหุ้นเพอร์มาตา
