“คลัง” เตรียมเสนอปฏิรูป 3 กรมจัดเก็บภาษี โดยนำ จนท. ด้านนโยบายแต่ละกรมมาอยู่รวมกัน โดยตั้งองค์กรกึ่งอิสระ เชื่อมข้อมูลเป็น Big Data ติดตามการหลีกเลี่ยงภาษี
นายสมชัย สัจจพงษ์ ปลัดกระทรวงการคลัง กล่าวว่า กระทรวงการคลังอยู่ระหว่างศึกษาการปฏิรูประบบการจัดเก็บภาษีของ 3 กรมจัดเก็บภาษี ทั้งกรมสรรพากร ศุลกากร สรรพสามิต หน่วยงานจัดเก็บภาษีกึ่งอิสระ หรือ SARA (Semi-autonomous Revenue Agency) ด้วยการนำเจ้าหน้าที่ด้านนโยบายการจัดเก็บภาษีแต่ละกรมมารวมอยู่ในองค์กรเดียวกัน เพื่อตั้งเป็นองค์กรอิสระเหมือนธนาคารแห่งประเทศ (ธปท.) เพื่อให้แผนการศึกษานโยบายการจัดเก็บมารวมอยู่ในส่วนกลาง ส่วนภาคปฏิบัติการจัดเก็บภาษีแต่ละด้าน มุ่งจัดเก็บภาษีแต่ละประเภทองค์กรดังกล่าวว่ามีรูปแบบกึ่งอิสระ แต่รับนโยบายจากรัฐบาล โดยไม่อิสระมากเหมือนกับ ธปท.
นายสมชัย กล่าวว่า หลังจากศึกษาต้นทุนการบริหารงานภาษี ด้วยการนำรายได้ภาษีเทียบกับค่าใช้จ่ายการดำเนินงาน พบว่ากรมศุลกากรมีต้นทุนร้อยละ 5 เทียบกับรายได้อากร กรมสรรพสามิตมีต้นทุนเฉลี่ยร้อยละ 1.4 กรมสรรพากรร้อยละ 1 ทำให้ไทยมีต้นทุนรวม 3 กรมจัดเก็บภาษีร้อยละ 2 ของรายได้ หรือมีต้นทุนบุคลากร 70,000 บาทต่อราย ขณะที่ประเทศพัฒนาแล้วมีต้นทุนร้อยละ 1.04 เพราะนำเทคโนโลยีมาปรับใช้รูปแบบองค์กร จึงต้องยกร่างพระราชบัญญัติให้มีกฎหมายรองรับ โดยกระทรวงการคลังเป็นผู้กำหนดนโยบายภาษีและเกณฑ์การประเมินผลการทำงาน แต่จะไม่แทรกแซงการบริหารงานภายในของ SARA คณะกรรมการอาจต้องนำภาคเอกชนเข้ามาเป็นตัวแทน เพื่อสะท้อนปัญหาและร่วมปรับปรุงระบบจัดเก็บภาษีได้ดีขึ้น แนวทางทั้งหมดยังต้องเสนอรัฐมนตรีคลังพิจารณาเพิ่มเติม
นายนรินทร์ กัลยาณมิตร รองปลัดกระทรวงการคลัง กล่าวว่า กระทรวงคลังเดินหน้าจัดทำ Big Data ตามนโยบายของรัฐบาลในการจัดเก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลของ 3 กรมจัดเก็บภาษีมาใช้ประโยชน์ร่วมกัน เพราะเมื่อนำระบบประมวลผลข้อมูลมาใช้งานและบูรณาการร่วมกันแล้ว จะติดตามการหลีกเลี่ยงภาษีได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การสำแดงนำเข้ามือถือจากต่างประเทศราคา 1,000 บาทต่อเครื่อง แต่พบว่าเมื่อนำมาขายปลีกราคาสูงถึงหมื่นกว่าบาท เมื่อมีระบบติดตาม Tax monitor ระบบเสิร์ชค้นหาข้อมูล มีประสิทธิภาพ จะพบข้อมูลน่าสงสัยหลายด้าน จากนั้น จะส่งให้ส่วนงานปฏิบัติ ส่วนงานในภูมิภาคติดตามดูแล เช่น ด่านชายแดนทำการตรวจสอบแล้วรายงานมายังส่วนกลาง จึงเป็นนวัตกรรมใหม่ในการใช้ระบบข้อมูลนับแสนนับล้านรายการจากทั้ง 3 กรมจัดเก็บ หากใช้บุคลากรนั่งดูเอกสารเป็นรายแผ่นคงใช้เวลาหลายเดือน แต่ระบบคอมพิวเตอร์เพียงไม่ถึงชั่วโมงสามารถประมวลผลได้ ทั้งการขยายฐานภาษี และจัดเก็บภาษี ให้มีประสิทธิภาพโดยไม่ต้องปรับเพิ่มอัตราภาษี
