ราคาหุ้นการบินไทยในช่วงที่ผ่านมาถือว่าปรับตัวขึ้นมาได้แรงพอสมควร อาจจะเป็นเพราะการออกมาแถลงของผู้บริหารที่แสดงความมั่นใจว่าผลประกอบการในปีนี้น่าจะกลับมา “พลิกกลับเป็นกำไร” ได้ รวมถึงแผนที่ปรับโครงสร้างองค์กรครั้งใหญ่ให้มีความสามารถในการแข่งขันมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม ในแง่ของ Business Model รวมถึงการแข่งขันในอุตสาหกรรมการบินแล้ว การพลิกฟื้นการบินไทยอาจไม่ใช่เรื่องง่ายนัก ลองไปดูกันว่าการบินไทยต้องเจออุปสรรคอะไรบ้าง
ข้อแรก..คู่แข่งในระดับเดียวกันนั่นคือ สายการบินชาติอาหรับ ไม่ว่าจะเป็นเอมิเรตส์แอร์ไลน์ กาตาร์ เอติฮัด ฯลฯ ล้วนแล้วแต่มีความแข็งแกร่งทางธุรกิจอย่างมาก ในตลาดสายการบินระดับบนถือว่าเอาชนะคู่แข่งจากทั่วโลกได้เกือบทั้งหมด ทั้งในแง่ของความเป็นพรีเมียม แต่มีราคาค่าตั๋วที่ถูกกว่าสายการบินแห่งชาติของประเทศอื่นๆ อย่างมาก โดยเฉพาะฝั่งยุโรป จุดที่สายการบินเหล่านี้ได้เปรียบคือ ต้นทุนค่าน้ำมันที่ถูกมากๆ เห็นได้ว่าทุกเที่ยวบินระยะไกลต้องแวะจอดเติมน้ำมันที่ตะวันออกกลางเสมอ
ใครที่เที่ยวยุโรปประจำจะเห็นได้ว่าราคาค่าตั๋วถูกกว่าการบินไทยกว่าครึ่งหนึ่ง สาเหตุหลักมาจากต้นทุนค่าน้ำมันที่ถูกนี่เอง ในตลาดระดับบนต้อมยอมรับว่าการบินไทยสูญเสียแบรนด์ของการเป็นสายการบินชั้นนำไปพอสมควร อีกทั้งในแง่ราคายังไม่สามารถสู้กับสายการบินจากอาหรับได้
ข้อสอง..การเกิดขึ้นของสายการบินต้นทุนต่ำ ทำให้การบินไทยสูญเสียตลาดเที่ยวบินในประเทศไปอย่างมาก เนื่องจากราคาค่าตั๋วที่โลว์คอสต์แอร์ไลน์ให้ต่ำกว่าการบินไทยหลายเท่า โดยเฉพาะช่วงโปรโมชัน ซึ่งผู้โดยสารส่วนมากไม่ต้องการจะจ่ายแพงเพื่อแลกต่อการเดินทางเพียงไม่ถึงหนึ่งชั่วโมง จุดนี้ถือว่าสร้างความลำบากให้การบินไทยอย่างมาก
ขณะที่เที่ยวบินประเทศรอบข้าง หรือในเอเชียอย่าง จีน เกาหลี ญี่ปุ่น ก็ถูกคุกคามจากสายการบินต้นทุนต่ำที่หันมาจับตลาดดังกล่าวเช่นกันด้วยราคาตั๋วที่ถูกกว่าเป็นเท่าตัว นอกจากนี้ นักท่องเที่ยวชาวจีนซึ่งเป็นตลาดหลักที่สร้างรายได้เป็นอย่างดีก็อยู่ในมือของสายการบินแอร์เอเชียเป็นหลัก ซึ่งมีเที่ยวบินไปเกือบทุกเมืองใหญ่ของจีน ขณะที่การบินไทยยังมีส่วนแบ่งตลาดจีนที่น้อยกว่า
สรุปแล้ว ทั้งตลาดบน และตลาดล่าง การบินไทยยากที่จะแข่งขันกับคู่แข่งได้ ความเห็นส่วนตัวมองว่าตลาดกลางของธุรกิจการบินในปัจจุบันกำลังเลือนหายไป เพราะนักเดินทางต้องการที่จะได้รับความสะดวกสบายในระดับพรีเมียมกับต้นทุนเดินทางที่ถูกเท่านั้น
ในส่วนของโครงสร้างภายใน สิ่งที่การบินไทยต้องรีบแก้ไขอย่างเร็วที่สุดคือ ระบบการจำหน่ายตั๋ว ซึ่งที่ผ่านมา พึ่งพิงเอเยนซีค่อนข้างมาก ทำให้ไม่ได้รับส่วนแบ่งรายได้ค่าตั๋วอย่างเต็มที่ รวมถึงโครงสร้างบุคลากรที่ยังมีจำนวนสูงเมื่อเทียบกับสายการบินอื่นที่บริหารทรัพยากรบุคคลได้ดีกว่า 2 ประเด็นนี้เป็นปัญหาที่ผู้บริหารชุดปัจจุบันกำลังแก้ไขอยู่แล้ว แต่ในแง่ของการแข่งขัน ต้องยอมรับว่าการบินไทยต้อง “เหนื่อย” พอสมควร
นเรศ เหล่าพรรณราย
ติดตามรายละเอียดของโครงการได้ที่ www.supertrader.co.th
SuperTrader รายการเรียลิตีการลงทุนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประเทศ เข้มข้นด้วยความรู้จากโค้ชผู้มากประสบการณ์ ผ่านบททดสอบจากตลาดหุ้นจริง
