คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”
เหตุเกิดเมื่อเช้านี้กับเจ้าเก่ง จอมตตีไกลของเรา ถูกลูกกอล์ฟไม่ทราบแหล่งลอยมาอัดเต็ที่ต้นขาอย่างจัง จนปวดบวมทันตาถึงกับต้องเยก เข้าไปพักในซุ้มน้ำ ยังดีที่สาวน้อยนักกอล์ฟมื่อใหม่เอี่ยม เข้ามาขอโทษขอโพยและยังรับผิดชอบ ด้วยการช่วยประคบเย็นให้อย่างดี ทำให้ไอ้อ้วนของเราใจอ่อน ไม่เอาโทษ เพียงแต่ขอชื่อและแลกเบอร์โทรไว้
‘แผลดูดีนะ เขียวช้ำ แต่บวมลดลงแล้ว ประคบเย็นต่อ พรุ่งนี้ก็คงตีต่อได้’ คุณชูสง่าดูบาดแผล แล้วพูดให้กำลังใจลูกก๊วน ผลสงหันไปหาพี่หมอ ‘เออ...หมอ เมื่อไหร่ประคบร้อน แล้วเมื่อไรประคบเย็น เฮียสับสนทุกทีเลย’
หลายครั้งที่ เมื่อเกิดอาการบาดเจ็บ เราจะใช้วิธีประคบเพื่อบรรเทาอาการปวด แต่บางครั้งก็สงสัยว่า ควรจะประคบร้อน หรือ ประคบเย็น ไม่แน่ใจว่าอาการแบบไหนควรประคบแบบใดประคบเย็น
หากมีอาการปวดหรือได้รับบาดเจ็บเฉียบพลัน ควรประคบด้วยน้ำแข็งหรือน้ำเย็น (ภายใน 24-48 ชั่วโมง ) ประคบนาน 20 – 30 นาที วันละ 2-3 ครั้ง
อาการที่ควรประคบเย็น เช่นปวดศรีษะ มีไข้สูง ปวดฟัน ปวดข้อเท้า ข้อเคล็ด เลือดกำเดาไหล แขนขากระแทกกับของแข็ง ที่คาดว่าจะเกิดฟกช้ำร้ำดำเซียน หรือปวดบวมบริเวณอื่นๆ ที่เกิดจากการได้รับบาดเจ็บ หรือเพิ่งมีอาการใหม่ๆ
อาจใช้เจลสำหรับประคบร้อน- เย็น แบบสำเร็จรูป หรือทำรางน้ำแข็งขึ้นใช้เอง โดยการใช้ถุงพลาสติก ขนาดพอเหมาะ แล้วเตมน้ำเปล่า ผสมน้ำแข็งอย่างละครึ่งลงไปในถุง ตรวจสอบว่าไม่เย็นเกินไปดดยการนำมาทดลองประคบผิวหนัง
ถ้าบริเวณที่มีอาการเป็นบริเวณมือ แขน ขา หรือเท้า อาจใช้การแช่ในภาชนะทีบรจุน้ำแข็งแทน โดยแช่นาน 15-20 นาที
-ประคบร้อน
การประคบร้อนจะเริ่มใช้หลังจาก มีอาการไปแล้ว 48 ชั่วโมง ให้ประคบครั้งละ 15 -20 นาที
วันละ 2 – 3 ครั้ง เพื่อลดอาการปวด และผ่อนคลายกล้ามเนื้อ อาการที่ควรประคมร้อน เช่น ปวดตึงของกล้ามเนื้อบริเวณคอ บ่า ไหล่ น่อง ปวดประจำเดือน รวมถึงรอยฟกช้ำ ดำเขียวที่เกิดมาแล้ว มากกว่า 48ชั่วโมง
อาจใช้เจลสำหรับ ประคบร้อน – เย็นแบบสำเร็จรูป ใช้กระเป็นน้ำร้อน หรืออาจใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำร้อน โดยอุณหภูมิ ที่เหมาะไม่ควรเกิน 45 องศาเซลเซียส
สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึง คือไม่ควรประคบ นานหรือถี่เกินไป และต้องประคบร้อนในบริเวณที่มีบาดแผลเปิด หือ มีเลือดออก เพราะจะยิ่งทำให้มีอาการอักเสบเพิ่มมากขึ้นจุดประคบร้อนได้ก็ต่อเมื่อ การอักเสบน้อยลงแล้ว ซึ่งสังเกตได้จากไม่มีอาการบวมแดงร้อน
-ผู้สูงอายุ เด็ก ประคบร้อน เมื่อประคบเย็น
ผู้สูงอายุ และเด็กๆ มีผิวหนังที่บางกว่าวัยอื่นๆ การประคบเย็น หรือร้อน ควรทดสอบให้ แน่ว่าไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป การประคบร้อนหรือเย็นก็ไม่ควรประคบนานเกินไป
การแช่เท้าด้วยน้ำอุ่น หรือนอนแช่ในน้ำอุ่น ช่วยการผ่อนสบาย กระตุ้นการไหลเวียโลหิต กล้ามเนื้อ เส้นเย็นได้ แต่อาจต้องวุดอุณหูมิให้ถูกต้องเหมาะสมด้วย
