คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”
"หมอโรงพยาบาลนี้เว่อร์ไปไหมครับพี่หมอ" เจ้าเก่งตั้งคำถาม
พี่หมองงพร้อมทำหน้าตาขึงขัง "อะไรวะเก่งทำไมมึงไปว่าอาจารย์หมอขนาดนั้น"
"ก็เฮียแกมาตรวจเรื่องปวดเข่าหมอจับเอ็กซเรย์ยังไม่พอยังส่งไปตรวจปัสสาวะด้วยไม่เห็นเกี่ยวกันเลย"
"อ๋อมันเป็นนวัตกรรมใหม่ในการตรวจหาภาวะข้อเข่าเสื่อมรู้แต่เนิ่นๆ จะได้ไม่ต้องถึงขั้นผ่าตัด"
ข้อเข่าเสื่อมเกิดได้กับทุกคนไม่เฉพาะกับผู้สูงวัยเท่านั้นและปัจจุบันเรามีวิธีตรวจภาวะข้อเข่าเสื่อมแต่เนิ่นๆ โดยการตรวจจากค่า Urine CTX-II ซึ่งเป็นนวัตกรรมใหม่ ซึ่งภาวะข้อเข่าเสื่อมเกิดจากมีการเปลี่ยนแปลงของผิวข้อเข่าแบ่งเป็น 3 ระยะคือ
ระยะที่ 1 เป็นช่วงที่ผิวข้อกำลังถูกทำลาย แต่ยังไม่มีการอักเสบ กระบวนการนี้จะก่อให้เกิดสารชีวภาพที่เรียกว่า Urine CTX-II
ระยะที่ 2 เป็นช่วงที่ผิวข้อมีการอักเสบในระดับเซลล์แล้ว การรักษาจึงมุ่งเน้นไปที่การรักษาอาการอักเสบเพื่อชะลอเวลาที่ข้อเริ่มเปลี่ยนแปลง
ระยะที่ 3 เป็นช่วงที่โครงสร้างของข้อเปลี่ยนแปลงไปแล้ว การรักษาจึงเน้นลดอาการปวดและสร้างความแข็งแรง ซึ่งก็คือการผ่าตัดข้อเข่า
- ตรวจหาค่า Urine CTX-II เช็กความเสี่ยงตั้งแต่ระยะแรก
วิธีนี้เป็นวิธีใหม่ที่เรียกว่า Bio Marker ที่สามารถบอกได้ถึงการอักเสบของผิวข้อสารนี้คือ Urine CTX-II ซึ่งบอกว่ามีการเสื่อมของคอลลาเจน Type II
- เฝ้าระวังรู้ก่อนรักษาก่อน
การตรวจค่า Urine CTX-II ในปัสสาวะช่วยให้แพทย์สามารถตรวจพบความผิดปกติของข้อได้เร็วกว่าการเอ็กซเรย์ ซึ่งจะพบความผิดปกติก็ต่อเมื่อเกิดภาวะข้อเข่าเสื่อมไปแล้ว ซึ่งต้องเข้ารับการผ่าตัดแทบทุกราย แต่การตรวจค่า Urine CTX-II จะทำให้พบความผิดปกติตั้งแต่ระยะที่ 1 ทำให้เริ่มต้นรักษาได้ทันเวลาทำให้โอกาสที่จะต้องผ่าตัดลดลง
- ปรับจูนพฤติกรรมเพื่อช่วยชะลอความเสื่อม
ประโยชน์ของการตรวจหาค่า Urine CTX-II ทำให้เรารู้ได้เร็วว่าผิวข้อเริ่มที่จะเสื่อมสภาพทำให้เราสามารถเปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เร่งให้ผิวข้อเกิดภาวะเสื่อมได้ แต่ถ้าปรับพฤติกรรมแล้วค่า Urine CTX-II ยังสูงอยู่ ก็อาจมีการใช้ยาเข้ามาช่วยชะลอหรือบำรุงซ่อมแซมการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นหรือแม้แต่การฉีดยาเพื่อกระตุ้นการสร้างเซลล์ผิวข้อใหม่หรือสร้างน้ำเลี้ยงผิวข้อเพื่อลดการบาดเจ็บที่เกิดขึ้น
- ถ้ารู้สึกเริ่มปวดเข่า มีเสียงดังในข้อเวลาขยับ งอ เหยียด หรือมีไลฟ์สไตล์ชอบกีฬาเอ็กซสตรีม หรือแม้แต่อายุที่เพิ่มขึ้นทำให้วิตกว่าตัวเองจะเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมลองมาตรวจค่า Urine CTX-II ก็ไม่เสียหาย เพราะถ้าเรามั่นใจในสุขภาพของข้อเข่าไม่ว่าจะกิจกรรมไหนก็เอนจอยกันได้ยาวๆ
ขอบคุณข้อมูลจาก ศ.นพ.ธไนนิธย์ โชตนภูติ