ASTVผู้จัดการออนไลน์ - “ถ้าจะให้เรียนโดยตรง พยานมีความรู้สึกว่า เรื่องนี้เป็นเรื่องไม่ใช่เรื่องข้อกฎหมายเรื่องอะไรโดยตรง มันเป็นเรื่องการเมืองเข้ามาเกี่ยวพันพอสมควรที่ผลออกมาในลักษณะเช่นนี้” ชัยเกษม นิติสิริ อัยการสูงสุด พยานฝ่ายจำเลย เบิกความต่อศาลในการตอบคำถามทนายจำเลยที่ว่ามีความเห็นเกี่ยวกับโจทก์ (คตส.) นำคดีนี้ไปฟ้องคดีอาญาอย่างไร โดยให้การต่อศาลฯ เมื่อวันที่ 4 ส.ค. 52
ศาลฎีกาฯ ยังได้ไต่สวนพยานจำเลยในฐานะอัยการสูงสุดและในฐานะกรรมการกฤษฎีกาที่ได้ร่วมทำคำวินิจฉัยเรื่องเสร็จที่ 568-569/2549 เกี่ยวกับโคงการสลากพิเศษแบบเลขท้าย 2 ตัว 3 ตัวซึ่งเห็นว่า สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ไม่มีอำนาจออกหวย 3 ตัว 2 ตัว แต่ ชัยเกษม ซึ่งอ้างว่าเป็นเสียงข้างน้อยในคณะกรรมการกฤษฎีกาที่วินิจฉัยเรื่องดังกล่าว เบิกความว่า
"แต่ในส่วนตัวของพยานเห็นว่า สำนักงานสลากฯนั้นมีอำนาจที่จะทำกิจการอันนี้โดยอาศัยมาตรา 5ผ3)ซึ่งเขียนไว้ค่อนข้างกว้างและพยานเห็นว่า การตีความต้องตีความให้ปฏิบัติได้ ทำงานได้ ถ้าตีความในลักษณะที่ปฏิบัติไม่ได้ ทุกอย่างจะติดขัดไปหมด...การออกสลากไม่ว่า เป็นสลากการกุศลหรือสลาก 2 ตัว 3 ตัว เมื่อไม่ได้เป็นสลากที่ออกมาตรา มาตรา 5(1)แล้ว การจัดสรรเงินรางวัล สัดส่วนการใช้เงินก็ไม่จำเป็นต้องเป็นไปตาม พ.ร.บ.สลากกินแบ่งรัฐบาล สามารถจะทำไปตามนโยบายของคณะกรรมการหรือตามที่รัฐบาลมีนโยบายได้" (มติชนออนไลน์ 24 ก.ย.52)
การขึ้นเบิกความต่อศาลฯ ของ ชัยเกษม นิติสิริ ในฐานะพยานฝ่ายจำเลย ซึ่งให้ปากคำข้างต้นทั้งเรื่องที่ว่าคดีนี้มีเรื่องการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง และมองว่าสำนักงานกองสลากฯ มีอำนาจออกสลาก 2 ตัว 3 ตัว ได้ และนำเงินรางวัลไปใช้ประโยชน์ตามนโยบายของรัฐบาลได้ เท่ากับเป็นการหักล้างข้อกล่าวหาผู้กระทำความผิดในคดีหวยบนดิน จำนวน 47 คน ซึ่ง คตส. ยื่นฟ้องคดีนี้เอง เพราะอัยการสูงสุดอ้างว่าคดียังไม่มีความสมบูรณ์พอที่จะส่งฟ้องได้
สรุปง่ายๆ ชัดๆ นอกจากอัยการสูงสุด จะไม่ดำเนินฟ้องคดีในฐานะทนายแผ่นดิน (เพราะความเห็นไม่ตรงกันกับ คตส.) แล้ว ยังไปเป็นพยานฝ่ายจำเลยและให้การที่เป็นประโยชน์แก่ฝ่ายจำเลยอีกต่างหาก
อย่างไรก็ตาม คำให้การของ ชัยเกษม จะส่งผลต่อการต่อสู้ในทางคดีมากน้อยเพียงใด จะปรากฏในคำพิพากษาของศาลฎีกาฯ ซึ่งมีกำหนดตัดสินคดีดังกล่าวในวันที่ 30 ก.ย. 52 เวลา 14.00 น. นี้
คดีหวยบนดิน หรือการออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 2 ตัว และ 3 ตัว ของสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล เป็นหนึ่งในคดีที่คณะกรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ (คตส.) หยิบยกขึ้นมาตรวจสอบ และฟ้องคดีต่อศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง หมายเลขคดีดำที่ อม.1/2551 โดยกล่าวหาพ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร เป็นจำเลยที่ 1 กับพวกรวม 47 คน ฐานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบฯและทุจริตต่อหน้าที่ตามประมวลกฎหมายอาญา และพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์หรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2502 โดยมีผู้เสียหายจากโครงการดังกล่าว คือ กระทรวงการคลังและกระทรวงมหาดไทย
จากสำนวนการไต่สวนของคตส. สรุปข้อเท็จจริงว่า คณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาลได้ประชุมและมีมติเห็นชอบในหลักการเกี่ยวกับโครงการออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 3 ตัวและ 2 ตัว โดยได้เสนอกระทรวงการคลัง พิจารณา ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ทำหนังสือที่ กค 0100/11415 ลงวันที่ 8 ก.ค. 46 เสนอโครงการออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 3 ตัวและ 2 ตัว (หวยบนดิน) โดยขออนุมัติคณะรัฐมนตรีในหลักการ 3 ประการ คือ
1.ให้สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 3 ตัว และ 2 ตัว (หวยบนดิน)
2.ให้นำรายได้ส่วนเกินของกองทุนเงินรางวัลหลังหักค่าใช้จ่ายในการบริหารงานและการจ่ายเงินรางวัลกลับคืนสู่สังคม
3.ได้รับยกเว้นและลดหย่อนภาษีตามพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวลรัษฎากรว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร (ฉบับที่ 310) และภาษีการพนันตามพระราชบัญญัติ การพนัน พุทธศักราช 2478
จากนั้น พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้นำเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีในวาระเพิ่มเติม คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 8 ก.ค. 46 เห็นชอบตามที่กระทรวงการคลังเสนอทั้ง 3 ข้อ โดยมีการดำเนินการออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 3 ตัว และ 2 ตัว (หวยบนดิน) ตามโครงการตั้งแต่งวดวันที่ 1 ส.ค. 46 ถึงงวดวันที่ 16 พ.ย. 49
คณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้เริ่มนำเงินที่ได้จากโครงการไปใช้ตามมติคณะรัฐมนตรีข้อที่ 2 ตั้งแต่เดือนก.พ. 47 ถึง 14 ก.ย. 49 เป็นเงิน 16,027,505,235 บาท ระหว่างการไต่สวนมีหน่วยงานที่รับเงินไปคืนมาให้สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล จำนวน 1,165,250,370 บาท คงเหลือส่วนที่เสียหายจำนวน 14,862,254,865 บาท
และตามมติคณะรัฐมนตรีข้อ 3. ในเรื่องการยกเว้นและลดหย่อนภาษีอากรที่เกี่ยวข้องคือ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ที่ไม่ได้ชำระจำนวน 8,809,155,737 บาท ภาษีหัก ณ ที่จ่ายของส่วนลดการจำหน่ายขาดไป 161,585,172 บาท ภาษีตามพระราชบัญญัติการพนัน 2478 ตามกฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบัญญัติการพนัน 2478 ข้อ 1 (4) ขาดไปจำนวน 12,792,152,581 บาท และภาษีท้องที่ ตามกฎกระทรวงฉบับที่ 17 ข้อ 1 ที่ไม่ได้ชำระจำนวน 33,663,5594 บาท
คตส. มีความเห็นว่า โครงการดังกล่าวไม่ใช่เป็นการออกสลากการกุศลหรือสลากกินแบ่งรัฐบาล แต่เป็นการออกสลากกินรวบโดยได้รับอนุญาตจากกระทรวงมหาดไทย และเห็นว่าการดำเนินการตามโครงการดังกล่าวนั้นเป็นการฝ่าฝืนกฎหมาย ดังนี้
มติคณะรัฐมนตรี ข้อ 1. ที่ให้สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลออกสลากพิเศษแบบเลขท้าย 3 ตัว และ 2 ตัว (หวยบนดิน) ถือเป็นสลากกินรวบเป็นการฝ่าฝืนต่อพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2517 มาตรา 5 และมาตรา 9
มติคณะรัฐมนตรี ข้อ 2 ที่ให้นำรายได้คืนสู่สังคมนั้นเป็นการฝ่าฝืนต่อพระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 มาตรา 4 และ มาตรา 13 และพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2517 มาตรา 23 และ มาตรา 27
มติคณะรัฐมนตรี ข้อ 3 ที่ให้ลดหย่อนและยกเว้นภาษีนั้น เป็นการฝ่าฝืนต่อพระราชกฤษฎีกาออกตามความในประมวลรัษฎากรว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร (ฉบับที่ 310 ) พ.ศ. 2540 มาตรา 5 จตุทศ (2) และฝ่าฝืนกฎกระทรวงที่ออกตามพระราบัญญัติการพนัน พุทธศักราช 2478 ทำให้เกิดความเสียหายเป็นเงินทั้งสิ้น 36,961,783,951 บาท
คดีนี้ โจทก์ขอให้ดำเนินคดีกับผู้ถูกกล่าวหาจำนวน 47 คน ในความผิดฐาน ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน มีหน้าที่ซื้อ หรือจัดการทรัพย์ ได้เบียดบังทรัพย์นั้นเป็นของตน หรือเป็นของผู้อื่นโดยทุจริต (ยักยอกทรัพย์), ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน มีหน้าที่จัดการดูแลกิจการ เข้าไปมีส่วนได้ส่วนเสียเพื่อประโยชน์สำหรับตนเองหรือผู้อื่น, ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน มีหน้าที่จ่ายทรัพย์เกินกว่าที่ควรจ่ายเพื่อประโยชน์สำหรับตนเองหรือผู้อื่น, ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน มีหน้าที่แสดงว่ามีหน้าที่เรียกเก็บหรือตรวจสอบภาษีอากร โดยทุจริตเรียกเก็บหรือละเว้นไม่เรียกเก็บภาษีอากร
และผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน ปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติโดยมิชอบเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา(ม.) 147, 152, 153, 154, 157 ประกอบมาตรา 83, 84, 86, 90, 91 และความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ.2502 มาตรา 3, 4, 8, 9, 10 และ 11
อีกทั้งยังขอให้ศาลมีคำสั่งให้จำเลยทั้งหมด ร่วมกันคืน หรือใช้ทรัพย์ที่จำเลยทั้งหมดร่วมกันมีมติอนุมัติให้จ่ายเงินซึ่งเป็นเงินรายได้จากการออกสลากของสำนักงานสลากฯ ที่เป็นผู้เสียหาย รวมจำนวน 14,862,254,865.94 บาท และขอให้นับโทษ พ.ต.ท.ทักษิณ จำเลยที่ 1 ต่อจากคดีทุจริตซื้อ-ขายที่ดินรัชดาภิเษก คดีหมายเลขดำที่ อม.1/2550 ของศาลด้วย
สำหรับรายชื่อจำเลยทั้ง 47 คนประกอบด้วย 1.พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี 2.พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ รองนายกรัฐมนตรี 3.นายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์ รองนายกรัฐมนตรี 4.นายจาตุรนต์ ฉายแสง รองนายกรัฐมนตรี 5.นายกร ทัพรังษี รองนายกรัฐมนตรี 6.ร.ต.อ.ปุระชัย เปี่ยมสมบูรณ์ รองนายกรัฐมนตรี 7.นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี 8.พล.อ.ธรรมรักษ์ อิสรางกูร ณ อยุธยา รมว.กลาโหม 9.ร.อ.สุชาติ เชาว์วิศิษฐ์ รมว.คลัง 10.นายวราเทพ รัตนากร รมช.คลัง
11.นายสนธยา คุณปลื้ม รมว.ท่องเที่ยวและกีฬา 12.นายอนุรักษ์ จุรีมาศ รมว.พัฒนาสังคม และความมั่นคงของมนุษย์ 13.นายสรอรรถ กลิ่นประทุม รมว.เกษตร และสหกรณ์ 14.นายเนวิน ชิดชอบ รมช.เกษตรและสหกรณ์15.นายสุริยะ จึงรุ่งเรื่องกิจ รมว.คมนาคม 16.นายพิเชษฐ สถิรชวาล รมช.คมนาคม 17.นายนิกร จำนง รมช.คมนาคม 18.นายประพัฒน์ ปัญญาชาติรักษ์ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม 19.นายสุรพงษ์ สืบวงศ์ลี รมว.เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 20.นายพรหมินทร์ เลิศสุริย์เดช รมว.พลังงาน
21.นายอดิศัย โพธารามิก รมว.พาณิชย์ 22.นายวัฒนา เมืองสุข รมช.พาณิชย์23.นายวันมูหมัดนอร์ มะทา รมว.มหาดไทย 24. นายพงศ์เทพ เทพกาญจนา รมว.ยุติธรรม 25.นายสุวัจน์ ลิปตพัลลภ รมว.แรงงาน 26.นางอุไรวรรณ เทียนทอง รมว.วัฒนธรรม 27.นายพินิจ จารุสมบัติ รมว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 28.นางสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ รมว.สาธารณสุข 29.พล.ต.อ.ประชา พรหมนอก รมช.สาธารณสุข 30.นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.อุตสาหกรรม
31.นายสมใจนึก เองตระกูล ปลัดกระทรวงการคลัง ในฐานะประธานคณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล 32.นายศุภรัตน์ ควัฒน์กุล ปลัดกระทรวงการคลัง 33.นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช ผู้แทนกระทรวงมหาดไทย 34.นายพรชัย นุชสุวรรณ ผู้แทนสำนักงบประมาณ 35.นางสาว สุรีพร ดวงโต ผู้แทนกรมบัญชีกลาง 36.นายณัฐวิช อินทุภูมิ ผู้แทนสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย 37.นายชัยวัฒน์ พสกภักดี ผู้อำนวยการสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล 38.นายกำธร ตติยกวี 39.พล.ต.ต.สุรสิทธิ์ สังขพงศ์ ผู้อำนวยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล 40.นายชัยฤกษ์ ดิษฐอำนาจ ผู้แทนกระทรวงมหาดไทย
41.นายวุฒิพันธุ์ วิชัยรัตน์ ผู้แทนสำนักงบประมาณ 42.พล.ต.อ.สมบัติ อมรวิวัฒน์ 43.นางสตรี ประทีปปะเสน ผู้แทนสำนักงบประมาณ 44.นายอำนวยศักดิ์ พูลศิริ 45.พล.ต.ท.อิสระพันธ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา 46.นายบัณฑูร สุภัควณิช ผู้แทนสำนักงบประมาณ 47.นางอรอนงค์ มณีกาญจน์ ผู้แทนกรมบัญชีกลาง ในฐานะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล
ทั้งนี้ ศาลฎีกาฯ ได้นัดฟังคำตัดสินคดีในวันที่ 30 ก.ย. และกำชับห้ามจำเลยทุกคนเดินทางออกนอกประเทศจนกว่าจะมีคำตัดสิน หากจำเลยในคดีถูกตัดสินว่าผิดนอกจากโทษอาญาแล้วต้องร่วมกันจ่ายเงิน 14,862,254,865.94 บาท ที่อนุมัติใช้จ่ายไปคืนให้กองสลากด้วย
สิทธิโชค ศรีเจริญ ประธานกรรมการมรรยาท สภาทนายความ ผู้รับผิดชอบฟ้องคดี ให้กับ คตส. ซึ่งโอนคดีให้ ป.ป.ช. ในเวลาต่อมา กล่าวในวันยื่นคำแถลงปิดคดีก่อนศาลฎีกาฯ เมื่อวันที่ 23 ก.ย. ที่ผ่านมาว่า การออกสลากหวยบนดินนอกจากจะขัด พ.ร.บ.สำนักงานสลากฯ แล้วยังปรากฏว่าช่วงที่มีการออกสลากบางงวดในยุครัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร พบการขาดทุน 7-8 งวด ประมาณ 900 ล้านบาททั้งที่ลักษณะการออกสลากตามกฎหมายนั้นรัฐจะได้กำไรไม่มีการขาดทุน ส่วนความพยายามแก้ไขกฎหมายเพื่อให้ออกหวยบนดินให้ถูกต้องตามกฎหมายในภายหลังนั้น ไม่ได้ลบล้างความผิดที่ดำเนินการมาก่อนหน้านี้ที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย
